banner

Friday, 29 March
09 February 2017 | 13:46

DCFTA-ის პირდაპირი ეფექტები ევროკავშირის ქვეყნებში ქართული ღვინის ექსპორტის ზრდაში გამოვლინდა

DCFTA-ის პირდაპირი ეფექტები ევროკავშირის ქვეყნებში ქართული ღვინის ექსპორტის ზრდაში გამოვლინდა

ევროკავშირთან ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი სავაჭრო სივრცის შესახებ შეთანხმების (DCFTA) ამოქმედებინდან 2 წელზე მეტი გავიდა. საინტერესოა შევაფასოთ თუ რა შედეგი მოგვცა და რა გავლენა იქონია აღნიშნულმა შეთანხმებამ იმ ექსპორტიორებზე, რომლებთაც 2014 წლამდე გაჰქონდათ თავიანთი პროდუქტი ევროკავშირის ქვეყნების მიმართულებით.
DCFTA-ის ეფექტების შეფასება უფრო რეალური იქნება იმ პროდუქტების მაგალითზე, რომლებიც არ სარგებლობდა GSP+ით, თუმცა შეტანილია DCFTA-ით განსაზღვრულ პროდუტების ჩამონათვალში. ამ მხრივ, შეფასება შეგვიძლია ღვინის მაგალითზე, რადგან ღვინოზე GSP-ის შეღავათიანი ტარიფი მართალია ვრცელდებოდა, თუმცა მასზე დაწესებული იყო ლიმიტი (1მლნ ბოთლი წელიწადში) და ამის შემდეგ ჩვეულებრივი საიმპორტო ტარიფი მოქმედებდა. პირდაპირი ფინანსური ეფექტები გამოვლინდა ღვინის ექსპორტიორი კომპანიის გაყიდვების ზრდაში, რადგან ნულოვანი ტარიფის ამოქმედების შედეგად გაიზარდა მოთხოვნა ქართულ ღვინოზე. ქართული ღვინის ექსპორტის ზრდა ფიქსირდება ყველა მიმართულებით: ევროკავშირის ქვეყნების, პოსტსაბჭოთა ქვეყნებისა და ჩინეთის ბაზრებზე. ღვინის ეროვნული სააგენტოს ინფორმაცით, 2016 წლის მონაცემებით, საქართველოდან მსოფლიოს 53 ქვეყანაში ექსპორტირებულია 113.8 მლნ აშშ დოლარის ღირებულების ღვინო, რაც 16%-ით მეტია 2015 წლის მაჩვენებელზე. ხოლო, ღვინის ექსპორტი ევროკავშირის ქვეყნებში 2016 წელს წინა წელთან შედარებით 17%-ით გაიზარდა. ევროკავშირში ძირითადი საექსპორტო ბაზრებია პოლონეთი და ბალტიისპირეთის ქვეყნები.
Mgeorgia-ს მფლობელობაში არსებული ღვინის ექსპორტიორი კომპანიების, “შატო მუხრანისა”, და “ქართული ღვინისა და ალკოჰოლური სასმელების კომპანიის” ექსპორტის მენეჯერმა გიორგი თეიმურაზიშვილმა eugeorgia.info-სთან საუბარში ხაზი გაუსვა ევროკავშირის ქვეყნებთან ვაჭრობის ზრდის ტენდენციას, რაც, მისი თქმით, DCFTA-ის ხელშეკრულების ამოქმედების პირდაპირი ეფექტია:
 
“ჩვენ გვაქვს დადებითი გაყიდვების დინამიკა ევროკავშირის წევრი ქვეყნების მიმართულებით, რაც დროში ემთხვევა ზუსტად DCFTA-ს ამოქმედებას. ყველაზე დიდი პრობლემა რაც ქართულ ღვინოს ჰქონდა და აქვს კიდევ არის დაბალი ცნობადობა, თუმცა, ტენდენცია ამ მხრივაც საკმაოდ პოზიტიურია და ეს აისახება ჩვენს გაყიდვებშიც. რაც შეეხება ტექნიკურ ბარიერებს, არსებობდა იმპორტის გადასახადი, ჩვეულებრივად იბეგრებოდა ქართული ღვინო ევროკავშირის ქვეყნებში შესვლისას, რაც მოიხსნა ხელშეკრულების გაფორმების შემდეგ”- აღნიშნა გიორგი თეიმურაზიშვილმა.
 
გიორგი თეიმურაზიშვილის თქმით, გაყიდვებში უდიდესი წილი კვლავ პოსტ-საბჭოთა ქვეყნებს უჭირავს, თუმცა, კომპანიის პოლიტიკაა ბაზრების დივერსიფიცირება და 2014 წლამდეც და ახლა კიდევ უფრო მეტად, მათთვის სწორედ ევროკავშირის ბაზარი არის საინტერესო. კომპანია ევროკავშირში ექსპორტს ახორციელებს ძირითადად პოლონეთსა და ბალტიისპირეთის ქვეყნებში, ასევე დიდი ბრიტანეთის, ჰოლანდიის და გერმანიის ბაზრებზე:
 
“გაყიდვების დიდი ნაწილი ამჟამად მოდის ყოფილი საბჭოთა კავშირის ქვეყნებზე, რომელიც ითვლება ქართული ღვინის ტრადიციულ ბაზრად. ამავდროულად არის მზარდი ტენდენცია აზიის ბარზრებზეც როგორციაა ჩინეთი და იაპონია და ასევე ევროპის ბაზრები. ევროკავშირის ბაზრების წილი ჩვენ გაყიდვებში არ არის დიდი, თუმცა შეინიშნება მზარდი ტენდენცია”- აღნიშნა გიორგი თეიმურაზიშვილმა.
 
