banner
22 თებერვალი 2016 | 15:48 კანონმდებლობა

2015 წელს “შუამდგომლობის და არტბიტრაჟის განვითარებისთვის” სულ 1 ტრენინგი ჩატარდა 11 მოსამართლისთვის

 2015 წელს  “შუამდგომლობის და არტბიტრაჟის განვითარებისთვის” სულ 1 ტრენინგი ჩატარდა  11 მოსამართლისთვის

რატომ ვერ ვითარდება საქართველოში დავის გადაწყვეტის ალტერნატიული საშუალებები

"საერთო სასამართლოების სისტემა გადატვირთულია და დავების განხილვა და გადაწყვეტილების გამოტანა ძალიან გვიანდება. ამის გამო, დარღვეული უფლების აღდგენის მხრივ სასამართლო სისტემა ეფექტური არ არის. დავის განხილვის ალტერნატიული საშუალება საქართველოში კარგად განვითარებული რომ იყოს, ეს ვითარებას რადიკალურად შეცვლიდა," - ამბობს www.eugeorgia.info-სთან საუბარში ადვოკატი, აკაკი ჩარგეიშვილი. საქართველო-ევროკავშირის ასოცირების დღის წესრიგით, რომელიც 2014-2016 წლების სამოქმედო ღონისძიებათა გეგმას მოიცავს, ქვეყანაში დავის გადაწყვეტის ალტერნატიული საშუალებები - შუამდგომლობა და არბიტრაჟი უნდა განვითარდეს.

თანამედროვე მსოფლიოში არბიტრაჟი კერძო დავების გადაწყვეტის ყველაზე ეფექტურ, სწრაფ და მოხერხებულ მექანიზმად მიიჩნევა: კერძო არბიტრაჟში დავას მოდავე მხარეთა მიერ შერჩეული და მათი ნდობით აღჭურვილი პირები - არბიტრები განიხილავენ. გაჭიანურებული და ხანგრძლივი სასამართლო პროცედურებისაგან განსხვავებით, რაც ხშირად მოდავე მხარეებს დიდ ზარალს აყენებს, საარბიტრაჟო სასამართლოში პროცესი სწრაფად, მხარეთა მიერ დადგენილ ვადებში ტარდება. გარდა ამისა, საერთო სასამართლოებისგან განსხვავებით, სადაც ერთი მხარეა მხოლოდ მოგებული, მეორე კი აგებს, აქ კომპრომისული შეთანხმების მიღწევა და დავის ადრეულ ეტაპზე დარეგულირებაც შეიძლება.

კანონი "კერძო არბიტრაჟის შესახებ" საქართველოში 1997 წლიდან არსებობს. თუმცა, ის საერთაშორისო სტანდარტებს არ შეესაბამებოდა. მიუხედავად იმისა, რომ 2010 წლის 1 იანვრიდან ძალაში შევიდა ახალი კანონი არბიტრაჟის შესახებ, რომელიც გაეროს საერთაშორისო სავაჭრო სამართლის კომისიის მიერ შემუშავებული მოდელური კანონის ბაზაზეა შექმნილი, საარბიტრაჟო სასამართლო საქართველოში პოპულარული ვერ გახდა: როგორც წესი, ქართული კომპანიები არბიტრაჟს მხოლოდ მაშინ მიმართავენ, როცა ამას მათ უცხოურ კომპანიასთან დადებული კონტრაქტი ავალდებულებთ.

თბილისში რამდენიმე კერძო არბიტრაჟი ფუნქციონირებს. მათ შორის: საქართველოს საერთაშორისო საარბიტრაჟო ცენტრი, დავების განმხილველი ცენტრი, თბილისის საარბიტრაჟო ინსტიტუტი, სამოქალაქო საქმეთა მუდმივმოქმედი არბიტრაჟი... მოქმედი კანონმდებლობით, არბიტრაჟის დაარსება ნებისმიერ ფიზიკურ და იურიდიულ პირს შეუძლია. საარბიტრაჟო სასამართლოების უმეტესობა სამეწარმეო რეესტრში შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების (შპს) ან არასამთავრობო ორგანიზაციის სახით არის დარეგისტრირებული. რამდენი არბიტრაჟია ქვეყანაში და რამდენი დავა მოგვარდა მათი მეშვეობით, ეს საქართველოში ზუსტად არავინ იცის: კერძო არბიტრაჟების და მათ მიერ განხილული დავების ზუსტი რაოდენობა არსადაა აღრიცხული.

