banner
17 ივლისი 2014 | 05:18 ეკონომიკა

ევროკავშირმა ქართული აკრედიტაცია შესაძლოა, ორ წელიწადში აღიაროს

ევროკავშირმა ქართული აკრედიტაცია შესაძლოა, ორ წელიწადში აღიაროს

 
 ევროკავშირში ექსპორტიორი ქართველი მეწარმეები პროდუქციის გამოსაცდელად ევროპის ლაბორატორიების მომსახურებით სარგებლობენ, რაც სოლიდურ თანხებს უკავშირდება. სპეტიალისტები  საქართველოს აკრედიტაციის ცენტრის საერთაშორისო აღიარების აუცილებლობაზე საუბრობენ. ამ შემთხვევაში ქართველი მეწარმეები, ვისაც ევროპაში პროდუქციის გაყიდვა სურს, გაცილებით ნაკლებ თანხებს დახარჯავენ. ექსპერტების ვარაუდით, აკრედიტაციის ცენტრის საერთაშორისო აღიარება ბაზარზე ყველა საჭირო პროფილის ლაბორატორიის გაჩენას გამოიწვევს.  
 
დეტალებში გასარკვევად www.eugeorgia.info „აკრედიტაციის ერთიანი ეროვნული ორგანო - აკრედიტაციის ცენტრი“-ს გენერალური დირექტორს,  პაატა გოგოლიძეს ესაუბრა. 
 
- რა ვითარებაა „აკრედიტაციის ერთიანი ეროვნული ორგანო -  აკრედიტაციის ცენტრის“ ევროკავშირის მიერ აღიარების კუთხით?
 
- ვმუშაობთ ევროკავშირში არსებულ “ევროპის აკრედიტაციის თანამშრომლობასთან“ (European co-operation for accreditation). 2012 წლის ნოემბერში  გავხდით მათი ასოცირებული წევრები. ახლა ვაპირებთ განაცხადის გაკეთებას ორმხრივი აღიარების ხელშეკრულებაზე, რომლის გაფორმების შემთხვევაში ევროკავშირი აღიარებს საქართველოში გაცემულ შესაბამისობის დამადასტურებელ დოკუმენტს - სერტიფიკატს. შესაბამისობის დოკუმენტები საჭიროა ევროკავშირში  პროდუქტების ექსპორტისათვის. 
 
-ეს პროცედურები დაახლოებით რა ვადებში დასრულდება? მსგავს საკითხზე ევროკავშირის ქვეყნებში როგორი გამოცდილება არსებობს?  
 
-სულ პროცედურა შედგება 3 ნაწილისგან: წინასწარი შეფასება, შეფასება მეორე საფეხურზე, რომელიც  6-8 თვის განმავლობაში უნდა ჩატარდეს და ბოლო ეტაპი -  სრული შეფასება, რომელიც დამოკიდებულია წინასწარი შეფასების შედეგებზე. რეალისტური იქნება თუ ვივარაუდებთ, რომ მომავალი წლის ბოლომდე  სრული შეფასება  ჩატარდება. 
 
-სრული შეფასება აღიარების ბოლო ეტაპია?
 
-სრული შეფასების შედეგად,  თუ ყველაფერი დასრულდა წარმატებით, ევროპის თანააკრედიტაციის თანამშრომლობა მიიღებს გადაწყვეტილებას ორმხრივი აღიარების ხელშეკრულების ხელმოწერაზე, რომელსაც ჰქვია BLA და ასეთი შეთანხმება გაფორმდება EA-ს (European co-operation for accreditation) გენერალურ ასამბლეაზე, რომელიც წელიწადში ორჯერ იკრიბება. ასეთია ჩვენი გეგმა. ჩვენ 2010 წელს მიღებულ სამთავრობო პროგრამის გეგმას მივყვებით. შეფასების ჩატარებას 2015 წელს  ვგეგმავდით.
 
- გეგმაში ჩამორჩენა არ არის?
 
-ჩამორჩენა არ გვაქვს. 
 
-რა თანხები იხარჯება აკრედიტაციის  ცენტრის აღიარებაზე საქართველოს და ევროკავშირის ბიუჯეტიდან? 
 
- ასოცირების ხელშეკრულების ფარგლებში ევროკავშირი ყოველთვის სთავაზობს პარტნიორ მხარეს გარკვეულ ინსტრუმენტს დახმარებისათვის. ჩვენს შემთხვევაში ეს იყო ტექნიკური დახმარება, რომელიც  TWINNING- ის პროგრამის ფარგლებში განხორციელდა  და რომელიც 2014 წლის წლის იანვარში. 
 
-ეს პროგრამა რას ითვალისწინებდა?
 
- პროექტი გულისხმობდა აკრედიტაციის ცენტრის პროცედურების ევროპულ პროცედურებთან ჰარმონიზაციას, ჩვენი შემფასებლების კვალფიკაციის ამაღლებას და შეფასების იმ პროცედურების დაგეგმვას, რაც ევროპაში გამოიყენება. 
 
შედეგად მივიღეთ ის, რომ  აკრედიტაციის ყველა პროცედურა შევცვალეთ  და  თავიდან გამოვეცით. ეს პროცედურები  საერთაშორისო სტანდარტებზეა დაფუძნებული, კერძოდ:  ISO-ს  (International Organization for Standardization- სტანდარტების საერთაშორისო ორგანიზაცია),  ევროპის აკრედიტაციის თანამშრომლობის (european co-operation for accredidation), ILAC-ის  (international laboratory accreditation cooperation - ლაბორატორიების აკრედიტაციის საერთაშორისო თანამშრომლობა) და IAF-ის  (international accreditation forum - საერთაშორისო აკრედიტაციის ფორუმი) სტანდარტებზე.  მათ  გარკვეული სახელმძღვანელო დოკუმენტები აქვთ, რომლებიც ამა თუ იმ საერთაშორისო სტანდარტით რომელიმე შესაბამისობის შემფასებელი პირის აკრედიტაციისთვის  გამოიყენება. ეს პროცედურები ქართულად გადავთარგმნეთ. ისინი განთავსებულია ჩვენს ვებგვერდზე და ზოგიერთი მათგანი, როგორც სავალდებულო დოკუმენტი, აკრედიტაციის სქემაში მოხვდა, რადგან ისინი სავალდებულო,  ე.წ. მანდატური დოკუმენტებია. 
 
