banner
02 ივლისი 2020 | 14:25 ბიზნესი

კერამიკის საწარმოებს გაკოტრება ემუქრებათ

კერამიკის საწარმოებს გაკოტრება ემუქრებათ

პერევის თიხის საბადოს მფლობელმა მათ ნედლეულის მიწოდება შეუწყვიტა

კერამიკის ათობით საწარმომ რამდენიმე თვეა მუშაობა შეწყვიტა და თანამშრომლები დაითხოვა. მათი გაჩერების მიზეზი ძირითადი ნედლეულის- თიხის უქონლობა გახდა. კერამიკის საწარმოებს, შპს „დავითის” მფლობელმა დავით შუკაკიძემ, რომელიც მათთვის ნედლეულის ერთადერთი მომწოდებელი იყო, თიხის მიყიდვაზე უარი უთხრა. კერამიკოსები ამბობენ, რომ შუკაკიძე ბაზარზე ყველაზე დიდ კერამიკულ საწარმოს გაურიგდა და თიხას მხოლოდ მას აძლევს. 

„შეკვეთას პერევის თიხის საბადოს მფლობელს დავით შუკაკიძეს ვაძლევდით და ნედლეული პირდაპირ საწარმოში მოჰქონდათ. ერთ დღესაც დავურეკეთ და უარი გვითხრა. როგორც გავიგეთ, ვიღაცამ ამ თიხაზე მონოპოლია აიღო. შემდეგ რამდენიმე საამქრო გაერთიანდა და თიხა უკრაინიდან შემოიტანეს, რაც ძვირი დაჯდა. პატარა წარმოება ნედლეულის იმპორტს ვერ შეძლებს, რადგან ძნელია ამხელა თანხის ერთბაშად გადახდა. ადრე არაფრის შემოტანა არ გვჭირდებოდა, საჭირო ნედლეული - ქვიშა, თიხა, წყალი ყველაფერი ადგილობრივი იყო. ეს სრულიად ქართული წარმოება იყო. ახლა ვიღაცის გულისთვის უნდა გავჩერდე, ამდენი შრომის შემდეგ. არადა, ამ ბიზნესზე ბევრი ადამიანია დამოკიდებული”,- ამბობს კერამიკის მწარმოებელი პაატა მამაგეიშვილი.

გიორგი მაღლაკელიძეს კერამიკის 2 საწარმო ჰქონდა, რუსთავსა და თბილისში, სადაც თიხის დოქებს ღვინის კომპანიების დაკვეთით ამზადებდა. ამჟამად ორივე წარმოება გაჩერებულია. ამის მიზეზი შექმნილ ეკონომიკურ კრიზისთან ერთად, თიხის მოწოდების შეწყვეტა გახდა. გიორგის მსგავსად გაჩერება ათობით მცირე წარმოებას მოუწია. 

შედარებით დიდი ზომის საწარმოებმა, ვისაც მეტი ფინანსური რესურსი ჰქონდათ, პერევის თიხა უკრაინული ნედლეულით ჩაანაცვლეს. მათ იმპორტირებულ ნედლეულში მეტის გადახდა უხდებათ, რამაც ბუნებრივია, დანახარჯები გაზარდა.

რატომ შეუწყვიტეს კერამიკის საწარმოებს პერევის საბადოდან თიხის მიწოდება

საქართველოში თიხას ბევრი საბადოდან მოიპოვებენ. ამ ნედლეულის გამოყენებით სხვადასხვა თიხის ნაკეთობა მზადდება. თუმცა, პერევის საბადოდან(საჩხერის მუნიციპალიტეტი) მოპოვებული თიხა განსაკუთრებით კარგია ღვინის კერამიკული ჭურჭლის დასამზადებლად. პერევის თიხისა და მდინარე დურუჯის კალაპოტში დალექილი ლამის სინთეზით მჟავაგამძლე ნაკეთობა მიიღება, რომელშიც ღვინის შენახვა და ტრანსპორტირება შესაძლებელია.  

პერევის საბადოდან(საჩხერის მუნიციპალიტეტი) თიხის მოპოვების ლიცენზია წიაღის ეროვნულმა სააგენტომ 2019 წლის თებერვალში დავით შუკაკიძის შპს „დავითს” 10 წლით მისცა. იმ პირობით, რომ მან პერევში 2021 წლის თებერვლამდე თიხის გადამამუშავებელი ქარხანა უნდა ააშენოს, სადაც 30 ადგილობრივს დაასაქმებს და ამისთვის 250 ათასი ლარის ინვესტიციას განახორციელებს. 

რამდენიმე თვის წინ დავით შუკაკიძემ კერამიკის ყველა საწარმოს თიხის მიწოდება შეუწყვიტა, ერთი გამონაკლისის გარდა. საბადოს მფლობელი თიხას მხოლოდ ავჭალის დასახლებაში არსებული კერამიკის საწარმო შპს „სხივი-1”-ს აწვდის. 

საბადოს ლიცენზიის მფლობელი მიწოდების შეწყვეტის ორ მიზეზს ასახელებს: ერთი ის, რომ მისი მომხმარებლები პერევის თიხას დურუჯის ლამს ურევენ, რომელიც მომწამვლელ ნივთიერებებს შეიცავს, მეორე მიზეზი კი ისაა, რომ თიხის მოსაპოვებლად საჭირო ფული მას ავჭალის კერამიკის საწარმოს მფლობელმა ასესხა, ამიტომ ნედლეულიც მას გაატანა. 

საბადოს მფლობელთან გარიგების შედეგად „სხივი-1”-მა, რომელიც კერამიკული ბაზრის ისედაც მნიშვნელოვან წილს ფლობდა, გზიდან ბევრი კონკურენტი ჩამოიცილა და მონოპოლისტის პოზიციები კიდევ უფრო გაიმყარა. საგულისხმო ფაქტია ისიც, რომ ავჭალის ქარხანა დღემდე დურუჯის ლამს იყენებს, რომელიც, როგორც საბადოს მფლობელის მტკიცებით,მომწამვლელია.  