ზოგადად, DCFTA-ის შედეგების შეფასებისას შეგვიძლია გავაანალიზოთ ევროკავშირთან ვაჭრობის სტატისტკა. „ღია საზოგადოება-საქართველოს“ პროექტის „ცნობიერების ამაღლება და მხარდაჭერის გაზრდა ევროინტეგრაციის საკითხებზე საქართველოში“ ფარგლებში შემუშავებულ პოლიტიკის დოკუმენტში “ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი სავაჭრო სივრცის შესახებ შეთანხმება - რისკები და შესაძლებლობები საქართველოსთვის”, რომელიც 2016 წლის ივნისის თვეში გამოქვეყნდა, აღნიშნულია, რომ DCFTA-ის ამოქმედებიდან ერთი წლის თავზე რაიმე მნიშვნელოვანი გარღვევა არ მომხდარა, რაც არც იყო მოულოდნელი, რადგან ქართული პროდუქტების უმეტესობას ისედაც ფარავდა GSP+. თუმცა, ევროკავშირთან ვაჭრობა მზარდი ტენდენციით ხასიათდება, რაც მნიშვნელოვანწილად საბაჟო ბარიერების მოხსნის დამსახურებაა. 2015 წელს საქართველოს ექსპორტი ევროკავშირში 4%-ით გაიზარდა, მიუხედავად იმისა, რომ მთლიანი ექსპორტი საქართველოდან დანარჩენ მსოფლიოში შემცირდა 22%-ით. სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მიხედვით 2016 წელს საქართველოს საგარეო სავაჭრო ბრუნვამ ევროკავშირის ქვეყნებთან 3601 მლნ. აშშ დოლარი შეადგინა, რაც წინა წლის შესაბამის მაჩვენებელზე 14 პროცენტით მეტია. აქედან ექსპორტი 571 მლნ. აშშ დოლარი იყო (12 პროცენტით ნაკლები), ხოლო იმპორტი 3030 მლნ. აშშ დოლარი (20 პროცენტით მეტი). როგორც ვხედავთ, არსებული მონაცემები განსხვავდება 2012 წლის “ვაჭრობის მდგრადობაზე ზემოქმედების შეფასების” საბოლოო ანგარიშში დასახელებული საპროგნოზო მაჩვენებლებისგან, რომლის მიხედვითაც, მოკლევადიან პერიოდში საქართველოდან ექსპორტის მოცულობა უნდა გაზრდილიყო 9%-ით, ხოლო იმპორტის ზრდა 4,4%-ით იყო ნავარაუდევი.
აქვე აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ აღნიშნული პროგნოზი არ ითვალისწინებდა მაკროეკონომიკური ინდიკატორების ცვლილებას, რაც ბოლო პერიოდში მნიშვნელოვანი შემაფერხებელი ფაქტორი გახდა როგორც ექსპორტის, ისე პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების ზრდისათვის. ეს ფაქტორებია ეროვნეული ვალუტის კურსის რყევები და ზოგადად რეგიონში არსებული კრიზისი, ძირითად სავაჭრო პარტნიორ ქვეყნებში, არსებული მდგომარეობა. თუ განვიხილავთ მხოლოდ აგრო-სასურსათო პროდუქტებით საგარეო ვაჭრობას, ექსპორტის მოცულობა 2016 წელს 220 მლნ აშშ დოლარი შეადგინა რაც წინა წლის დაზუსტებულ მაჩვენებელს 5,8%-ით აღემატება. რაც შეეხება იმპორტის მოცულობას, 2016 წელს ევროკავშირის ქვეყნებიდან საქართველოში 222 მლნ აშშ დოლარის ღირებულების სოფლის მეუნრეობის პროდუქტების იმპორტი განხორციელდა, რაც წინა წლის მაჩვენებელზე 9%-ით ნაკლებია.
იმ პროდუქტების ექსპორტიორ კომპანიებზე, რომლებზეც ვცრელდებოდა GSP+ის შეღავათიანი  ტარიფები პირდაპირი ფინანსური ეფექტები DCFTA-ს არ გამოუვლენია. თუმცა, ამ პროდუქტებზე შეგვიძლია შევაფასოთ ხარისხობრივი მაჩვენებლები, კერძოდ ექსპორტიორები ასახელებენ DCFTA-ს იმ არაპირდაპირ შედეგებს, რითიც ქართული პროდუქტი დაუახლოვდა უცხოურ ანალოგს ხარისხითა და ფასით.
ამ მხრივ აღსანიშნავია თხილის სექტორი, როგორც ერთ-ერთი წარმატებული საექსპროტო მიმართულება. 2015 წლის მონაცემებით, თხილი ევროკავშირში ექსპორტირებულ პროდუქტებს შორის მეორე ადგილს იკავებს, მთლიან ექსპორტში 23%-იანი წილით. DCFTA-ის არაპირდაპირი ეფექტები გამოიხატება ხარისხის საერთაშორისო სტანდარტების დანერგვაში, რომელმაც გაზარდა ქართული თხილის ფასი და დაუახლოვა თურქულის ფასს.
თხილის ექსპორტიორი კომპანიების, ნათსჯისა და ნათექსის მარკეტინგის მენეჯერმა თეა კუხალაშვილმა eugeorgia.info-სთან აღნიშნა, რომ გაუმჯობესება შეინიშნება როგორც ხარისხის ისე ფასის მიმართულებით:
“ყველამ გაიცნო ქართული თხილი, ქართველებმა ისწავლეს ხარისხის გარჩევა. მაგალითისთვის, თუ აქამდე გაუტეხავი თხილის ფასი მერყეობდა 5-დან 6 ლარამდე, წელს ფასები მერყეობდა 50 თეთრიდან 7 ლარამდე ხარისხის მიხედვით. ყველამ ისწავლა როგორ დაახარისხოს და როგორ მიიღოს კარგი ფასი თუ აქვს კარგი ხარისხის თხილი”- აღნიშნა თეა კუხალაშვილმა.
ორივე ქარხანა არასამთავრობო სექტორთან აქტიურად თანამშრომლობს, ტრენინგებსა და ფორუმებში იღებს მონაწილეობას და ახალი ბაზრების კვლევებსაც ახორციელებს. თეა კუხალაშვილის თქმით, DCFTA-ის დამსახურებაა ის, რომ მათ მიიღეს დაფინანსება EBRD-ისგან და REAP-ისგან, რომლის საშუალებითაც დანერგეს საერთაშორისო სტანდარტი BRC (BRC Global Standard for Food Safety), რომელიც არის ყველაზე მაღალი კვების პროდუქტების სტანდარტი საქართველოში. ევროკავშირში კლიენტი კომპანიები ითხოვენ მის დანერგვას, რადგან, თუ კომპანია არის ამ სტანდარტის მიხედვით BRC-ის სერტიფიცირებული, აუცილებელია რომ მომწოდებელიც იყოს ამ სტანდარტის მფლობელი.
 