- რა გაკეთდა შეფასების პროცედურების ევროპულ პროცედურებთან  დაახლოების და აკრედიტაციის ცენტრის შემფასებლების კვალიფიკაციის ამაღლებისთვის?
 
- რაც შეეხება შეფასების პროცედურების ევროპულ პრაქტიკასთან დაახლოებას, აქ ჩვენ ასეთი გზით წავედით. ჩვენი შემფასებლები იყვენენ ტრენინგებზე ლატვიაში და გერმანიაში, სადაც იმ ქვეყნების აკრედიტაციის ორგანოებთან ერთად მონაწილეობდნენ შეფასებებში; მეორე მიმართულება იყო, რომ პირიქით, ისინი ჩამოსულიყვნენ ჩვენთან და ჩვენს მიერ ჩატარებულ შეფასებებში  მონაწილეობა მიეღოთ, რაც ასევე წარმატებით გაკეთდა. ამ ყველაფერს ემატებოდა თეორიული ტრენინგები და ზოგ შემთხვევაში ატესტაცია. შტატიანი თანამშრომლების გარდა ხელშეკრულებით ჩვენთან მომუშავე ადამიანებიც გადავამზადეთ.   ესენი არიან ტექნიკური შემფასებლები და ასევე სხვა აკრედიტებული პირების წარმომადგენლები, ვინც ინტერესი გამოთქვა, რომ ტრენინგებში მონაწილეობა მიეღო; მესამე მიმართულება, ინფორმირებულობის გაზრდაა. ამ მიზნით რამდენიმე ვორქშოფი და კონფერენცია მოვაწყეთ. მოვიწვიეთ სახელმწიფო მარეგულირებელი ორგანოების წარმომადგენლები იმ სფეროებიდან, სადაც აკრედიტაცია  მოქმედებს და საჭიროა აკრედიტირებული პირების მომსახურება. დავპატიჟეთ  ასევე არასამთავრობო ორგანიზაციის წარმომადგენლები, აკრედიტირებული ლაბორატორიები და სხვა დაინტერესებული პირები. 
 
- რატომ არ არის ასოცირების შეთანხმებაში გაწერილი აკრედიტაციის ცენტრის აღიარების სავარაუდო თარიღი?
 
-ბუნებრივია, იქ არ იქნება გაწერილი აღიარების თარიღი იმიტომ, რომ ასოცირების პირობებს ვაკმაყოფილებთ - ჩვენ ევროპის თანააკრედიტაციის თანამშრომლობის ასოცირებული წევრის სტატუსი გვაქვს. მაგრამ, როცა ლაპარაკი არის  შესაბამისობის შეფასების შედეგების აღიარებაზე, მათ შორის ევროკავშირში რეგულირებულ სფეროში (რეგულირებული ნიშნავს იმ სფეროს, სადაც შესაბამისობის შეფასება სავალდებულოა პროდუქტის ბაზარზე განსათავსებლად), ამისთვის უკვე საჭირო იქნება ჩვენსა და  EA-ს შორის ორმხრივი აღიარების ხელშეკრულება -  BLA . ჩვენ ვმუშაობ წინსწრებით და ვზრუნავთ იმაზე, რომ  მზად დავხვდეთ  ამ შეთანხმებას, როცა ის ხელმოწერილი იქნება.
 
- საჭირო თუ არა ამ ეტაპზე აკრედიტაციის ცენტრის  საერთაშორისო აღიარება?  
 
- ჩვენ გავაკეთეთ ანალიზი, რამდენად აქვს დღეს ქართულ ეკონომიკას იმის მოთხოვნა, რომ აკრედიტაციის ცენტრი იყოს  აღიარებული. იმისთვის, რომ ეს მსჯელობა ყოფილიყო კონკრეტული, 2 წლის წინ ჩვენ ძალიან შევეცადეთ, რომ საქართველოში ყოფილიყო აღიარებული აკრედიტაციის მქონე 1-2 ორგანიზაცია.  შედეგად მივიღეთ 2 აკრედიტებული ლაბორატორია, თუმცა ამან ექსპორტის შესაძლებლობის მქონე ქართული პროდუქტებისთვის, ისეთებისთვის,  როგორებიცაა მინერალური წყალი და  თხილი,  ვერაფერი შეცვალა ექსპორტის გაზრდის მიმართულებით. როგორც კი საქართველოში დაიწყება უფრო განსხვავებული, მაგალითად, მაღალი რისკის შემცველი ტექნოლოგიური პროდუქციის ამწეს,  ლიფტის ან ატრაქციონის წარმოება, მაშინ ასეთი წარმოებისთვის უკვე მნიშვნელოვანი გახდება ქართული აკრედიტაციის აღიარება საერთაშორისო მასშტაბით. 
 