ექსპერტთა შეფასებით, არბიტრაჟი დღეს საქართველოში თავის რეალურ ფუნქციას ვერ ასრულებს და ის ბანკების მიერ პრობლემური აქტივების ამოღების ყველაზე სწრაფ და ეფექტურ საშუალებად იქცა.

"საქართველოში არსებული არბიტრაჟები ძირითადად ბანკებსა და კრედიტორებს შორის არსებულ დავებს იხილავენ. თუ მოვალე დავალიანებას ვერ იხდის, ბანკი კერძო არბიტრაჟს მიმართავს და დაახლოებით 1 თვეში შედეგსაც აღწევს. არც არბიტრებს აქვთ ამ შემთხვევაში დიდი საქმე განსახილველი. საქართველოში ბაზარი სწორედ ასეთი საარბიტრაჟო დავებითაა გაჯერებული. სხვა სადაო საკითხები, მაგალითად პარტნიორებს შორის წილების გაყოფა ან საკონცერნო ურთიერთობასთან დაკავშირებული საკითხები, არბიტრაჟში არ განიხილება," - ამბობს ჩარგეიშვილი.

ბანკები და მიკროსაფინანსო ინსტიტუტები მათი ძირითადი მომხმარებლები რომ არიან, ეს ზოგიერთი არბიტრაჟის ოფიციალურ ვებგვერდზეც არის მითითებული. მაგალითად, "სამოქალაქო საქმეთა მუდმივმოქმედი არბიტრაჟის" ვებგვერდზე აღნიშნულია, რომ ის სარგებლობს ისეთი საკრედიტო-საფინანსო ორგანიზაციების ნდობით, როგორებიცაა: ს/ს "ბითიეი ბანკი", ს/ს "პრივატბანკი" მიკროსაფინანსო რგანიზაციები: "რიკო კრედიტი", "კრედო", „ენეტი“ და "თბილმიკროკრედიტი", სადაზღვევო კომპანია ''აი-სი-ჯგუფი'' და სხვები.

"ბანკები მათთან აფილირებულ პირებს აფუძნებინებენ არბიტრაჟებს და შემდეგ მათ აძლევენ თავიანთი დავების განხილვის უფლებას. ეს არასწორი მიდგომაა. არ შეიძლება, ბანკი ერთი ხელით ხელს აწერდეს საარბიტრაჟო შეთანხმებას და მორე ხელით "წყვეტდეს" იმ დავას, რომლის მონაწილეც თავად არის,” - ამბობს www.eugeorgia.info-სთან საუბარში თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ასოცირებული პროფესორი, იურიდიული ფირმა "ჯეი ენ თი კონსალტინგის" მმართველი პარტნიორი, გიორგი ცერცვაძე, - “მეორე მხრივ, ფაქტია, რომ არბიტრაჟის ყველაზე დიდი მომხმარებელი, იმ შემთხვევაშიც კი, როცა მისი დამფუძნებელი რომელიმე კონკრეტულ ბანკთან დაკავშირებული პირი არ არის, საბანკო სექტორია. იმ დროს, როცა ბანკს არბიტრაჟში 200-300 სარჩელი შეაქვს და სარჩელების საბაჟო მოსაკრებელს იხდის, ფრთიანი ანგელოზებიც რომ იყვნენ არბიტრებად, მაინც ჩნდება ეჭვი მათ მიკერძოებასთან დაკავშირებით, რადგან მათი საქმიანობის დამფინანსებლები ფაქტობრივად ბანკები გამოდიან. თუმცა, ვერ ვიტყვი, რომ ეს ბანკების და საარბიტრაჟოების ბრალია. საქართველოში საარბიტრაჟო განხილვების სფერო განვითარდა ისე, როგორც ბაზარმა მოითხოვა: ვინც დაინტერესდა, ის დებს საარბიტრაჟო შეთანხმებებს."