“სანამ BRC FS-ს დავნერგავდით გვიწევდა ყოველ კვირა 15-16 გვერდიანი კითხვარების შევსება სურსათის უსაფრთხოებასთან დაკავშირებით, რადგან ჩვენი ყველა კლიენტი კომპანია არის BRC-ის სერტიფიცირებული.  BRC FS-ის დანერგვა დაგვიფინანსა REAP-მა. ასევე დავნერგეთ ხარისხის კონტროლის პროგრამა, რომელიც EBRD-მა დაგვიფინანსა. ეს პროგრამა სპეციალურად ჩვენი ქარხნისთვის დაიწერა, რომელიც აღრიცხავს და აკონტროლებს ყველა ნაბიჯს. სწორედ ეს იყო DCFTA-ის ეფექტი ჩვენს შემთხვევაში”- განაცხადა თეა კუხალაშვილმა.
 
GEONUTS-ის გენერალური მენეჯერის შალვა დვალაძის მოსაზრებით, სწორედ ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფასი სავაჭრო სივრცის შეთანხმების შედეგია ის, რომ ქართული თხილის ფასი დაუახლოვდა თურქულს და რეალურად თანხა მიიღო გლეხმა:
 
“ექსპორტზე ჩვენ კონკურენცია უნდა გაგვეწია თურქული ფასისთვის, რისთვისაც იძულებულები ვიყავით რომ ფასი ყოფილიყო გაცილებით დაბალი. ახლა ეს სხვაობა შემცირდა და ეს ფული რაც ამ სხვაობაშია აღმოჩნდა უკვე გლეხის ხელში. სიკეთეები გამოვლინდა, თუმცა, მე ვფიქრობ, ამ სიკეთეების  რეალური შედეგი მას შემდეგ გამოჩნდება, როგორც კი დარეგულირდება ფასი, რომელიც უამრავ გარე ფაქტორზეა დამოკიდებული”- განაცხადა შალვა დვალაძემ.
 
შალვა დვალაძე აღნიშნავს, რომ თხილის ხარისხს ყოველთვის ითხოვდა იმპორტიორი. სწორედ ამიტომ ექსპორტიორისავე ინტერესშია მიაწოდოს რაც შეიძლება კარგი ხარისხის თხილი, რომ შეინარჩუნოს ურთიერთობა მყიდველთან და გაზარდოს ქართული თხილის ცნობადობა. რაც შეეხება ახალი ბაზრების კვლევას დვალაძე ამბობს, რომ კომპანია ენერგიულ მარკეტინგულ აქტივობებს ახორციელებს ამ მიმართულებით:
 
“ახალი ბაზრების ძებნა ისედაც სამუშაო პროცესია. ჩვენ ფართოდ ვიყენებთ “ედვერთაიზინგს”, როგორც ინფორმაციის მიწოდების საშუალებას, რომ გავაგებინოთ ჩვენი არსებობის შესახებ, რომ გვაქვს კარგი ხარისხის პროდუქცია. ჩვენ ამაში ყოველთვის ვდებდით ინვესტიციებს და მომავალშიც გავაგრძელებთ მუშაობას ამ მიმართულებით”- განაცხადა შალვა დვალაძემ.
 
ასევე საინტერესოა ვიზალიბერალიზაციის ეფექტების გაანალიზებაც, რომლის ამოქმედდება 29 მარტიდან იგეგმება. ბიზნესის წარმომადგენლები ერთმნიშვნელოვნად დადებითად აფასებენ უვიზო მიმოსვლის ამოქმედებას, ვინაიდან ეს გაამარტივებს საქმიან შეხვედრებს სხვადასხვა ქვეყნებში და ასევე საშუალებას მისცემს ბიზნესს პერსონალი გაუშვას სხვადასხვა ტრენინგებზე გამარტივებული პროცედურებით. ასევე ექსპორტორები აღნიშნავენ, რომ ვიზალიბერალიზაცია გაამარტივებს სხვადასხვა საერთაშორისო გამოფენებში მონაწილეობასაც. გამოფენებში მონაწილეობა სახელდება ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტად ქართული პროდუქტის პოპულარიზაციის ზრდის მიმართულებით.
“როდესაც გამარტივებულია ბიზნესურთიერთობები უფრო მეტი საშუალებები ჩნდება, რომ უფრო აქტიური და ინტენსიური იყოს ურთიერთობა. ბიუროკრატიული ბარიერების მოხსნა ზოგადად ყველა სფეროში, მათ შორის ჩვენთანაც ამარტივებს კომუნიკაციებს, რაც საბოლოო ჯამში, აისახება პროცესზე მთლიანად“- განაცხადა გიორგი თეიმურაზიშვილმა.
 
დასკვნის სახით შეიძლება ითქვას, რომ DCFTA-ის პირდაპირი ეფექტები ევროკავშირში ღვინის გაყიდვების ზრდაში გამოიხატა. თუმცა, ცნობადობის ამაღლების მიზნით მნიშვნელოვანია ქართველმა ექსპორტიორებმა განახორციელონ ინვესტიციები მარკეტინგისა და ბრენდინგის მიმართულებით. “ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი სავაჭრო სივრცის შესახებ შეთანხმება - რისკები და შესაძლებლობები საქართველოსთვის” პოლიტიკის დოკუმენტში მოცემული რეკომენდაციების მიხედვით, ექსპორტის წახალისების მიმართულებით საქართველოს შეუძლია გამოიყენოს ორი მიმართულება:
  1. ინვესტიცია ჩადოს არსებულ სექტორებში ან განავითაროს ახალი, ნიშური პროდუქტები, რომელთაც აქვთ საბაზრო პოტენციალი ევროკავშირიში. ამის მაგალითია კენკროვნები, კივი, ზოგიერთი ალკოჰოლური სასმელი(ქვევრის ღვინო ან ჭაჭა), ზეთისხილი და სხვ.