„საბადო რომ გამეხსნა, ფული მჭირდებოდა, რაც არ მქონდა. ავჭალის საწარმომ მასესხა და სამაგიეროდ, ათასი ტონა თიხა წამოიღო. ჩათვალეთ, რომ ეს საბადო მისია, როცა მოუნდება, წავა და კიდევ წამოიღებს”,- ამბობს დავით შუკაკიძე. 

შპს „დავითთან” გარიგებას არც „სხივი -1”-ის მფლობელი გელა(ბაჭია) კალმახელიძე უარყოფს. 

„დიახ, შუკაკიძეს ფული ვასესხე, იმიტომ, რომ 25 წელია მაგ ადამიანს ვიცნობ. წავედი პერევში და თიხა ვიყიდე,- ამბობს გელა კალმახელიძე. 

-ანუ თქვენ ადასტურებთ, რომ შუკაკიძეს გაურიგდით?

-არც ვუარყოფ და არც ვადასტურებ. ვიყიდე და ნედლეულის მარაგი გავაკეთე. შეიძლება მერე მეც აღარ მომცეს, იმიტომ, რომ თვითონ უნდა საწარმოს გაკეთება”,--ამბობს გელა კალმახელიძე

საწარმოს გაკეთებას დავით შუკაკიძე მართლაც გეგმავს. თუმცა, არა გადამამუშავებელი ქარხნის, როგორც ეს სალიცენზიო ვალდებულებაში უწერია. ის კრამიტის გამოშვებას აპირებს. 

„სალიცენზიო ვალდებულებაში სისულელე ჩადეს. რა უნდა მივიღო თიხის გადამუშავებით? ჯემი? ვუთხარი, სასამართლოში გიჩივლებთ და საქმეს მოგიგებთ-მეთქი. პერევის თიხას არ სჭირდება გადამუშავება. საწარმოები მას თვითონ ამუშავებენ”- ამბობს დავით შუკაკიძე. 

რისგან მზადდება კერამიკული ჭურჭელი ღვინისთვის?  

რეცეპტი, რომელსაც ღვინის ჩასასხმელი ჭურჭლის მწარმოებლები იყენებენ, 90-იან წლებში მეცნიერმა კოტე ტოგონიძემ შექმნა. მისი გამოგონება საქპატენტმა 90-იან წლებში დაარეგისტრირა. კოტე ტოგონიძის რეცეპტის მიხედვით, მჟავაგამძლე კერამიკული ნაწარმი პერევის თიხისა და დურუჯის ლამის შერევით მიიღება. 1100 გრადუსზე გამოწვის შემდეგ ნაკეთობა მინისებური კონსისტენციის ხდება და ღვინის მჟავასთან რეაქციაში აღარ შედის და შესაბამისად, მასში ღვინის ჩასხმა შესაძლებელი ხდება. ამ გამოგონებამდე ღვინის კერამიკული დოქების და სხვა სახეობის ჭურჭლის დასამზადებლად საქართველოში რუსეთიდან და უკრაინიდან შემოტანილი თიხა გამოიყენებოდა. კოტე ტოგონიძის რეცეპტის შექმნის შემდეგ კი იმპორტირებული ნედლეულის პერევის თიხით მთლიანად ჩანაცვლება გახდა შესაძლებელი. 

პერევის თიხისა და დურუჯის ლამის შერევა რომ დაუშვებელია, ამის დასამტკიცებლად დავით შუკაკიძეს მოჰყავს ინჟინერ-ტექნოლოგის, ტექნიკური უნივერსიტეტის კათედრის გამგის გურამ გაფრინდაშვილის ნაშრომი, რომელიც ამტკიცებს, რომ დურუჯის ლამი ტყვიას, დარიშხანს და სხვა მანვე ნივთიერებებს შეიცავს, რომლებიც გამოწვის მიუხედავად ნაკეთობაში მაინც რჩება. 

„დურუჯის ლამის გამოყენება არ შეიძლება, იმიტომ რომ მის შემადგენლობაში არის მძიმე მეტალები. ტყვია, დარიშხანი 1500 გრადუსზეც რომ გამოწვან, არ ქრება და ნაკეთობაში რჩება, ამიტომ საკვებისთვის მისი გამოყენება, არ შეიძლება, -ამბობს გურამ გაფრინდაშვილი, -  მდინარე დურუჯის ჩამოტანილი ლამის შემადგენლობა წელიწადის დროების მიხედვით იცვლება. გაზაფხულიდან გვიან შემოდგომაზე მდინარის წყალი სხვადასხვა ძალით მოძრაობს, რა მასას ჩამოიტანს, კალაპოტში რა დაილექება, არავინ იცის. გამოკვლეული უნდა იყოს, როგორია მისი შემადგენლობა წელიწადის სხვადასხვა დროს. ვინც მას იყენებს, ეს არასდროს გამოუკვლევია. დურუჯის ლამი საუკეთესოა იატაკის ფილების საწარმოებლად, მაგრამ ღვინისა და კვების პროდუქტებისთვის არ შეიძლება. დურუჯის ლამის ჩანაცვლება შესაძლებელია ფარავნის ტბასთან არსებული წიდით და პერლიტით, რომელიც უვნებელია. ამ რეცეპტით ჩვენ ვამზადებთ დოქებს, რომელშიც საფერავი ისხმება და 10 წელია აშშ-ში ექსპორტზე გადის. 

-დურუჯის ლამის შემადგენლობა თქვენ შეამოწმეთ ლაბორატორიაში? 

-რად უნდა შემოწმება. იქ არის მძიმე მეტალები, რომლებიც მომწამვლელია”.

ია ტოგონიძე, კოტე ტოგონიძის შვილი, რომელიც მისი გამოგონების თანაავტორია, გურამ გაფრინდაშვილის დასკვნას სიცრუეს უწოდებს. 