საქართველოში რომც არ იყოს გამომცდელი, მეწარმე იპოვნის ევროკავშირში ლაბორატორიას, ან სერტიფიკაციის ორგანოს და ჩაატარებს შეფასების პროცედურებს. ეს იმ შემთხვევაზეა ლაპარაკი, თუკი   ბაზარზე კონკურენტული პროდუქცია უცებ გაჩნდება და ამისთვის ჩვენი ბაზარი მზად არ იქნება, ანუ აკრედიტებული ლაბორატორია, ან შესაბამისობის შემფასებელი ორგანიზაცია ბაზარზე არ იქნება. თუმცა, მოთხოვნა იწვევს მიწოდებას. ლაბორატორიის შექმნა და მოლოდინის რეჟიმში მისი შენახვა არის აბსოლუტურად არარენტაბელური საკითხი. ჩვენთან სოციალისტური სახელმწიფო ხომ არ არის, რომ შეიქმნას ლაბორატორია და შემდეგ ელოდოს როდის გაჩნდება პროდუქცია. როგორც კი მოთხოვნა ჩნდება, უმრავლეს შემთხვევაში საქართველოს ლაბორატორიები ამას აკმაყოფილებენ, ზოგს ძალიან მალე.
-თქვენი აღიარების შემდეგ, რა ვადებში შეძლებთ ქართული ბაზრისთვის განსხვავებული  სპეციფიკის  ლაბორატორიისთვის აკრედიტაციის მიცემას? 
-ჩვენ გვყავს შემფასებელთა გუნდი და ექსპერტები, რომლებსაც კონკრეტული სპეციფიური საკითხის ექსპერტიზისთვის ვიწვევთ. თუ არ გვყავს ასეთი ექსპერტი - ტექნიკური შემფასებელი, მაშინ მას მოვიწვევთ საზღვარგარეთიდან.  ეს გაწერილია ჩვენს კანონმდებლობაში. ექსპერტის მოწვევა შეგვიძლია ჩვენი მეგობარი ქვეყნების აკრედიტაციის ორგანოებიდან, რომლებთანაც გაფორმებული გვაქვს თანამშრომლობის შესახებ ხელშეკრეულება. ასეთია: ლატვია და თურქეთი. ისინი ყოველთვის მზად არიან, რომ დაგვისახელონ ექსპერტი, რომელიც ჩვენს მოთხოვნას უპასუხებს. თუმცა, ჯერჯერობით ჩვენ ამ შესაძლებლობის გამოყენება არ დაგვჭირვებია. 
 
- თაფლის შემმოწმებელმა ლაბორატორია მ და თევზის პროდუქტებში ჰისტამინის შემცველობის კვლევის ლაბორატორიამ რომ შემოიტანოს განაცხადი აკრედიტაციის მისაღებად, თუ არის მზად ამისთვის თქვენი უწყება და რამდენ ხანში შეძლებდით მათ აკრედიტაციას?
 
- ჩვენ მზად ვართ ვიმოქმედოთ მაქსიმალურად სწრაფად. ეს დამოიკიდებულია იმაზე, თუ  რამდენად  სწორად გვაწვდის  განაცხადს თავად ლაბორატორია.  თუ ის ზუსტად უთითებს იმას, რისი გამოცდაც უნდა და უთითებს მეთოდს, განაცხადს 25 დღეში განვიხილავთ. მივიღებთ გადაწყვეტილებას ადგილზე შეფასების თაობაზე. ჩავატარებთ შეფასებას,  გავაკეთებთ დაკვირვებას ამ მეთოდით გამოცდაზე და დადებითი შედეგის შემთხვევაში, დაახლოებით 10 დღეში გადავწყვეტთ აკრედიტაციის გაცემას, რადგან შეფასების შემდეგ მიღებული შედეგები აქ კიდევ ერთხელ განიხილება. საერთაშორისო მოთხოვნით, შედეგები უნდა განიხილონ კიდევ იმ პირებმა, რომლებიც შეფასებაში ჩართულნი არ ყოფილან. განაცხადის შემოტანის წესები ყველა შესაბამისობის შემფასებელი ორგანიზაციისთვის ხელმისაწვდომია.  
 
- თუმცა ამ ეტაპზე თქვენს მიერ გაცემული აკრედიტაცია აღიარებული არ იქნება ევროკავშირის მიერ...
 
- კონკრეტულ პროდუქტზე უნდა ვისაუბროთ და ამის მიხედვით განვიხილოთ. უნდა გაირკვეს, ეს პროდუქტი ევროკავშირის რეგულირებულ სფეროს მიეკუთვნება თუ არა. დღემდე რა პროდუქტიც გავიდა ევროკავშირში, ყველა გავიდა საქართველოს აკრედიტაციის ცენტრის მიერ აკრედიტებული ორგანიზაციის მიერ გაცემული დოკუმენტით. ჩვენი დოკუმენტი რომ არ ეცნოთ, ასეთი შემთხვევა არ გვქონია. 
 
- თქვენს მიერ აკრედიტებული ორგანოს მიერ გაცემული შესაბამისობის  დოკუმენტით რომელი პროდუქცია გავიდა ევროკავშირში?
 
- ღვინო, ყველა მინერალური წყალი და თხილი.
 
- თხილი დაბალი რისკის შემცველ პროდუქტია და მასზე შესაბამისობის შეფასების მოთხოვნა ხომ არ ვრცელდება? 
 
-ცალკეულ პროდუქტებზე უნდა ვილაპარაკოთ. ეს საკმაოდ კომპლექსური საკითხია. სერიოზული განსხვავებები შეიძლება იყოს. ერთ პროდუქტთან ერთი მიდგომაა, მეორესთან მეორე.  მაგალითად,  ხორცის პროდუქტებთან და რძის პროდუქტებთან მიმართებაში საქართველოს აკრედიტაციის ცენტრის  არანაირი ურთიერთაღიარება არ ჰყოფნის, რა დონისაც არ უნდა იყოს ის. წარმოების ამ სფეროში სახელმწიფოს სურსათის უვნებლობის კონტროლის სისტემის აღიარება უნდა მოხდეს.
 
- ჰასპის და სურსათის უვნებლობის თანამედროვე მიდგომების დანერგვას გულისხმობთ?
 
- დიახ. გარდა ამისა, ჩამოდის კომისია, რომელიც აფასებს საქართველოში მთლიანად სისტემას, კანონმდებლობას, სახელმწიფო ადმინისტრაციული ინსტიტუციების არსებობას, მათ მოქმედებას და მიკვლევადობის უზრუნველყოფას. ამის შემდეგ ხდება მსჯელობა მიღებული ზომების ეკვივალენტობის შესახებ და თუ  შედეგი დადებითია,  ქვეყანა მიიღებს ნებართვას ხორცპროდუქტების,  ან რძის ევროკავშირში შეტანაზე. ეს არის სერიოზული საკითხი, რომელზეც ბელორუსი მუშაობს უკვე მრავალი წელია. არაერთი კომისია მიიღო, მაგრამ ჯერ ის შედეგი არ აქვს, რომელიც უნდა რომ მიიღოს. 
 