  2. გამოიყენოს როგორც DCFTA-ის სტატუსი, ისე კორუფციისგან თავისუფალი, უსაფრთხო და ეფექტიანი ბიზნეს-გარემო ექსპორტზე ორიენტირებულ მრეწველობებში უცხოური ინვესტიციების მოსაზიდად.

ამავე დოკუმენტის მიხედვით, მნიშვნელოვანია საქართველო გახდეს საექსპორტო პლატფომა ისეთი ქვეყნებისათვის, რომელთაც არ აქვთ პირდაპირი, თავისუფალი წვდომა ევროკავშირის ბაზრებზე. ასეთი ქვეყნებია მაგალითად ჩინეთი, ირანი, აზერბაიჯანი. სწორედ ამ ქვეყნებიდან ინვესტიციების მოზიდვა უნდა იყოს სახელმწიფოს მთავარი ამოცანა ექსპორტის წახალისებისა და პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების ზრდის მიმართულებით.
 
ქეთი მელქაძე (ISET-ის მაგისტრი)
 


Read
7184
Send mail

RELATED STORIES

ლურჯი მოცვის პლანტაციის გაშენების ფინანსური მოდელი

ლურჯი მოცვის პლანტაციის გაშენების ფინანსური მოდელი

მეწარმე წლიურ მოგებაზე მე-4 წლიდან გადის, ხოლო მე-6 წლიდან მიღებული მოგება პლანტაციის გაშენების და მოვლის მთლიან ხარჯებს აჭარბებს

28 June 2018 | 07:25 Detailed
ENPARD-ის დახმარებით კოოპერატივმა “სოფლის იმედმა” წარმოების ეფექტიანობა გაზარდა

ENPARD-ის დახმარებით კოოპერატივმა “სოფლის იმედმა” წარმოების ეფექტიანობა გაზარდა

კოოპერატივი “სოფლის იმედი” სამეგრელოში, სოფელ უშაფათში 29 ფერმერს აერთიანებს. კოოპერატივის ძირითად საქმიანობას თხილის გადამუშავება და დისტრიბუცია წარმოადგენს. კოოპერატივი 2014 წელს დარეგისტრირდა და იგი ერთ-ერთი პირველი სტატუს მინიჭებული კოოპერატივია სამეგ

21 June 2018 | 18:17 Agriculture Detailed
ENPARD-ის დახმარებით კოოპერატივმა “ქულბაქმა” წარმოება 40-ჯერ გაზარდა

ENPARD-ის დახმარებით კოოპერატივმა “ქულბაქმა” წარმოება 40-ჯერ გაზარდა

კოოპერატივი “ქულბაქი” ცაგერის რაიონის, სოფელ ქულბაქში არსებული სათევზე მეურნეობაა სადაც ძირითადად კალმახი იწარმოება. კოოპერატივი 2014 წელს შეიქმნა და მასში ხუთი ადგილობრივია გაწევრიანებული. კოოპერატივის ჩამოყალიბებამდე წევრებს თევზაობის სიყვარული აერთიანე

06 June 2018 | 18:51 Detailed

BLOG

„კაპიტალი განსაზღვრავს წარმოებით ურთიერთობებს,“ – კარლ მარქსის ამ ზეცნობილი ფრაზით გილოცავთ კაპიტალიზმის კრიტიკოსებს თქვენი კერპის 200 წლის იუბილეს, და მსურს განვავრცო, რომ იდეოლოგიური განსხვავების მიუხედავად, არა თუ ვეთანხმები, მეტიც, მიმაჩნია, რომ სწორედ კაპიტალი უდევს საფუძვლად არა მხოლოდ წარმოებით, არამედ ნებისმიერი სახის ურთიერთობას სოციუმში, რომელიც პროგრესსა და განვითარებაზეა ორიენტირებული.

2019 წლამდე გადადოს საპენსიო რეფორმის დაწყება და მოამზადოს წინაპირობები კონსერვატიული (და არა სოციალურ-ლიბერალური) მოდელის შემოღებისთვის, იმ დათქმით, რომ დაგროვებითი და საბაზისო პენსიების სქემები ყოველთვის ერთმანეთის პარალელურად იარსებებს

ახალქალაქს მორიგი დაგეგმილი ტრენინგის ფარგლებში ვესტუმრეთ. ამ ნაყოფიერ მიწაზე მშრომელი ფერმერები ცხოვრობენ. სწორედ აქ მოდის ქართულ ბაზარზე არსებული კარტოფილის, ბოსტნეულისა და მარცვლეულის დიდი ნაწილი. ბოლო პერიოდში ჩვენ მიერ ჩატარებული ტრენინგებიდან ეს შეხვედრა ყველაზე ინტერაქციული აღმოჩნდა. გამაკვირვა მათმა ცხოველმა ინტერესმა სიახლისადმი. ისინი მაქსიმალურად ცდილობდნენ მათთვის საინტერესო საკითხზე მიეღოთ რაც შეიძლება მეტი ინფორმაცია.

გასულ კვირას მაკედონიაში ნაციონალისტურად განწყობილ ადამიანთა ჯგუფი შეიჭრა პარლამენტში. 200-კაციანი ბრბო, რომელთა შორისნიღბიანი მამაკაცები იყვნენ, სასტიკად გაუსწორდაწამყვანი მაკედონიური ოპოზიციურიპარტიის და ეთნიკური ალბანელების პარტიის ლიდერებს, მათ შორის ქალბატონს. ეს ორი პარტია აპირებდა ახალი უმრავლების შექმნას მაკედონიის პარლამენტში, რომლის სპიკერად ეთნიკურად ალბანელი პოლიტიკოსი აირჩიეს. პარლამენტში შეჭრილები, რომლებიც ქვეყნის ყოფილი პრემიერ-მინისტრისმომხრეები იყვნენ, ამ ფაქტის ასეთი სისხლიანი გზით ჩაშლას ცდილობდნენ.