„საქპატენტმა დურუჯის ლამის შემადგენლობა, რომელიც ფიქალის ქვის ჩამონაშალს წარმოადგენს, ლაბორატორიულად შეამოწმა. მასში ჯანმრთელობისთვის საზიანო ნივთიერებები რომ ყოფილიყო, გამოგონებას არ დაარეგისტრირებდა. თიხისა და ლამის ნაზავი, გამოწვის შემდეგ ე.წ. ქვა-კერამიკის ფორმას იღებს. მას თუ გავტეხთ, ვნახავთ, რომ მინის ვიზუალი აქვს. ამის გამო, მას 12 გრადუსიანი სპირტი და ღვინო ვერ შლის. გურამ გაფრინდაშვილი ცდილობდა, ანალოგიური ან უკეთესი ნაკეთობა მიეღო, მაგრამ არ გამოუვიდა. შეშურდა და ასეთ სიცრუეს მაგიტომ ამბობს”, - ამბობს ია ტოგონიძე.  

„კერამიკული დოქის დასამზადებლად ძირითადი კომპონენტი არის დურუჯის ლამი. თიხისთვის მისი დამატება აუცილებელია, რომ ნაკეთობა ელასტიური გახდეს. სხვაგვარად მისი ჩამოსხმა თაბაშირის ფორმებში გაჭირდება, რადგან ნაკეთობა გასკდება. თიხისა და ლამის თანაფარდობა არის 50/50-ზე, როცა მეტად ელასტიური ნაკეთობის დამზადება გვჭირდება. ეს თანაფარდობა დასამზადებელი ნაკეთობის ზომისა და სიმტკიცის შესაბამისად შეიძლება შეიცვალოს. თუმცა, თიხის წილის 25%-ზე მეტად შემცირება არ შიძლება, რადგან ამ შემთხვევაში, ნაკეთობა უკვე სხვა თვისებებს იძენს. 

ცეცხლგამძლე თიხა საქართველოში ბევრგან მოიპოვება, მაგრამ ღვინის ჭურჭლისთვის რომ გამოგვადგეს, მას საჩამომსხმელო თვისებები უნდა ჰქონდეს. სწორედ ასეთი თვისება აქვს პერევის თიხას და საქართველოში ის ერთადერთია. მას შემდეგ რაც საბადოს მფლობელმა თიხა აღარ მოგვაწოდა, მოვახერხეთ და უკრაინიდან შემოვიტანეთ. მაგრამ პერევის თიხისგან განსხვავებით, დურუჯის ლამი შეუცვლელია. დურუჯის ლამის კონსისტენცია რომ მივიღოთ, ამისთვის ერთმანეთს 3 სხვადასხვა კომპონენტი უნდა შეერიოს. დურუჯის ლამში კი ეს 3 სხვადსხვა მინერალი ბუნებრივად არის თავმოყრილი. ამის გამო, ის უნიკალურია.  

დურუჯის ლამის შემადგენლობაში ტყვია, დარიშხანი, კობალტი არის, ისევე, როგორც, ყველა ნიადაგში, მაგრამ ნაკეთობის 1150 გრადუსზე გამოწვის შემდეგ ხდება მისი ე.წ. გამინება და ამ ნივთიერებების ოდენობა მცირდება. ეს ლაბორატორიულად შემოწმებულია. ჭურჭელში ამ ნივთიერებების შემცველობა მეღვინეებმაც გადაამოწმეს, რომლებიც პროდუქციას ჩვენგან ყიდულობენ და დარწმუნდნენ, რომ ეს ნივთიერებები ნორმის ფარგლებშია”,- ამბობს ტექნოლოგი, კერამიკოსი ლელა გაბადაძე.

კერამიკის მწარმოებელმა გიორგი მაღლაკელიძემ მის მიერ წარმოებული კერამიკული დოქი გერმანიაში, ჰამბურგის ლაბორატორიაში შეამოწმა. ლაბორატორიდან მიღებულ დასკვნაში წერია, რომ ნაკეთობა ტყვიას და კადმიუმს დასაშვები ოდენობით შეიცავს და ის ჯანმრთელობისთვის უსაფრთხოა(იხ. ფოტო).

რას აპირებს საბადოს მფლობელი და რა ბედი ელით გაჩერებულ საწარმოებს?

პერევის კერამიკული საბადოს ლიცენზიის მფლობელი საწარმოებისთვის თიხის მიწოდების განახლებას არ აპირებს. დავით შუკაკიძე არც თიხის გადამამუშავებელი ქარხნის აშენებას გეგმავს. ის ამბობს, რომ სურს კრამიტის წარმოება დაიწყოს და პერევის თიხას თვითონ გამოიყენებს. 

საქართველოში წარმოებული კერამიკის კონტროლი არ ხდება. ქვეყანაში არ არსებობს ლაბორატორია, რომელიც წარმოებული კერამიკის ხარისხს შეამოწმებს. 

წიაღის ეროვნული სააგენტო, რომელმაც თიხის მოპოვების ლიცენზია გასცა, საბადოზე არსებული მდგომარეობით ამ დრომდე არ დაინტერესებულა. წიაღის სააგენტო გვპასუხობს, რომ „იმის გათვალისწინებით, რომ საინვესტიციო ვალდებულების, თიხის გადამამუშავებელი ქარხნის მშენებლობისათვის განსაზღვრული ვალდებულების შესრულების ვადა ჯერ არ არის გასული, წიაღის ეროვნულ სააგენტოს არ განუხორციელებია ლიცენზიის მფლობელის მიერ სალიცენზიო პირობების შესრულების შესწავლა”.

კონკურენციის სააგენტომ კერამიკის ბაზარზე შექმნილ პრობლემასთან დაკავშირებით გვიპასუხა, რომ მოკვლევას, აქვს თუ არა ადგილი მონოპოლიური უპირატესობის გამოყენებას, მას შემდეგ დაიწყებს, რაც დაზარალებული საწარმოების მფლობელები უწყებას განცხადებით მიმართავენ. 

რა ბედი ელის გაჩერებულ საწარმოებს და უმუშევრად დარჩენილ ადამიანებს, ამ კითხვაზე სახელმწიფოს პასუხი არ აქვს. მცირე მეწარმეებს ორი არჩევანი აქვთ: ნედლეული ან უცხოეთიდან უნდა შემოიტანონ ან წარმოება სამუდამოდ უნდა გააჩერონ. ამ დროს, უნიკალური საბადო მიტოვებულია, ხოლო ძვირფასი ადგილობრივი რესურსი აუთვისებელი რჩება. 