 
ესაუბრა ზურა მოდებაძე
 

წაკითხულია
3156
ელ. ფოსტის გაგზავნა

ამავე თემაზე სტატიები არ მოიძებნა


ბლოგი

„კაპიტალი განსაზღვრავს წარმოებით ურთიერთობებს,“ – კარლ მარქსის ამ ზეცნობილი ფრაზით გილოცავთ კაპიტალიზმის კრიტიკოსებს თქვენი კერპის 200 წლის იუბილეს, და მსურს განვავრცო, რომ იდეოლოგიური განსხვავების მიუხედავად, არა თუ ვეთანხმები, მეტიც, მიმაჩნია, რომ სწორედ კაპიტალი უდევს საფუძვლად არა მხოლოდ წარმოებით, არამედ ნებისმიერი სახის ურთიერთობას სოციუმში, რომელიც პროგრესსა და განვითარებაზეა ორიენტირებული.

2019 წლამდე გადადოს საპენსიო რეფორმის დაწყება და მოამზადოს წინაპირობები კონსერვატიული (და არა სოციალურ-ლიბერალური) მოდელის შემოღებისთვის, იმ დათქმით, რომ დაგროვებითი და საბაზისო პენსიების სქემები ყოველთვის ერთმანეთის პარალელურად იარსებებს

40-წუთიანი დამქანცველი ჯანჯღარის შემდეგ, მწვერვალზე სრულიად ახალი, თვალუწვდენელი სივრცე გადაიშალა ჩვენს თვალწინ, როდესაც სოფელ გოგაშენში ამოვაღწიეთ

ახალქალაქს მორიგი დაგეგმილი ტრენინგის ფარგლებში ვესტუმრეთ. ამ ნაყოფიერ მიწაზე მშრომელი ფერმერები ცხოვრობენ. სწორედ აქ მოდის ქართულ ბაზარზე არსებული კარტოფილის, ბოსტნეულისა და მარცვლეულის დიდი ნაწილი. ბოლო პერიოდში ჩვენ მიერ ჩატარებული ტრენინგებიდან ეს შეხვედრა ყველაზე ინტერაქციული აღმოჩნდა. გამაკვირვა მათმა ცხოველმა ინტერესმა სიახლისადმი. ისინი მაქსიმალურად ცდილობდნენ მათთვის საინტერესო საკითხზე მიეღოთ რაც შეიძლება მეტი ინფორმაცია.

გასულ კვირას მაკედონიაში ნაციონალისტურად განწყობილ ადამიანთა ჯგუფი პარლამენტშიშეიჭრა. 200-კაციანი ბრბო, რომელთა შორისნიღბიანი მამაკაცები იყვნენ, სასტიკად გაუსწორდაწამყვანი მაკედონიური ოპოზიციურიპარტიის და ეთნიკური ალბანელების პარტიის ლიდერებს, მათ შორის ქალბატონს. ეს ორი პარტია აპირებდა ახალი უმრავლესობის შექმნას მაკედონიის პარლამენტში, რომლის სპიკერად ეთნიკურად ალბანელი პოლიტიკოსი აირჩიეს. პარლამენტში შეჭრილები, რომლებიც ქვეყნის ყოფილი პრემიერ-მინისტრისმომხრეები იყვნენ, ამ ფაქტის ასეთი სისხლიანი გზით ჩაშლას ცდილობდნენ.

მარტვილის რაიონის გამგებლის მოადგილე ყველაზე ძლიერ ოპონირებას გვიწევდა. მისი პირველივე ქმედება „ჰაკა“-ს ჰგავდა, რომელსაც გააფთრებული ახალზელანდიელი მორაგბეები მოწინააღმდეგე გუნდის მორალურად გასატეხად იყენებენ.

კონფლიქტის დაწყებიდან მეექვსე წელს ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა ჩაურევლობის პოლიტიკა დაარღვია და ასადის რეჟიმის წინააღმდეგ იერიში პირველად 7 აპრილს, გამთენიისას მიიტანა.

ესტონური წარმატებული პოტიკის მაგალითების მოძიება შესაძლებელია თითქმის ნებისმიერ სფეროში, დაწყებული სახელმწიფო მმართველობიდან, დამთავრებული განათლების პოლიტიკით.

უცხო ქვეყნების კანონებისა თუ რეფორმების კოპირება განვითარების ერთი-ერთი პოპულარული და საქართველოშიც ხშირად გამოყენებადი რეცეპტია. ლოგიკა მარტივია - „საჭირო არ არის ველოსიპედის ახლიდან გამოგონება“. თუმცა, ეს მიდგომა ხშირად არ ამართლებს.

ევროკავშირთან სავაჭრო სივრცის გაფართოების შედეგად ყველა მოსალოდნელი დადებით ეფექტი მიიღწევა გრძელვადიან პერიოდში (5-10 წელიწადი), ხოლო ხარჯების გაღება გვიწევს დღეს, რათა შესაბამისობაში მოვიდეთ ევროკავშირის კანონმდებლობასთანდა საბაზრო მოთხოვნებთან. ისედაც დაძაბულ სოციალურ და პოლიტიკურ ფონზე ამან შესაძლოა საფრთხე შეუქმნას რეფორმების წარმატებით განხორციელებას. შესაბამისად, დაახლოების პროცესი უნდა იყოს თანმიმდევრული და პრიორიტეტები გათვლილი ისე, რომ ბიზნესს ჰქონდეს ზრდის სტიმული; ასევე, მნიშვნელოვანია ექსპორტზე ორიენტირებული დარგების კონკურენტუნარიანობის ამაღლება წახალისდეს. მეორე მხრივ, საქართველოში ევროკავშირის სტანდარტების დანერგვა მეწარმეობასა და ზოგადად ქვეყნის საინვესტიციო სივრცეში პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოზიდვას და ევროპულ ბაზარზე წვდომას ხელს შეუწყობს. DCFTA-ს სარგებლის სრულად ასათვისებლად, ასევე, აუცილებელია სამუშაო ძალის ბაზრის ცვლილება, რომელიც ამჟამად თავმოყრილია ძირითადად დაბალმწარმოებლურ დარგებში.