დღეს ქართულმეტყველებაში, ალბათ, 7000 სიტყვაზე მეტი არ გამოიყენება, ბარბარიზმებმა კი, რასაც წლებია ვაგროვებ, 1600-ს გადააჭარბა.

კონფლიქტის დაწყებიდან მეექვსე წელს ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა ჩაურევლობის პოლიტიკა დაარღვია და ასადის რეჟიმის წინააღმდეგ იერიში პირველად 7 აპრილს, გამთენიისას მიიტანა.

ესტონური წარმატებული პოტიკის მაგალითების მოძიება შესაძლებელია თითქმის ნებისმიერ სფეროში, დაწყებული სახელმწიფო მმართველობიდან, დამთავრებული განათლების პოლიტიკით.

უცხო ქვეყნების კანონებისა თუ რეფორმების კოპირება განვითარების ერთი-ერთი პოპულარული და საქართველოშიც ხშირად გამოყენებადი რეცეპტია. ლოგიკა მარტივია - „საჭირო არ არის ველოსიპედის ახლიდან გამოგონება“. თუმცა, ეს მიდგომა ხშირად არ ამართლებს.

ევროკავშირთან სავაჭრო სივრცის გაფართოების შედეგად ყველა მოსალოდნელი დადებით ეფექტი მიიღწევა გრძელვადიან პერიოდში (5-10 წელიწადი), ხოლო ხარჯების გაღება გვიწევს დღეს, რათა შესაბამისობაში მოვიდეთ ევროკავშირის კანონმდებლობასთანდა საბაზრო მოთხოვნებთან. ისედაც დაძაბულ სოციალურ და პოლიტიკურ ფონზე ამან შესაძლოა საფრთხე შეუქმნას რეფორმების წარმატებით განხორციელებას. შესაბამისად, დაახლოების პროცესი უნდა იყოს თანმიმდევრული და პრიორიტეტები გათვლილი ისე, რომ ბიზნესს ჰქონდეს ზრდის სტიმული; ასევე, მნიშვნელოვანია ექსპორტზე ორიენტირებული დარგების კონკურენტუნარიანობის ამაღლება წახალისდეს. მეორე მხრივ, საქართველოში ევროკავშირის სტანდარტების დანერგვა მეწარმეობასა და ზოგადად ქვეყნის საინვესტიციო სივრცეში პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოზიდვას და ევროპულ ბაზარზე წვდომას ხელს შეუწყობს. DCFTA-ს სარგებლის სრულად ასათვისებლად, ასევე, აუცილებელია სამუშაო ძალის ბაზრის ცვლილება, რომელიც ამჟამად თავმოყრილია ძირითადად დაბალმწარმოებლურ დარგებში.

მე ძალიან კარგად არ ვიცნობ მაგამედ სარიევს. მაქსიმუმ ორჯერ შევხვედრივარ, პირველად მარნეულში და მეორედ ერთი კვირის წინ გარდაბნის მუნიციპალიტეტში ამჯერადაც ევროკავშირთან სავაჭრო ხელშეკრულების (DCFTA) შესაძლებლობების შესახებ ტრეინინგზე. მაგამედი არც ოლიმპიური ჩემპიონია და მისი ფოტოები არც საჯარო თავშეყრის ადგილებშია გამოფენილი, თუმცა ის რომ საუკეთესო მოქალაქეა, ამ ფაქტს წყალი არ გაუვა!

განვითარების ერთი-ერთი პოპულარული რეცეპტი, რომელსაც საქართველოშიც ხშირად მივმართავთ, უცხო ქვეყნების კანონებისა თუ რეფორმების კოპირებას გულისხმობს. ლოგიკა მარტივია - „საჭირო არ არის ველოსიპედის ახლიდან გამოგონება“. სამწუხაროდ, ეს მიდგომა რიგ შემთხვევაში არ ამართლებს. ვაშლი და ფორთოხალი ორივე მრგვალია და ორივე ხილია, მაგრამ აღნიშნული საერთო მახასიათებლები არ იძლევა საფუძველს გავაკეთოთ დაშვება, რომ მათი ხეები ერთი და იმავე გარემო-პირობებში და ერთნაირი მოვლის მეთოდებით ხარობს.

კეთილდღეობის ეკონომიკის ერთ-ერთი პრინციპია, რომ ზოგიერთ გადასახადს შესაძლოა უკუგავლენა ჰქონდეს ინდივიდების მოტივაციაზე- შექმნან დოვლათი. თუმცა, თუ გადასახადებიდან მიღებული თანხა საკმარისი არ არის ხარისხიანი ინფრასტრუქტურისა და საჯარო სერვისების დასაფინანსებლად, ამანაც შეიძლება დააზარალოს ეკონომიკა.

ინსტიტუტების განვითარებას არა მარტო პროფესიონალების, პოლიტიკური და ეკონომიკური ელიტების სწორად მიმართული შრომა და გადაწყვეტილებები, არამედ მოსახლეობის დამოკიდებულებებისა და ფასეულობების შეცვლაც სჭირდება.

ფერმერებთან ჩვენი შეხვედრის დროს სულიად მოულოდნელად აღმოვაჩინეთ მსმენელებს შორის ორი “თინეიჯერი” ბიჭი; მომავალი ფერმერები მამასთან ერთად გამალებით იწერდნენ პრეზენტაციის დროს მიწოდებულ ყველა ინფორმაციას თაფლის წარმოების არსებული შესაძლებლობების, პრობლემებისა და გამოწვევების შესახებ.