სტატიის ავტორი: ნონა ქვლივიძე

სტატია მომზადებულია ლიეტუვას საგარეო საქმეთა სამინისტროს და „თანამშრომლობის განვითარების და დემოკრატიის ხელშეწყობის ფონდის" ფინანსური მხარდაჭერით. 

 

წაკითხულია
14034
ელ. ფოსტის გაგზავნა

ამავე თემაზე სტატიები არ მოიძებნა


ბლოგი

„კაპიტალი განსაზღვრავს წარმოებით ურთიერთობებს,“ – კარლ მარქსის ამ ზეცნობილი ფრაზით გილოცავთ კაპიტალიზმის კრიტიკოსებს თქვენი კერპის 200 წლის იუბილეს, და მსურს განვავრცო, რომ იდეოლოგიური განსხვავების მიუხედავად, არა თუ ვეთანხმები, მეტიც, მიმაჩნია, რომ სწორედ კაპიტალი უდევს საფუძვლად არა მხოლოდ წარმოებით, არამედ ნებისმიერი სახის ურთიერთობას სოციუმში, რომელიც პროგრესსა და განვითარებაზეა ორიენტირებული.

2019 წლამდე გადადოს საპენსიო რეფორმის დაწყება და მოამზადოს წინაპირობები კონსერვატიული (და არა სოციალურ-ლიბერალური) მოდელის შემოღებისთვის, იმ დათქმით, რომ დაგროვებითი და საბაზისო პენსიების სქემები ყოველთვის ერთმანეთის პარალელურად იარსებებს

40-წუთიანი დამქანცველი ჯანჯღარის შემდეგ, მწვერვალზე სრულიად ახალი, თვალუწვდენელი სივრცე გადაიშალა ჩვენს თვალწინ, როდესაც სოფელ გოგაშენში ამოვაღწიეთ

ახალქალაქს მორიგი დაგეგმილი ტრენინგის ფარგლებში ვესტუმრეთ. ამ ნაყოფიერ მიწაზე მშრომელი ფერმერები ცხოვრობენ. სწორედ აქ მოდის ქართულ ბაზარზე არსებული კარტოფილის, ბოსტნეულისა და მარცვლეულის დიდი ნაწილი. ბოლო პერიოდში ჩვენ მიერ ჩატარებული ტრენინგებიდან ეს შეხვედრა ყველაზე ინტერაქციული აღმოჩნდა. გამაკვირვა მათმა ცხოველმა ინტერესმა სიახლისადმი. ისინი მაქსიმალურად ცდილობდნენ მათთვის საინტერესო საკითხზე მიეღოთ რაც შეიძლება მეტი ინფორმაცია.

გასულ კვირას მაკედონიაში ნაციონალისტურად განწყობილ ადამიანთა ჯგუფი პარლამენტშიშეიჭრა. 200-კაციანი ბრბო, რომელთა შორისნიღბიანი მამაკაცები იყვნენ, სასტიკად გაუსწორდაწამყვანი მაკედონიური ოპოზიციურიპარტიის და ეთნიკური ალბანელების პარტიის ლიდერებს, მათ შორის ქალბატონს. ეს ორი პარტია აპირებდა ახალი უმრავლესობის შექმნას მაკედონიის პარლამენტში, რომლის სპიკერად ეთნიკურად ალბანელი პოლიტიკოსი აირჩიეს. პარლამენტში შეჭრილები, რომლებიც ქვეყნის ყოფილი პრემიერ-მინისტრისმომხრეები იყვნენ, ამ ფაქტის ასეთი სისხლიანი გზით ჩაშლას ცდილობდნენ.

მარტვილის რაიონის გამგებლის მოადგილე ყველაზე ძლიერ ოპონირებას გვიწევდა. მისი პირველივე ქმედება „ჰაკა“-ს ჰგავდა, რომელსაც გააფთრებული ახალზელანდიელი მორაგბეები მოწინააღმდეგე გუნდის მორალურად გასატეხად იყენებენ.

კონფლიქტის დაწყებიდან მეექვსე წელს ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა ჩაურევლობის პოლიტიკა დაარღვია და ასადის რეჟიმის წინააღმდეგ იერიში პირველად 7 აპრილს, გამთენიისას მიიტანა.

ესტონური წარმატებული პოტიკის მაგალითების მოძიება შესაძლებელია თითქმის ნებისმიერ სფეროში, დაწყებული სახელმწიფო მმართველობიდან, დამთავრებული განათლების პოლიტიკით.

უცხო ქვეყნების კანონებისა თუ რეფორმების კოპირება განვითარების ერთი-ერთი პოპულარული და საქართველოშიც ხშირად გამოყენებადი რეცეპტია. ლოგიკა მარტივია - „საჭირო არ არის ველოსიპედის ახლიდან გამოგონება“. თუმცა, ეს მიდგომა ხშირად არ ამართლებს.

ევროკავშირთან სავაჭრო სივრცის გაფართოების შედეგად ყველა მოსალოდნელი დადებით ეფექტი მიიღწევა გრძელვადიან პერიოდში (5-10 წელიწადი), ხოლო ხარჯების გაღება გვიწევს დღეს, რათა შესაბამისობაში მოვიდეთ ევროკავშირის კანონმდებლობასთანდა საბაზრო მოთხოვნებთან. ისედაც დაძაბულ სოციალურ და პოლიტიკურ ფონზე ამან შესაძლოა საფრთხე შეუქმნას რეფორმების წარმატებით განხორციელებას. შესაბამისად, დაახლოების პროცესი უნდა იყოს თანმიმდევრული და პრიორიტეტები გათვლილი ისე, რომ ბიზნესს ჰქონდეს ზრდის სტიმული; ასევე, მნიშვნელოვანია ექსპორტზე ორიენტირებული დარგების კონკურენტუნარიანობის ამაღლება წახალისდეს. მეორე მხრივ, საქართველოში ევროკავშირის სტანდარტების დანერგვა მეწარმეობასა და ზოგადად ქვეყნის საინვესტიციო სივრცეში პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოზიდვას და ევროპულ ბაზარზე წვდომას ხელს შეუწყობს. DCFTA-ს სარგებლის სრულად ასათვისებლად, ასევე, აუცილებელია სამუშაო ძალის ბაზრის ცვლილება, რომელიც ამჟამად თავმოყრილია ძირითადად დაბალმწარმოებლურ დარგებში.