მე ძალიან კარგად არ ვიცნობ მაგამედ სარიევს. მაქსიმუმ ორჯერ შევხვედრივარ, პირველად მარნეულში და მეორედ ერთი კვირის წინ გარდაბნის მუნიციპალიტეტში ამჯერადაც ევროკავშირთან სავაჭრო ხელშეკრულების (DCFTA) შესაძლებლობების შესახებ ტრეინინგზე. მაგამედი არც ოლიმპიური ჩემპიონია და მისი ფოტოები არც საჯარო თავშეყრის ადგილებშია გამოფენილი, თუმცა ის რომ საუკეთესო მოქალაქეა, ამ ფაქტს წყალი არ გაუვა!

კეთილდღეობის ეკონომიკის ერთ-ერთი პრინციპია, რომ ზოგიერთ გადასახადს შესაძლოა უკუგავლენა ჰქონდეს ინდივიდების მოტივაციაზე- შექმნან დოვლათი. თუმცა, თუ გადასახადებიდან მიღებული თანხა საკმარისი არ არის ხარისხიანი ინფრასტრუქტურისა და საჯარო სერვისების დასაფინანსებლად, ამანაც შეიძლება დააზარალოს ეკონომიკა.

ინსტიტუტების განვითარებას არა მარტო პროფესიონალების, პოლიტიკური და ეკონომიკური ელიტების სწორად მიმართული შრომა და გადაწყვეტილებები, არამედ მოსახლეობის დამოკიდებულებებისა და ფასეულობების შეცვლაც სჭირდება.

ფერმერებთან ჩვენი შეხვედრის დროს სულიად მოულოდნელად აღმოვაჩინეთ მსმენელებს შორის ორი “თინეიჯერი” ბიჭი; მომავალი ფერმერები მამასთან ერთად გამალებით იწერდნენ პრეზენტაციის დროს მიწოდებულ ყველა ინფორმაციას თაფლის წარმოების არსებული შესაძლებლობების, პრობლემებისა და გამოწვევების შესახებ.

მას შემდეგ, რაც საქართველომ დამოუკიდებლობა მოიპოვა, მთავრობები, პოლიტიკური პარტიები, ექსპერტები, თუ იდეოლოგები გვპირდებიან საქართველოს ეკონომიკურ გაბრწყინებას, რეცეპტად კი ბორჯომის გაყიდვიდან დაწყებული დაბალი გადასახადებით დამთავრებული არაერთ იდეას თუ თეორიას ასახელებენ. ასე გრძელდება 25 წელია და, მართალია, 90-იანი წლების სიდუჭირიდან მოსახლეობის დიდი ნაწილი გამოვიდა, გაბრწყინებამდე ჯერ კიდევ ბევრი გვიკლია.

გუგენჰაიმში აგნეს მარტინმა, MoMA-ს თანამედროვე ხელოვნების ფილიალმა (PS1) ნიუ-იორკში, ჩიკაგოს ხელოვნების ინსტიტუტმა და ჩიკაგოს თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმმა კიდევ ერთხელ დამარწმუნა, რომ არ არსებობს გამოხატვის უღირსი საგნები, აღქმები, მოვლენები თუ ამ მოვლენების ინტერპრეტაციები.

სამი წლის წინ ამერიკელმა ჟურნალისტმა ენ ბერნარდმა National Geographic-ისთვის მომზადებულ რეპორტაჟში შემდეგი სიტყვები დაწერა: „თუ დაეცემა დამასკო, დაეცემა სირიაც.“ ომის დაწყებიდან, თითქმის, ექვსი წლის თავზე პრეზიდენტ ბაშარ ალ-ასადის ციტადელად ქცეული სირიის დედაქალაქი გადარჩა, ხოლო ალეპომ, სიდიდით მეორე უძველესმა ქალაქმა და ომამდელი სირიის ბიზნესცენტრმა, დაცემა 2012 წლიდან (სამოქალაქო ომის დაწყებიდან ერთ წელიწადში) დაიწყო, თუმცა, მაინც ბევრს გაუძლო გარდა რუსეთის ავიაიერიშისა.

ციდან ალბათ ყველაზე კარგად ჩანს გერმანული რაციონალიზმი, მიწის და განახლებადი ენერგიიის ათვისება (გუშინ მხოლოდ მიუნხენიდან ფრანკფურტამდე მგზავრობისას 500-ზე მეტი ქარის წისქვილი დავთვალე), ტყის ფართობების და სასოფლო-სამეურნეო სავარგულების ეს რაღაც განსხვავებული სიმეტრიით მონაცვლეობა და, მთლიანობაში, ეს განსხვავებულად დავარცხნილი რელიეფი.

გაძვირებული საიმპორტო ავტომობილების ფასი (გამოწვეული აქციზის ზრდით), სავარაუდოდ, გაახანგრძლივებს საქართველოში არსებული ავტომობილების „ექსპლუატაციის“ ვადას. შესაბამისად, ტექნიკური შემოწმების შემოღების ვადებისა და პირობების გაურკვევლობის პირობებში, შესაძლოა, ტექნიკურად არც ისე სახარბიელო მგომარეობაში მყოფმა ქართულმა ავტოპარკმა გაიხანგრძლივოს მავნე აირებისა და უსიამოვნო ინდუსტრიული ხმების „გამობოლქვის“ პერიოდი.

В шестидесятые годы прошлого века Ферруччо получил от продажи тракторов бόльший доход, чем планировалось, и исполнил свою мечту: поставил в свой гараж новенькую «феррари». Вторая часть этой истории намного интереснее. «Феррари» не оправдала ожиданий Ферруччо. Ферруччо, не раздумывая, явился прямо к Энцо Феррари, чтобы обсудить недостатки машины, он высказал свое мнение и предложил помощь в решении проблем...

გასული საუკუნის სამოციან წლებში ფერუჩომ ტრაქტორების გაყიდვით დაგეგმილზე მეტი შემოსავალი მიიღო და ოცნებაც აისრულა: საკუთარ ფარეხში ახალთახალი «ფერარი» დააყენა. ამ ისტორიის მეორე ნაწილი გაცილებით საინტერესოა.