მას შემდეგ, რაც საქართველომ დამოუკიდებლობა მოიპოვა, მთავრობები, პოლიტიკური პარტიები, ექსპერტები, თუ იდეოლოგები გვპირდებიან საქართველოს ეკონომიკურ გაბრწყინებას, რეცეპტად კი ბორჯომის გაყიდვიდან დაწყებული დაბალი გადასახადებით დამთავრებული არაერთ იდეას თუ თეორიას ასახელებენ. ასე გრძელდება 25 წელია და, მართალია, 90-იანი წლების სიდუჭირიდან მოსახლეობის დიდი ნაწილი გამოვიდა, გაბრწყინებამდე ჯერ კიდევ ბევრი გვიკლია.

გუგენჰაიმში აგნეს მარტინმა, MoMA-ს თანამედროვე ხელოვნების ფილიალმა (PS1) ნიუ-იორკში, ჩიკაგოს ხელოვნების ინსტიტუტმა და ჩიკაგოს თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმმა კიდევ ერთხელ დამარწმუნა, რომ არ არსებობს გამოხატვის უღირსი საგნები, აღქმები, მოვლენები თუ ამ მოვლენების ინტერპრეტაციები.

სამი წლის წინ ამერიკელმა ჟურნალისტმა ენ ბერნარდმა National Geographic-ისთვის მომზადებულ რეპორტაჟში შემდეგი სიტყვები დაწერა: „თუ დაეცემა დამასკო, დაეცემა სირიაც.“ ომის დაწყებიდან, თითქმის, ექვსი წლის თავზე პრეზიდენტ ბაშარ ალ-ასადის ციტადელად ქცეული სირიის დედაქალაქი გადარჩა, ხოლო ალეპომ, სიდიდით მეორე უძველესმა ქალაქმა და ომამდელი სირიის ბიზნესცენტრმა, დაცემა 2012 წლიდან (სამოქალაქო ომის დაწყებიდან ერთ წელიწადში) დაიწყო, თუმცა, მაინც ბევრს გაუძლო გარდა რუსეთის ავიაიერიშისა.

ციდან ალბათ ყველაზე კარგად ჩანს გერმანული რაციონალიზმი, მიწის და განახლებადი ენერგიიის ათვისება (გუშინ მხოლოდ მიუნხენიდან ფრანკფურტამდე მგზავრობისას 500-ზე მეტი ქარის წისქვილი დავთვალე), ტყის ფართობების და სასოფლო-სამეურნეო სავარგულების ეს რაღაც განსხვავებული სიმეტრიით მონაცვლეობა და, მთლიანობაში, ეს განსხვავებულად დავარცხნილი რელიეფი.

გაძვირებული საიმპორტო ავტომობილების ფასი (გამოწვეული აქციზის ზრდით), სავარაუდოდ, გაახანგრძლივებს საქართველოში არსებული ავტომობილების „ექსპლუატაციის“ ვადას. შესაბამისად, ტექნიკური შემოწმების შემოღების ვადებისა და პირობების გაურკვევლობის პირობებში, შესაძლოა, ტექნიკურად არც ისე სახარბიელო მგომარეობაში მყოფმა ქართულმა ავტოპარკმა გაიხანგრძლივოს მავნე აირებისა და უსიამოვნო ინდუსტრიული ხმების „გამობოლქვის“ პერიოდი.

В шестидесятые годы прошлого века Ферруччо получил от продажи тракторов бόльший доход, чем планировалось, и исполнил свою мечту: поставил в свой гараж новенькую «феррари». Вторая часть этой истории намного интереснее. «Феррари» не оправдала ожиданий Ферруччо. Ферруччо, не раздумывая, явился прямо к Энцо Феррари, чтобы обсудить недостатки машины, он высказал свое мнение и предложил помощь в решении проблем...

გასული საუკუნის სამოციან წლებში ფერუჩომ ტრაქტორების გაყიდვით დაგეგმილზე მეტი შემოსავალი მიიღო და ოცნებაც აისრულა: საკუთარ ფარეხში ახალთახალი «ფერარი» დააყენა. ამ ისტორიის მეორე ნაწილი გაცილებით საინტერესოა.

სადღეგრძელოებზე ჩემმა ბლოგმა იმაზე გაცილებით მეტი ვნებები და კონტრასტული რეაქციები გამოიწვია, ვიდრე ველოდი: მკვეთრად უარყოფითი ძირითადად უფროსი თაობის მხრიდან და მკვეთრად დადებითი ახალგაზრდა და საშუალო ასაკის ხალხის მხრიდან. მკვეთრად უარყოფითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა დაიწყეს პირადად ჩემი და ჩემი ქართველობის ლანძღვა კომენტარებში თუ პირად მიმოწერაში, ხოლო მკვეთრად დადებითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა -- ჩემი ქება მაღალი მოქალაქეობრივი თვითშეგნების გამო, რამაც გადამაწყვეტინა მეთქვა (ამჯერად უკვე საბოლოოდ), რატომ არ ვეთანხმები არცერთ მხარეს. როცა ვნებები დუღს, როგორც ამბობენ, ჭეშმარიტება ორთქლდება (არა, იმის თქმა არ მინდა, რომ მე ვიცი ჭეშმარიტება).

ბოლო შვიდი წელია ქართულ სუფრაზე არ ვყოფილვარ, სანამ გუშინ ძირითადად ახალგაზრდებისგან შემდგარ ჯგუფთან ერთად არწივის ხეობაში და ხორნაბუჯზე ლაშქრობის შემდეგ ერთ რესტორანში მათთან ერთად არ აღმოვჩნდი. მოკლედ, ამ ადამიანების ასაკმა და განათლებამ მაფიქრებინა, რომ ეს ხალხი არ დალევდა იმ სადღეგრძელოებს, რის გამოც ქართულ სუფრებს გავურბივარ. მოლოდინი არ გამართლდა. ამ სუფრაზეც შეისვა „საქართველოს გაუმარჯოს”, ჩვენი სიყვარულის (იგულისხმება სუფრაზე მსხდომნი), მეგობრობის და ხვალინდელი დღის სადღეგრძელოები. ამ სადღეგრძელოებს გვთავაზობდა ერთ-ერთი ჩვენი თანამოლაშქრე ბიჭი, რომელმაც თქვა მე თამადა არ ვარო, თუმცა ტრადიციული თამადისგან მხოლოდ იმით განსხვავდებოდა, რომ დალევას არ გვაძალებდა.