მე ძალიან კარგად არ ვიცნობ მაგამედ სარიევს. მაქსიმუმ ორჯერ შევხვედრივარ, პირველად მარნეულში და მეორედ ერთი კვირის წინ გარდაბნის მუნიციპალიტეტში ამჯერადაც ევროკავშირთან სავაჭრო ხელშეკრულების (DCFTA) შესაძლებლობების შესახებ ტრეინინგზე. მაგამედი არც ოლიმპიური ჩემპიონია და მისი ფოტოები არც საჯარო თავშეყრის ადგილებშია გამოფენილი, თუმცა ის რომ საუკეთესო მოქალაქეა, ამ ფაქტს წყალი არ გაუვა!

კეთილდღეობის ეკონომიკის ერთ-ერთი პრინციპია, რომ ზოგიერთ გადასახადს შესაძლოა უკუგავლენა ჰქონდეს ინდივიდების მოტივაციაზე- შექმნან დოვლათი. თუმცა, თუ გადასახადებიდან მიღებული თანხა საკმარისი არ არის ხარისხიანი ინფრასტრუქტურისა და საჯარო სერვისების დასაფინანსებლად, ამანაც შეიძლება დააზარალოს ეკონომიკა.

ინსტიტუტების განვითარებას არა მარტო პროფესიონალების, პოლიტიკური და ეკონომიკური ელიტების სწორად მიმართული შრომა და გადაწყვეტილებები, არამედ მოსახლეობის დამოკიდებულებებისა და ფასეულობების შეცვლაც სჭირდება.

ფერმერებთან ჩვენი შეხვედრის დროს სულიად მოულოდნელად აღმოვაჩინეთ მსმენელებს შორის ორი “თინეიჯერი” ბიჭი; მომავალი ფერმერები მამასთან ერთად გამალებით იწერდნენ პრეზენტაციის დროს მიწოდებულ ყველა ინფორმაციას თაფლის წარმოების არსებული შესაძლებლობების, პრობლემებისა და გამოწვევების შესახებ.

მას შემდეგ, რაც საქართველომ დამოუკიდებლობა მოიპოვა, მთავრობები, პოლიტიკური პარტიები, ექსპერტები, თუ იდეოლოგები გვპირდებიან საქართველოს ეკონომიკურ გაბრწყინებას, რეცეპტად კი ბორჯომის გაყიდვიდან დაწყებული დაბალი გადასახადებით დამთავრებული არაერთ იდეას თუ თეორიას ასახელებენ. ასე გრძელდება 25 წელია და, მართალია, 90-იანი წლების სიდუჭირიდან მოსახლეობის დიდი ნაწილი გამოვიდა, გაბრწყინებამდე ჯერ კიდევ ბევრი გვიკლია.

გუგენჰაიმში აგნეს მარტინმა, MoMA-ს თანამედროვე ხელოვნების ფილიალმა (PS1) ნიუ-იორკში, ჩიკაგოს ხელოვნების ინსტიტუტმა და ჩიკაგოს თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმმა კიდევ ერთხელ დამარწმუნა, რომ არ არსებობს გამოხატვის უღირსი საგნები, აღქმები, მოვლენები თუ ამ მოვლენების ინტერპრეტაციები.

სამი წლის წინ ამერიკელმა ჟურნალისტმა ენ ბერნარდმა National Geographic-ისთვის მომზადებულ რეპორტაჟში შემდეგი სიტყვები დაწერა: „თუ დაეცემა დამასკო, დაეცემა სირიაც.“ ომის დაწყებიდან, თითქმის, ექვსი წლის თავზე პრეზიდენტ ბაშარ ალ-ასადის ციტადელად ქცეული სირიის დედაქალაქი გადარჩა, ხოლო ალეპომ, სიდიდით მეორე უძველესმა ქალაქმა და ომამდელი სირიის ბიზნესცენტრმა, დაცემა 2012 წლიდან (სამოქალაქო ომის დაწყებიდან ერთ წელიწადში) დაიწყო, თუმცა, მაინც ბევრს გაუძლო გარდა რუსეთის ავიაიერიშისა.

ციდან ალბათ ყველაზე კარგად ჩანს გერმანული რაციონალიზმი, მიწის და განახლებადი ენერგიიის ათვისება (გუშინ მხოლოდ მიუნხენიდან ფრანკფურტამდე მგზავრობისას 500-ზე მეტი ქარის წისქვილი დავთვალე), ტყის ფართობების და სასოფლო-სამეურნეო სავარგულების ეს რაღაც განსხვავებული სიმეტრიით მონაცვლეობა და, მთლიანობაში, ეს განსხვავებულად დავარცხნილი რელიეფი.

გაძვირებული საიმპორტო ავტომობილების ფასი (გამოწვეული აქციზის ზრდით), სავარაუდოდ, გაახანგრძლივებს საქართველოში არსებული ავტომობილების „ექსპლუატაციის“ ვადას. შესაბამისად, ტექნიკური შემოწმების შემოღების ვადებისა და პირობების გაურკვევლობის პირობებში, შესაძლოა, ტექნიკურად არც ისე სახარბიელო მგომარეობაში მყოფმა ქართულმა ავტოპარკმა გაიხანგრძლივოს მავნე აირებისა და უსიამოვნო ინდუსტრიული ხმების „გამობოლქვის“ პერიოდი.

В шестидесятые годы прошлого века Ферруччо получил от продажи тракторов бόльший доход, чем планировалось, и исполнил свою мечту: поставил в свой гараж новенькую «феррари». Вторая часть этой истории намного интереснее. «Феррари» не оправдала ожиданий Ферруччо. Ферруччо, не раздумывая, явился прямо к Энцо Феррари, чтобы обсудить недостатки машины, он высказал свое мнение и предложил помощь в решении проблем...