სადღეგრძელოებზე ჩემმა ბლოგმა იმაზე გაცილებით მეტი ვნებები და კონტრასტული რეაქციები გამოიწვია, ვიდრე ველოდი: მკვეთრად უარყოფითი ძირითადად უფროსი თაობის მხრიდან და მკვეთრად დადებითი ახალგაზრდა და საშუალო ასაკის ხალხის მხრიდან. მკვეთრად უარყოფითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა დაიწყეს პირადად ჩემი და ჩემი ქართველობის ლანძღვა კომენტარებში თუ პირად მიმოწერაში, ხოლო მკვეთრად დადებითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა -- ჩემი ქება მაღალი მოქალაქეობრივი თვითშეგნების გამო, რამაც გადამაწყვეტინა მეთქვა (ამჯერად უკვე საბოლოოდ), რატომ არ ვეთანხმები არცერთ მხარეს. როცა ვნებები დუღს, როგორც ამბობენ, ჭეშმარიტება ორთქლდება (არა, იმის თქმა არ მინდა, რომ მე ვიცი ჭეშმარიტება).

ბოლო შვიდი წელია ქართულ სუფრაზე არ ვყოფილვარ, სანამ გუშინ ძირითადად ახალგაზრდებისგან შემდგარ ჯგუფთან ერთად არწივის ხეობაში და ხორნაბუჯზე ლაშქრობის შემდეგ ერთ რესტორანში მათთან ერთად არ აღმოვჩნდი. მოკლედ, ამ ადამიანების ასაკმა და განათლებამ მაფიქრებინა, რომ ეს ხალხი არ დალევდა იმ სადღეგრძელოებს, რის გამოც ქართულ სუფრებს გავურბივარ. მოლოდინი არ გამართლდა. ამ სუფრაზეც შეისვა „საქართველოს გაუმარჯოს”, ჩვენი სიყვარულის (იგულისხმება სუფრაზე მსხდომნი), მეგობრობის და ხვალინდელი დღის სადღეგრძელოები. ამ სადღეგრძელოებს გვთავაზობდა ერთ-ერთი ჩვენი თანამოლაშქრე ბიჭი, რომელმაც თქვა მე თამადა არ ვარო, თუმცა ტრადიციული თამადისგან მხოლოდ იმით განსხვავდებოდა, რომ დალევას არ გვაძალებდა.

პანკისი - სტერეოტიპების მსხვერპლი ულამაზესი კუთხე

გამარჯობა, მინდა ეს ბლოგი დავწერო ქართული მატყლის პრობლემაზე და თხრობა დავიწყო ახლო წარულიდან, ასევე გაგაცნოთ მატყლის პრობლემის მოგვარების უელსური მოდელი.

უიმედო და არაინფორმირებული გურულები 6 ივლისს ლანჩხუთის მინუციპალიტეტის სოფელ ჯურუყვეთში ვნახე. არაინფორმირებული ევროინტეგრაციის პროცესებზე, უიმედო თავიანთი სოციალური მდგომარეობით.

აბორტის უფლება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პოსტულატია ადამიანის უფლების კონვენციაში. გაეროს CEDAW-ს კომიტეტის დეკლარაციაში წერია: „გაეროს წევრმა ქვეყნებმა ხელი უნდა შეუწყოს ჯანდაცვის სფეროში ქალის მიმართ ყველანარი დისკრიმინაციის აღმოფხვრას, ქალის და კაცის უფლება თანაბრად უნდა იყოს დაცული და ქალებს უნდა ქონდეთ წვდომა ჯანდაცვის სერვისებზე, ოჯახის დაგეგმარების ჩათვლით“.

Brexit -ის მოწინააღმდეგები მოსახლეობას აფრთხილებდნენ უპირატესად ეკონომიკური შედეგების თაობაზე: ბრიტანეთის ფინანსთა სამინისტროს პროგნოზით, Brexit-ის შემდგომ ყოველი ბრიტანული ოჯახი 4300 ფუნტს დაკარგავს წელიწადში 2020 წლისათვის იქნება სავარაუდოდ, 100 მილიარდი ფუნტის ეკონომიკური ზარალი. 950 000 სამუშო ადგილს შეექმნება საფრთხე. პროფესიული გაერთიანებების ვარაუდი უფრო დრამატულია: 4 მილიონი სამუშაო ადგილი საფრთხის ქვეშაა, განსაკუთრებით კი, ექსპორტთან დაკავშირებულ სფეროებში, საავტომობილო და ქიმიურ ინდუსტრიაში. ბევრი ფირმა კონტინენტურ ევროპაში გადავა. შემცირდება პირდაპირი ინვესტიციები.

ბატონი სერგო ქალაქ თელავიდან თან რეალური პიროვნებაა და თან კრებითი სახელია იმ ადამიანებისა, რომლებიც ევროინტეგრაციის მიმართულებით ინფორმაციულ შიმშილს განიცდიან.

გერმანიაში მმართველი კოალიციის პარტიების: CDU -სა და CSU- ს ცალკეული პოლიტიკოსები სკეპტიკურად არიან განწყობილნი, რამდენად გონივრულია საქართველოსთვის ვიზალიბერალიზაციის მინიჭების თაობაზე ევროკომისიის გეგმა. მათ არგუმენტად მოჰყავთ ქართული კრიმინალური დაჯგუფებების მზარდი მასშტაბი და გავლენები ევროპაში, ამასთან, საქართველოს მოქალაქეების მიერ ლტოლვილის სტატუსის ბოროტად გამოყენების ტენდენციად ქცეული ფაქტები. ეს არგუმენტები რეალობაში საფუძველს მოკლებული როდია, მაგრამ სწორედ ამ თემის წამოწევა საქართველოს სახელმწიფოსათვის ეგზისტენციალურად მნიშვნელოვანი საკითხის გადამწყვეტ ფაზაში აღაშფოთებს ქართულ საზოგადოებას:

„სურსათის უვნებლობა ევროკავშირმა რომ არ მოგვთხოვოს, ისე არ უნდა გვქონდეს“? - ეს რეპლიკა მესტიაში ჯერ კიდევ “გაუხურებელი” ტრენინგის მიმდინარეობის დროს ადგილობრივმა ზაზა დევდარიანმა “გვესროლა”.