პანკისი - სტერეოტიპების მსხვერპლი ულამაზესი კუთხე

გამარჯობა, მინდა ეს ბლოგი დავწერო ქართული მატყლის პრობლემაზე და თხროცა დავიწყო ახლოს წარულიდან, აასევე გაგაცნოთ მატყლის პრობლემის მოგვარების უელსური მოდელი.

უიმედო და არაინფორმირებული გურულები 6 ივლისს ლანჩხუთის მინუციპალიტეტის სოფელ ჯურუყვეთში ვნახე. არაინფორმირებული ევროინტეგრაციის პროცესებზე, უიმედო თავიანთი სოციალური მდგომარეობით.

აბორტის უფლება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პოსტულატია ადამიანის უფლების კონვენციაში. გაეროს CEDAW-ს კომიტეტის დეკლარაციაში წერია: „გაეროს წევრმა ქვეყნებმა ხელი უნდა შეუწყოს ჯანდაცვის სფეროში ქალის მიმართ ყველანარი დისკრიმინაციის აღმოფხვრას, ქალის და კაცის უფლება თანაბრად უნდა იყოს დაცული და ქალებს უნდა ქონდეთ წვდომა ჯანდაცვის სერვისებზე, ოჯახის დაგეგმარების ჩათვლით“.

Brexit -ის მოწინააღმდეგები მოსახლეობას აფრთხილებდნენ უპირატესად ეკონომიკური შედეგების თაობაზე: ბრიტანეთის ფინანსთა სამინისტროს პროგნოზით, Brexit-ის შემდგომ ყოველი ბრიტანული ოჯახი 4300 ფუნტს დაკარგავს წელიწადში 2020 წლისათვის იქნება სავარაუდოდ, 100 მილიარდი ფუნტის ეკონომიკური ზარალი. 950 000 სამუშო ადგილს შეექმნება საფრთხე. პროფესიული გაერთიანებების ვარაუდი უფრო დრამატულია: 4 მილიონი სამუშაო ადგილი საფრთხის ქვეშაა, განსაკუთრებით კი, ექსპორტთან დაკავშირებულ სფეროებში, საავტომობილო და ქიმიურ ინდუსტრიაში. ბევრი ფირმა კონტინენტურ ევროპაში გადავა. შემცირდება პირდაპირი ინვესტიციები.

ბატონი სერგო ქალაქ თელავიდან თან რეალური პიროვნებაა და თან კრებითი სახელია იმ ადამიანებისა, რომლებიც ევროინტეგრაციის მიმართულებით ინფორმაციულ შიმშილს განიცდიან.

გერმანიაში მმართველი კოალიციის პარტიების: CDU -სა და CSU- ს ცალკეული პოლიტიკოსები სკეპტიკურად არიან განწყობილნი, რამდენად გონივრულია საქართველოსთვის ვიზალიბერალიზაციის მინიჭების თაობაზე ევროკომისიის გეგმა. მათ არგუმენტად მოჰყავთ ქართული კრიმინალური დაჯგუფებების მზარდი მასშტაბი და გავლენები ევროპაში, ამასთან, საქართველოს მოქალაქეების მიერ ლტოლვილის სტატუსის ბოროტად გამოყენების ტენდენციად ქცეული ფაქტები. ეს არგუმენტები რეალობაში საფუძველს მოკლებული როდია, მაგრამ სწორედ ამ თემის წამოწევა საქართველოს სახელმწიფოსათვის ეგზისტენციალურად მნიშვნელოვანი საკითხის გადამწყვეტ ფაზაში აღაშფოთებს ქართულ საზოგადოებას:

„სურსათის უვნებლობა ევროკავშირმა რომ არ მოგვთხოვოს, ისე არ უნდა გვქონდეს“? - ეს რეპლიკა მესტიაში ჯერ კიდევ “გაუხურებელი” ტრენინგის მიმდინარეობის დროს ადგილობრივმა ზაზა დევდარიანმა “გვესროლა”.

პილოტმა დაშვება გამოაცხადა. ქვევით თვალი მომჭრა აღმოსავლეთსა და უდაბნოს კლიმატისთვის უჩვეულო სიმწვანემ, რომელიც თელ-ავივის აეროპორტის ზოლამდე მთელი 20 წუთის განმავლობაში არ დასრულებულა. გაოცებამ დროებით გადამავიწყა „აირზენას“ ღარიბული, უგემური მენიუ და ლამაზი, მაგრამ უჟმური და მოძველბიჭო სტიუარდესა. - ყვავის ყველაფერი, - მითხრა სიამაყით გვერდით მჯდომმა შუახნის მამაკაცმა, რომელიც საქართველოდან ისტორიულ სამშობლოში ღრმა ბავშვობაში გადასახლდა.

ცოტა ხნის წინ გავრცელდა ინფორმაცია "ჩერნომორენერგოს" დირექტორის, ასლან ბასარიას განცხადების შესახებ, რომელსაც ენგურჰესის დირექტორის ლევან მებონიაც ადასტურებს და რომლის მიხედვით ენგურჰესის მიერ გამომუშავებული არცერთი კილოვატი ამ ეტაპზე საქართველოს არ მიეწოდება და მთლიანად აფხაზეთს მიაქვს, ხოლო ზამთრისა და გაზაფხულის პერიოდში წაღებული ელექტროენერგიის რაოდენობა გამომუშავებულის 80%-ს შეადგენს.

არავის უკვირს ის ფაქტი, რომ რადიკალური ისლამის წარმომადგენელები მკაცრად აკრიტიკებენ დემოკრატიას, რადგან ის შარიათის სულთან შეუთავსებელ პოლიტიკურ პრაქტიკად, ზნეობრივი გარყვნილებისა და ქაოსის წყაროდ მიაჩნიათ. საკვირველი ისაა, რომ დემოკრატიას რელიგიის სახელით ქრისტიანებიც არ წყალობენ.