გასული საუკუნის სამოციან წლებში ფერუჩომ ტრაქტორების გაყიდვით დაგეგმილზე მეტი შემოსავალი მიიღო და ოცნებაც აისრულა: საკუთარ ფარეხში ახალთახალი «ფერარი» დააყენა. ამ ისტორიის მეორე ნაწილი გაცილებით საინტერესოა.

სადღეგრძელოებზე ჩემმა ბლოგმა იმაზე გაცილებით მეტი ვნებები და კონტრასტული რეაქციები გამოიწვია, ვიდრე ველოდი: მკვეთრად უარყოფითი ძირითადად უფროსი თაობის მხრიდან და მკვეთრად დადებითი ახალგაზრდა და საშუალო ასაკის ხალხის მხრიდან. მკვეთრად უარყოფითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა დაიწყეს პირადად ჩემი და ჩემი ქართველობის ლანძღვა კომენტარებში თუ პირად მიმოწერაში, ხოლო მკვეთრად დადებითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა -- ჩემი ქება მაღალი მოქალაქეობრივი თვითშეგნების გამო, რამაც გადამაწყვეტინა მეთქვა (ამჯერად უკვე საბოლოოდ), რატომ არ ვეთანხმები არცერთ მხარეს. როცა ვნებები დუღს, როგორც ამბობენ, ჭეშმარიტება ორთქლდება (არა, იმის თქმა არ მინდა, რომ მე ვიცი ჭეშმარიტება).

ბოლო შვიდი წელია ქართულ სუფრაზე არ ვყოფილვარ, სანამ გუშინ ძირითადად ახალგაზრდებისგან შემდგარ ჯგუფთან ერთად არწივის ხეობაში და ხორნაბუჯზე ლაშქრობის შემდეგ ერთ რესტორანში მათთან ერთად არ აღმოვჩნდი. მოკლედ, ამ ადამიანების ასაკმა და განათლებამ მაფიქრებინა, რომ ეს ხალხი არ დალევდა იმ სადღეგრძელოებს, რის გამოც ქართულ სუფრებს გავურბივარ. მოლოდინი არ გამართლდა. ამ სუფრაზეც შეისვა „საქართველოს გაუმარჯოს”, ჩვენი სიყვარულის (იგულისხმება სუფრაზე მსხდომნი), მეგობრობის და ხვალინდელი დღის სადღეგრძელოები. ამ სადღეგრძელოებს გვთავაზობდა ერთ-ერთი ჩვენი თანამოლაშქრე ბიჭი, რომელმაც თქვა მე თამადა არ ვარო, თუმცა ტრადიციული თამადისგან მხოლოდ იმით განსხვავდებოდა, რომ დალევას არ გვაძალებდა.

პანკისი - სტერეოტიპების მსხვერპლი ულამაზესი კუთხე

გამარჯობა, მინდა ეს ბლოგი დავწერო ქართული მატყლის პრობლემაზე და თხრობა დავიწყო ახლო წარულიდან, ასევე გაგაცნოთ მატყლის პრობლემის მოგვარების უელსური მოდელი.

უიმედო და არაინფორმირებული გურულები 6 ივლისს ლანჩხუთის მინუციპალიტეტის სოფელ ჯურუყვეთში ვნახე. არაინფორმირებული ევროინტეგრაციის პროცესებზე, უიმედო თავიანთი სოციალური მდგომარეობით.

აბორტის უფლება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პოსტულატია ადამიანის უფლების კონვენციაში. გაეროს CEDAW-ს კომიტეტის დეკლარაციაში წერია: „გაეროს წევრმა ქვეყნებმა ხელი უნდა შეუწყოს ჯანდაცვის სფეროში ქალის მიმართ ყველანარი დისკრიმინაციის აღმოფხვრას, ქალის და კაცის უფლება თანაბრად უნდა იყოს დაცული და ქალებს უნდა ქონდეთ წვდომა ჯანდაცვის სერვისებზე, ოჯახის დაგეგმარების ჩათვლით“.

Brexit -ის მოწინააღმდეგები მოსახლეობას აფრთხილებდნენ უპირატესად ეკონომიკური შედეგების თაობაზე: ბრიტანეთის ფინანსთა სამინისტროს პროგნოზით, Brexit-ის შემდგომ ყოველი ბრიტანული ოჯახი 4300 ფუნტს დაკარგავს წელიწადში 2020 წლისათვის იქნება სავარაუდოდ, 100 მილიარდი ფუნტის ეკონომიკური ზარალი. 950 000 სამუშო ადგილს შეექმნება საფრთხე. პროფესიული გაერთიანებების ვარაუდი უფრო დრამატულია: 4 მილიონი სამუშაო ადგილი საფრთხის ქვეშაა, განსაკუთრებით კი, ექსპორტთან დაკავშირებულ სფეროებში, საავტომობილო და ქიმიურ ინდუსტრიაში. ბევრი ფირმა კონტინენტურ ევროპაში გადავა. შემცირდება პირდაპირი ინვესტიციები.

ბატონი სერგო ქალაქ თელავიდან თან რეალური პიროვნებაა და თან კრებითი სახელია იმ ადამიანებისა, რომლებიც ევროინტეგრაციის მიმართულებით ინფორმაციულ შიმშილს განიცდიან.

გერმანიაში მმართველი კოალიციის პარტიების: CDU -სა და CSU- ს ცალკეული პოლიტიკოსები სკეპტიკურად არიან განწყობილნი, რამდენად გონივრულია საქართველოსთვის ვიზალიბერალიზაციის მინიჭების თაობაზე ევროკომისიის გეგმა. მათ არგუმენტად მოჰყავთ ქართული კრიმინალური დაჯგუფებების მზარდი მასშტაბი და გავლენები ევროპაში, ამასთან, საქართველოს მოქალაქეების მიერ ლტოლვილის სტატუსის ბოროტად გამოყენების ტენდენციად ქცეული ფაქტები. ეს არგუმენტები რეალობაში საფუძველს მოკლებული როდია, მაგრამ სწორედ ამ თემის წამოწევა საქართველოს სახელმწიფოსათვის ეგზისტენციალურად მნიშვნელოვანი საკითხის გადამწყვეტ ფაზაში აღაშფოთებს ქართულ საზოგადოებას:

„სურსათის უვნებლობა ევროკავშირმა რომ არ მოგვთხოვოს, ისე არ უნდა გვქონდეს“? - ეს რეპლიკა მესტიაში ჯერ კიდევ “გაუხურებელი” ტრენინგის მიმდინარეობის დროს ადგილობრივმა ზაზა დევდარიანმა “გვესროლა”.