პილოტმა დაშვება გამოაცხადა. ქვევით თვალი მომჭრა აღმოსავლეთსა და უდაბნოს კლიმატისთვის უჩვეულო სიმწვანემ, რომელიც თელ-ავივის აეროპორტის ზოლამდე მთელი 20 წუთის განმავლობაში არ დასრულებულა. გაოცებამ დროებით გადამავიწყა „აირზენას“ ღარიბული, უგემური მენიუ და ლამაზი, მაგრამ უჟმური და მოძველბიჭო სტიუარდესა. - ყვავის ყველაფერი, - მითხრა სიამაყით გვერდით მჯდომმა შუახნის მამაკაცმა, რომელიც საქართველოდან ისტორიულ სამშობლოში ღრმა ბავშვობაში გადასახლდა.

ცოტა ხნის წინ გავრცელდა ინფორმაცია "ჩერნომორენერგოს" დირექტორის, ასლან ბასარიას განცხადების შესახებ, რომელსაც ენგურჰესის დირექტორის ლევან მებონიაც ადასტურებს და რომლის მიხედვით ენგურჰესის მიერ გამომუშავებული არცერთი კილოვატი ამ ეტაპზე საქართველოს არ მიეწოდება და მთლიანად აფხაზეთს მიაქვს, ხოლო ზამთრისა და გაზაფხულის პერიოდში წაღებული ელექტროენერგიის რაოდენობა გამომუშავებულის 80%-ს შეადგენს.

არავის უკვირს ის ფაქტი, რომ რადიკალური ისლამის წარმომადგენელები მკაცრად აკრიტიკებენ დემოკრატიას, რადგან ის შარიათის სულთან შეუთავსებელ პოლიტიკურ პრაქტიკად, ზნეობრივი გარყვნილებისა და ქაოსის წყაროდ მიაჩნიათ. საკვირველი ისაა, რომ დემოკრატიას რელიგიის სახელით ქრისტიანებიც არ წყალობენ.

გასული წლის ბოლოს საქართველოს გაზმომარაგების გაზრდის საკითხმა არათუ აქტუალურობა შეიძინა, არამედ გადააჭარბა ყველანაირ მოლოდინს და უკვე ერთგვარ მძაფრსიუჟეტიან სერიალად იქცა “გაზპრომის” მთავარ როლში მონაწილეობით.

ქართველ მორწმუნეთა და სასულიერო პირთა გარკვეულ წრეში სიტყვა „ლიბერალიზმი“ ძალიან უარყოფითი რენომეთი სარგებლობს. ჩემი აზრით, ამას სამი უმთავრესი მიზეზი აქვს. პირველი, ესაა რუსული რელიგიური ლიტერატურა, რომლებიც „რომის მესამე იმპერიის“ სულისკვეთების მქონე ავტორების მიერაა დაწერილი, რომლებსაც ყველანაირი ლიბერალური აზრი, რომელიც ეჭვის ქვეშ აყენებს რუსული იმპერიის მართლმადიდებლურ მისიას, თავად მართლმადიდებლობის საწინააღმდეგო ძალად მიაჩნიათ; მეორე, ზოგიერთი ლიბერალის აგრესიული, ანტიეკლესიური პოზიცია, რომელიც სულაც არ გამომდინარეობს კლასიკური პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებიდან და აქედან გამომდინარე, თავად ამ ლიბერალის ბრალია და არა ლიბერალიზმის; მესამე, ზოგადად ლიბერალიზმის მოწინააღმდეგენი კარგად არ იცნობენ კლასიკური, პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებას.

ახალციხის რაიონში მცხოვრებ ერთ-ერთ მეფუტკრეს, რომელიც ევროპაში ქართული თაფლის ექსპორტისთვის საჭირო მოთხოვნებზე ინფორმაციას ეძებდა, სურსათის ეროვნულ სააგენტოში "ურჩიეს", რომ ევროკავშირში თაფლის შეტანაზე ფუჭ ოცნებას თავი დაანებოს და ცოტა უფრო პრაგმატულ-მიწიერი საქმით დაკავდეს.

ახლო აღმოსავლეთსა და სირიაში შექმნილი ვითარება შედეგია ცივილიზაციურ - რელიგიური კონფლიქტების გაღვივების, რომლებიც ემყარება საუკუნეების მანძილზე ჩამოყალიბებულ ეთნო-რელიგიურ რწმენებს და რომელთა გაღვივება ხდება გლობალური და რეგიონული პროცესების ფონზე.

კოლონიალიზმის ეპოქაში ევროპელები ცდილობდნენ ანდებში ოქროს ქალაქისთვის მიეგნოთ, მაგრამ ელდორადოც და ინკების პაიტიტიც მხოლოდ ლეგენდად დარჩა, ისევე როგორც საყდრისის 5-ათასწლოვანი მაღარო, რომლის შესახებაც უკვე ვეღარაფერს შევიტყობთ.

ხანგრძლივი დავა ე.წ. მოსმენების კანონთან დაკავშირებით დასრულებულია, ვეტოც დაძლეულია და დიდი ძმაც მზადყოფნაშია, რომ მუდამ გვიყუროს, გვისმინოს და განაჩენი გამოიტანოს.

მრავალი ქვეყნის გამოცდილების მიხედვით, სწორედ სადაზღვევო სფეროა ის სეგმენტი, რომელსაც შეუძლია რომ თავისი შემოსავლებიდან საგზაო უსაფრთხოებისთვის დაფინანსება გამოყოს და ეს თანხა ტრანსპარენტულად დახარჯოს გზების კეთილმოწყობასა და საგზაო უსაფრთხოებაზე მიმართულ სხვა კონკრეტულ პროექტებზე.