გასული წლის ბოლოს საქართველოს გაზმომარაგების გაზრდის საკითხმა არათუ აქტუალურობა შეიძინა, არამედ გადააჭარბა ყველანაირ მოლოდინს და უკვე ერთგვარ მძაფრსიუჟეტიან სერიალად იქცა “გაზპრომის” მთავარ როლში მონაწილეობით.

ქართველ მორწმუნეთა და სასულიერო პირთა გარკვეულ წრეში სიტყვა „ლიბერალიზმი“ ძალიან უარყოფითი რენომეთი სარგებლობს. ჩემი აზრით, ამას სამი უმთავრესი მიზეზი აქვს. პირველი, ესაა რუსული რელიგიური ლიტერატურა, რომლებიც „რომის მესამე იმპერიის“ სულისკვეთების მქონე ავტორების მიერაა დაწერილი, რომლებსაც ყველანაირი ლიბერალური აზრი, რომელიც ეჭვის ქვეშ აყენებს რუსული იმპერიის მართლმადიდებლურ მისიას, თავად მართლმადიდებლობის საწინააღმდეგო ძალად მიაჩნიათ; მეორე, ზოგიერთი ლიბერალის აგრესიული, ანტიეკლესიური პოზიცია, რომელიც სულაც არ გამომდინარეობს კლასიკური პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებიდან და აქედან გამომდინარე, თავად ამ ლიბერალის ბრალია და არა ლიბერალიზმის; მესამე, ზოგადად ლიბერალიზმის მოწინააღმდეგენი კარგად არ იცნობენ კლასიკური, პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებას.

ახალციხის რაიონში მცხოვრებ ერთ-ერთ მეფუტკრეს, რომელიც ევროპაში ქართული თაფლის ექსპორტისთვის საჭირო მოთხოვნებზე ინფორმაციას ეძებდა, სურსათის ეროვნულ სააგენტოში "ურჩიეს", რომ ევროკავშირში თაფლის შეტანაზე ფუჭ ოცნებას თავი დაანებოს და ცოტა უფრო პრაგმატულ-მიწიერი საქმით დაკავდეს.

ახლო აღმოსავლეთსა და სირიაში შექმნილი ვითარება შედეგია ცივილიზაციურ - რელიგიური კონფლიქტების გაღვივების, რომლებიც ემყარება საუკუნეების მანძილზე ჩამოყალიბებულ ეთნო-რელიგიურ რწმენებს და რომელთა გაღვივება ხდება გლობალური და რეგიონული პროცესების ფონზე.

Advocating

შეხვედრა საღამოს 6 საათზე , www.eugeorgia.info-ს ოფისში დავნიშნეთ. ჩვენი ჯგუფი პირველად უნდა შეხვედროდა ახალციხის რაიონში, სოფელ ანდრიაწმინდაში მცხოვრებ მეყველეს - გალინა ინასარიძეს და მის შვილს - რუსლანს. თავდაპირველად, შეხვედრის მიზანი ერთმანეთის გაცნობ

featured

The American blueberry, which adapted well to the climactic conditions of the Guria and Adjara highlands, is in high demand on the global market because of its unique properties. This year, 12 tons of blueberries grown in Georgia were delivered for sale o

EU representatives inspected the production of honey in Georgia and concluded that honey is one of the best-placed Georgian products, along with hazelnuts and wine, for entering EU markets.

ევროკავშირში 1 კგ ბიო ჟოლოს საცალო ფასი 100 ევროს აჭარბებს, თუმცა, როცა კენკრის ბაღის გაშენება გადაწყვიტა, გიორგი კორელი, ძირითადად, მაინც ადგილობრივი ბაზრით მოიხიბლა. როგორც ახალგაზრდა ფერმერი ამბობს, ჟოლო საქართველოში საკმაოდ მოთხოვნადი პროდუქტია და ყოვ

მეწარმე წლიურ მოგებაზე მე-4 წლიდან გადის, ხოლო მე-6 წლიდან მიღებული მოგება პლანტაციის გაშენების და მოვლის მთლიან ხარჯებს აჭარბებს

1 კგ - 30 ლარი- ამ ფასად შეგიძლიათ იყიდოთ სატაცური წელს ქართულ საცალო ქსელებში. ცხოვრების დონის გათვალისწინებით, ბოსტნეულს თამამად შეუძლია დელიკატესებს შორის თავისი ადგილი დაიკავოს. თუმცა, როგორც ექსპერტები აცხადებენ, ფასს არც მისი თვისებები ჩამორჩება.

Paata Mogelashvili owns a 20 hectare orchard in the village of Variani, in the Gori District. He has been tending the orchard together with his brothers for several years.Recently, the orchard was replenished when the Sinap and Champion apple cultivars we

რუსეთის სამხედრო თეორეტიკოსების მიერ შექმნილ “მომავლის ომის” მოდელს განსაკუთრებული აქტუალობა შესძინა უკრაინის კრიზისმა, რადგან კრემლმა სწორედ აღნიშნული მოდელის გამოყენებით მოახდინა უკრაინის ტერიტორიის ნაწილის ანექსია და შექმნა დესტაბილიზაციის კერები.

ქალი მეწარმეების ხელშეწყობის მიზნით, ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი საქართველოში ახალ პროგრამას იწყებს. EUGeorgia.info დაინტერესდა, რამდენად ხელსაყრელია პირობები და რას ფიქრობენ პროგრამასთან დაკავშირებით თავად ქალი მეწარმეები.

"The EU market has a huge advantage. First and foremost it is stability. European market is a developed market with profound and well established rules. Russian market on the other hand lacks this kind of cohesion. Few rules that exist there are often sub

Anchovy harvested from the waters off the Georgian Black Sea shore will be one of the first products to be exported from Georgia to markets in the EU. To see how effectively the National Food Agency of Georgia controls local production, the Directorate Ge

banner
banner
banner
banner
banner