პილოტმა დაშვება გამოაცხადა. ქვევით თვალი მომჭრა აღმოსავლეთსა და უდაბნოს კლიმატისთვის უჩვეულო სიმწვანემ, რომელიც თელ-ავივის აეროპორტის ზოლამდე მთელი 20 წუთის განმავლობაში არ დასრულებულა. გაოცებამ დროებით გადამავიწყა „აირზენას“ ღარიბული, უგემური მენიუ და ლამაზი, მაგრამ უჟმური და მოძველბიჭო სტიუარდესა. - ყვავის ყველაფერი, - მითხრა სიამაყით გვერდით მჯდომმა შუახნის მამაკაცმა, რომელიც საქართველოდან ისტორიულ სამშობლოში ღრმა ბავშვობაში გადასახლდა.

ცოტა ხნის წინ გავრცელდა ინფორმაცია "ჩერნომორენერგოს" დირექტორის, ასლან ბასარიას განცხადების შესახებ, რომელსაც ენგურჰესის დირექტორის ლევან მებონიაც ადასტურებს და რომლის მიხედვით ენგურჰესის მიერ გამომუშავებული არცერთი კილოვატი ამ ეტაპზე საქართველოს არ მიეწოდება და მთლიანად აფხაზეთს მიაქვს, ხოლო ზამთრისა და გაზაფხულის პერიოდში წაღებული ელექტროენერგიის რაოდენობა გამომუშავებულის 80%-ს შეადგენს.

არავის უკვირს ის ფაქტი, რომ რადიკალური ისლამის წარმომადგენელები მკაცრად აკრიტიკებენ დემოკრატიას, რადგან ის შარიათის სულთან შეუთავსებელ პოლიტიკურ პრაქტიკად, ზნეობრივი გარყვნილებისა და ქაოსის წყაროდ მიაჩნიათ. საკვირველი ისაა, რომ დემოკრატიას რელიგიის სახელით ქრისტიანებიც არ წყალობენ.

გასული წლის ბოლოს საქართველოს გაზმომარაგების გაზრდის საკითხმა არათუ აქტუალურობა შეიძინა, არამედ გადააჭარბა ყველანაირ მოლოდინს და უკვე ერთგვარ მძაფრსიუჟეტიან სერიალად იქცა “გაზპრომის” მთავარ როლში მონაწილეობით.

ქართველ მორწმუნეთა და სასულიერო პირთა გარკვეულ წრეში სიტყვა „ლიბერალიზმი“ ძალიან უარყოფითი რენომეთი სარგებლობს. ჩემი აზრით, ამას სამი უმთავრესი მიზეზი აქვს. პირველი, ესაა რუსული რელიგიური ლიტერატურა, რომლებიც „რომის მესამე იმპერიის“ სულისკვეთების მქონე ავტორების მიერაა დაწერილი, რომლებსაც ყველანაირი ლიბერალური აზრი, რომელიც ეჭვის ქვეშ აყენებს რუსული იმპერიის მართლმადიდებლურ მისიას, თავად მართლმადიდებლობის საწინააღმდეგო ძალად მიაჩნიათ; მეორე, ზოგიერთი ლიბერალის აგრესიული, ანტიეკლესიური პოზიცია, რომელიც სულაც არ გამომდინარეობს კლასიკური პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებიდან და აქედან გამომდინარე, თავად ამ ლიბერალის ბრალია და არა ლიბერალიზმის; მესამე, ზოგადად ლიბერალიზმის მოწინააღმდეგენი კარგად არ იცნობენ კლასიკური, პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებას.

ახალციხის რაიონში მცხოვრებ ერთ-ერთ მეფუტკრეს, რომელიც ევროპაში ქართული თაფლის ექსპორტისთვის საჭირო მოთხოვნებზე ინფორმაციას ეძებდა, სურსათის ეროვნულ სააგენტოში "ურჩიეს", რომ ევროკავშირში თაფლის შეტანაზე ფუჭ ოცნებას თავი დაანებოს და ცოტა უფრო პრაგმატულ-მიწიერი საქმით დაკავდეს.

ახლო აღმოსავლეთსა და სირიაში შექმნილი ვითარება შედეგია ცივილიზაციურ - რელიგიური კონფლიქტების გაღვივების, რომლებიც ემყარება საუკუნეების მანძილზე ჩამოყალიბებულ ეთნო-რელიგიურ რწმენებს და რომელთა გაღვივება ხდება გლობალური და რეგიონული პროცესების ფონზე.

კოლონიალიზმის ეპოქაში ევროპელები ცდილობდნენ ანდებში ოქროს ქალაქისთვის მიეგნოთ, მაგრამ ელდორადოც და ინკების პაიტიტიც მხოლოდ ლეგენდად დარჩა, ისევე როგორც საყდრისის 5-ათასწლოვანი მაღარო, რომლის შესახებაც უკვე ვეღარაფერს შევიტყობთ.

ხანგრძლივი დავა ე.წ. მოსმენების კანონთან დაკავშირებით დასრულებულია, ვეტოც დაძლეულია და დიდი ძმაც მზადყოფნაშია, რომ მუდამ გვიყუროს, გვისმინოს და განაჩენი გამოიტანოს.

მრავალი ქვეყნის გამოცდილების მიხედვით, სწორედ სადაზღვევო სფეროა ის სეგმენტი, რომელსაც შეუძლია რომ თავისი შემოსავლებიდან საგზაო უსაფრთხოებისთვის დაფინანსება გამოყოს და ეს თანხა ტრანსპარენტულად დახარჯოს გზების კეთილმოწყობასა და საგზაო უსაფრთხოებაზე მიმართულ სხვა კონკრეტულ პროექტებზე.