პირველად გადავწყვიტე ნახევრად პირადული და შეიძლება ცოტა არ იყოს თვითმაამებლური ჩანაწერის გასაჯაროება

უჩა სეთური, ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) ექსპერტი

"მორიგი ბლეფი" - ასე აფასებდნენ დღეს პროგრამას "აწარმოე საქართველოში"

სტრატეგიულად მნიშნელოვანი გეოგრაფიული მდებარეობის გამო საქართველოს მთელს კავკასიაში და მის ფარგლებს გარეთაც საკვანძო სატრანზიტო ფუნქცია აკისრია. ამის გამო, სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურის და სატრანსპორტო საშუალებების გაუმჯობესება აუცილებელი წინაპირობაა ქვეყნის ეკონომიკური და სოციალური განვითარებისთვის.

ევროპასთან ასოცირების შესახებ შეთანხმებაში განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა სატრანსპორტო საშუალებების უსაფრთხოების პირობების დაცვას: ავტომობილის გამართულობას, მძღოლების კვალიფიკაციას და მათ მიერ სამუშაო და დასვენების საათების მკაცრ დაცვას.

ერთხელ ერთმა ჩემმა ნაცნობმა ჟურნალისტმა, რომელიც შარშან კოლუმბიის უნივერსიტეტის ტრენინგზე გავიცანი, სოციალურ ქსელ Twitter-ზე დაწერა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების მადლობელია, რადგან მან, ნეპალელი ემიგრანტების შვილმა, მისი წილი ამერიკული ოცნება უკვე აიხდინა.

ადვოკატირება

შეხვედრა საღამოს 6 საათზე , www.eugeorgia.info-ს ოფისში დავნიშნეთ. ჩვენი ჯგუფი პირველად უნდა შეხვედროდა ახალციხის რაიონში, სოფელ ანდრიაწმინდაში მცხოვრებ მეყველეს - გალინა ინასარიძეს და მის შვილს - რუსლანს. თავდაპირველად, შეხვედრის მიზანი ერთმანეთის გაცნობ

"კვლევითი ჟურნალისტიკის და ადვოკატირების ცენტრი" ახორციელებს პროექტს, რომლის ფარგლებშიც ვეხმარებით მცირე და საშუალო ბიზნესს

რჩეული სტატიები

ამერიკული ლურჯი მოცვი, რომელიც გურიისა და აჭარის მაღალმთიანეთის კლიმატურ პირობებს კარგად შეეგუა, უნიკალური თვისებების გამო მსოფლიო ბაზარზე დიდი მოთხოვნით სარგებლობს. საქართველოში მოყვანილი 12 ტონა ლურჯი მოცვი დიდი ბრიტანეთის ბაზარზე წელს პირველად შევიდ

ევროკავშირის წარმომადგენლებმა საქართველოში თაფლის წარმოების ინდუსტრია შეამოწმეს და მიიჩნიეს, რომ სწორედ თაფლია ის ერთ-ერთი სტრატეგიული პროდუქტი, რომელსაც თხილისა და ღვინის კვალდაკვალ ევროკავშირის ბაზარზე შესვლის რეალური პერსპექტივა აქვს.

ევროკავშირში 1 კგ ბიო ჟოლოს საცალო ფასი 100 ევროს აჭარბებს, თუმცა, როცა კენკრის ბაღის გაშენება გადაწყვიტა, გიორგი კორელი, ძირითადად, მაინც ადგილობრივი ბაზრით მოიხიბლა. როგორც ახალგაზრდა ფერმერი ამბობს, ჟოლო საქართველოში საკმაოდ მოთხოვნადი პროდუქტია და ყოვ

მეწარმე წლიურ მოგებაზე მე-4 წლიდან გადის, ხოლო მე-6 წლიდან მიღებული მოგება პლანტაციის გაშენების და მოვლის მთლიან ხარჯებს აჭარბებს

1 კგ - 30 ლარი- ამ ფასად შეგიძლიათ იყიდოთ სატაცური წელს ქართულ საცალო ქსელებში. ცხოვრების დონის გათვალისწინებით, ბოსტნეულს თამამად შეუძლია დელიკატესებს შორის თავისი ადგილი დაიკავოს. თუმცა, როგორც ექსპერტები აცხადებენ, ფასს არც მისი თვისებები ჩამორჩება.

ევროკავშირი სოფლად მცხოვრები მოსახლეობისთვის ახალ საგრანტო პროგრამას იწყებს. ევროპის სამეზობლო პროგრამა სოფლის მეურნეობისა და სოფლის განვითარებისთვის - ENPARD-ის ფარგლებში დაფინანსებას მიიღებს ის, ვისაც სოფლად აგროწარმოების ალტერნატიული ეკონომიკური საქმი

პაატა მოგელაშვილს ხეხილის ბაღი 20 ჰა-ზე გორის რაიონის სოფელ ვარიანში აქვს გაშენებული. მეურნეობას უკვე რამდენიმე წელია ძმებთან ერთად უძღვება. ბაღი გააახლეს - "სინაფის" და "ჩემპიონის" ვაშლის ნერგები თანამედროვე ჯიშებით - "გრანი სმიტით", "ჯონათი" და "გოლდენ

რუსეთის სამხედრო თეორეტიკოსების მიერ შექმნილ “მომავლის ომის” მოდელს განსაკუთრებული აქტუალობა შესძინა უკრაინის კრიზისმა, რადგან კრემლმა სწორედ აღნიშნული მოდელის გამოყენებით მოახდინა უკრაინის ტერიტორიის ნაწილის ანექსია და შექმნა დესტაბილიზაციის კერები.

„ღვინის პირველი პარტია დანიაში 2006 წელს გავიტანეთ. შემდეგ დანიას ინგლისი, საფრანგეთი, იტალია და შვედეთი დაემატა.

ქალი მეწარმეების ხელშეწყობის მიზნით, ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი საქართველოში ახალ პროგრამას იწყებს. EUGeorgia.info დაინტერესდა, რამდენად ხელსაყრელია პირობები და რას ფიქრობენ პროგრამასთან დაკავშირებით თავად ქალი მეწარმეები.

banner
banner
banner