პირველად გადავწყვიტე ნახევრად პირადული და შეიძლება ცოტა არ იყოს თვითმაამებლური ჩანაწერის გასაჯაროება

უჩა სეთური, ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) ექსპერტი

"მორიგი ბლეფი" - ასე აფასებდნენ დღეს პროგრამას "აწარმოე საქართველოში"

სტრატეგიულად მნიშნელოვანი გეოგრაფიული მდებარეობის გამო საქართველოს მთელს კავკასიაში და მის ფარგლებს გარეთაც საკვანძო სატრანზიტო ფუნქცია აკისრია. ამის გამო, სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურის და სატრანსპორტო საშუალებების გაუმჯობესება აუცილებელი წინაპირობაა ქვეყნის ეკონომიკური და სოციალური განვითარებისთვის.

ევროპასთან ასოცირების შესახებ შეთანხმებაში განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა სატრანსპორტო საშუალებების უსაფრთხოების პირობების დაცვას: ავტომობილის გამართულობას, მძღოლების კვალიფიკაციას და მათ მიერ სამუშაო და დასვენების საათების მკაცრ დაცვას.

ერთხელ ერთმა ჩემმა ნაცნობმა ჟურნალისტმა, რომელიც შარშან კოლუმბიის უნივერსიტეტის ტრენინგზე გავიცანი, სოციალურ ქსელ Twitter-ზე დაწერა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების მადლობელია, რადგან მან, ნეპალელი ემიგრანტების შვილმა, მისი წილი ამერიკული ოცნება უკვე აიხდინა.

ადვოკატირება

"კვლევითი ჟურნალისტიკის და ადვოკატირების ცენტრი" ახორციელებს პროექტს, რომლის ფარგლებშიც ვეხმარებით მცირე და საშუალო ბიზნესს

შეხვედრა საღამოს 6 საათზე , www.eugeorgia.info-ს ოფისში დავნიშნეთ. ჩვენი ჯგუფი პირველად უნდა შეხვედროდა ახალციხის რაიონში, სოფელ ანდრიაწმინდაში მცხოვრებ მეყველეს - გალინა ინასარიძეს და მის შვილს - რუსლანს. თავდაპირველად, შეხვედრის მიზანი ერთმანეთის გაცნობ

რჩეული სტატიები

ამერიკული ლურჯი მოცვი, რომელიც გურიისა და აჭარის მაღალმთიანეთის კლიმატურ პირობებს კარგად შეეგუა, უნიკალური თვისებების გამო მსოფლიო ბაზარზე დიდი მოთხოვნით სარგებლობს. საქართველოში მოყვანილი 12 ტონა ლურჯი მოცვი დიდი ბრიტანეთის ბაზარზე წელს პირველად შევიდ

ევროკავშირის წარმომადგენლებმა საქართველოში თაფლის წარმოების ინდუსტრია შეამოწმეს და მიიჩნიეს, რომ სწორედ თაფლია ის ერთ-ერთი სტრატეგიული პროდუქტი, რომელსაც თხილისა და ღვინის კვალდაკვალ ევროკავშირის ბაზარზე შესვლის რეალური პერსპექტივა აქვს.

ევროკავშირში 1 კგ ბიო ჟოლოს საცალო ფასი 100 ევროს აჭარბებს, თუმცა, როცა კენკრის ბაღის გაშენება გადაწყვიტა, გიორგი კორელი, ძირითადად, მაინც ადგილობრივი ბაზრით მოიხიბლა. როგორც ახალგაზრდა ფერმერი ამბობს, ჟოლო საქართველოში საკმაოდ მოთხოვნადი პროდუქტია და ყოვ

მეწარმე წლიურ მოგებაზე მე-4 წლიდან გადის, ხოლო მე-6 წლიდან მიღებული მოგება პლანტაციის გაშენების და მოვლის მთლიან ხარჯებს აჭარბებს

ევროკავშირი სოფლად მცხოვრები მოსახლეობისთვის ახალ საგრანტო პროგრამას იწყებს. ევროპის სამეზობლო პროგრამა სოფლის მეურნეობისა და სოფლის განვითარებისთვის - ENPARD-ის ფარგლებში დაფინანსებას მიიღებს ის, ვისაც სოფლად აგროწარმოების ალტერნატიული ეკონომიკური საქმი

1 კგ - 30 ლარი- ამ ფასად შეგიძლიათ იყიდოთ სატაცური წელს ქართულ საცალო ქსელებში. ცხოვრების დონის გათვალისწინებით, ბოსტნეულს თამამად შეუძლია დელიკატესებს შორის თავისი ადგილი დაიკავოს. თუმცა, როგორც ექსპერტები აცხადებენ, ფასს არც მისი თვისებები ჩამორჩება.

პაატა მოგელაშვილს ხეხილის ბაღი 20 ჰა-ზე გორის რაიონის სოფელ ვარიანში აქვს გაშენებული. მეურნეობას უკვე რამდენიმე წელია ძმებთან ერთად უძღვება. ბაღი გააახლეს - "სინაფის" და "ჩემპიონის" ვაშლის ნერგები თანამედროვე ჯიშებით - "გრანი სმიტით", "ჯონათი" და "გოლდენ

რუსეთის სამხედრო თეორეტიკოსების მიერ შექმნილ “მომავლის ომის” მოდელს განსაკუთრებული აქტუალობა შესძინა უკრაინის კრიზისმა, რადგან კრემლმა სწორედ აღნიშნული მოდელის გამოყენებით მოახდინა უკრაინის ტერიტორიის ნაწილის ანექსია და შექმნა დესტაბილიზაციის კერები.

ქალი მეწარმეების ხელშეწყობის მიზნით, ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი საქართველოში ახალ პროგრამას იწყებს. EUGeorgia.info დაინტერესდა, რამდენად ხელსაყრელია პირობები და რას ფიქრობენ პროგრამასთან დაკავშირებით თავად ქალი მეწარმეები.

„ღვინის პირველი პარტია დანიაში 2006 წელს გავიტანეთ. შემდეგ დანიას ინგლისი, საფრანგეთი, იტალია და შვედეთი დაემატა.

banner
banner
banner