ექსპერტები არბიტრაჟის არაპოპულარობის მიზეზებზეც საუბრობენ: დავის გადაწყვეტის ალტერნატიული საშუალების შესახებ მოსახლეობის ძალიან დიდ ნაწილს არ აქვს ინფორმაცია და მას ნაკლებად ენდობიან. გარდა ამისა, ქვეყანაში კვალიფიციური, სანდო და მიუკერძოებელი არბიტრების დეფიციტია.

საქართველოსა და ევროკავშირს შორის ასოცირების დღის წესრიგის განხორციელების 2015 წლის ეროვნული სამოქმედო გეგმის შესრულების წლიურ ანგარიშში აღნიშნულია, რომ დავის ალტერნატიული გადაწყვეტის საშუალებებში (მედიაცია, არბიტრაჟი) მოსამართლეთა კვალიფიკაციის ამაღლების მიზნით ჩატარდა 1ტრენინგი თემაზე - „სასამართლო მედიაცია/მორიგება“, რომელსაც 11 მოსამართლე დაესწრო და არბიტრაჟის სანდოობისა და პოპულარობის გაზრდის მიზნით შემუშავდა საკანონმდებლო ცვლილებათა პაკეტი, რომელიც ძალაში 2015 წლის 27მარტს შევიდა.

ახალი ცვლილებების თანახმად, დავის გადასაწყვეტად მხარეები შეძლებენ, მიმართონ კონკრეტულად ამ დავის განხილვისათვის შექმნილ არბიტრაჟს და უშუალოდ მხარეები შეთანხმდებიან კონკრეტულ საარბიტრაჟო წესებზე; იმ შემთხვევაში, თუკი საარბიტრაჟო შეთანხმების ორივე მხარე ფიზიკური პირია, სავალდებულო აღარ არისსაარბიტრაჟო შეთანხმების დამოწმება მხარეთა ადვოკატების ხელმოწერით ან სანოტარო წესით, შესაბამისად, ფიზიკური პირები საადვოკატო ან ნოტარიული მომსახურების ხარჯისგან გათავისუფლდნენ. საარბიტრაჟო შეთანხმების არსებობის შემთხვევაში, გამარტივდა არბიტრაჟის სასარგებლოდ საქმის წარმოების შეწყვეტის პროცედურა სასამართლოებში.განისაზღვრა არბიტრის (არბიტრების) დანიშვნის წესი იმ შემთხვევებისთვის, როდესაც მხარეებივერ ახერხებენარბიტრის დანიშვნას.

ცერცვაძე მიიჩნევს, რომ ახალი ცვლილებების დიდი ნაწილი არბიტრაჟის განვითარებისთვის მართლაც წინგადადგმული ნაბიჯია, მაგრამ არის რამდენიმე ცვლილება, რომელიც სერიოზულ კითხვებს ბადებს: "სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის თანახმად, როცა მხარეები თანხმდებოდნენ დავის არბიტრაჟში განხილვაზე, სასამართლოში საქმის წარმოება წყდებოდა. ეს პუნქტი კოდექსიდან საერთოდ ამოიღეს. ახლა მხარეები თუ თანხმდებიან დავის არბიტრაჟში განხილვაზე, ეს ავტომატურ რეჟიმში სასამართლოში საქმის განხილვის შეწყვეტას აღარ ნიშნავს. მესმის ამ ცვლილების მიღების მოტივაცია: მაშინ, როცა არბიტრაჟი ბანკების ხელში მათი პრობლემური აქტივების ამოღების იარაღად იქცა, კანონმდებელმა ამ გზით სცადა საბანკო სექტორის მომხმარებელთა უფლებების დაცვა: როგორც წესი, ბანკები და სადაზღვევო კომპანიები მომხმარებლებს წინასწარ შედგენილ ხელშეკრულებაზე აწერინებენ ხელს და შემდგომში ისინი იძულებულები არიან მიჰყვნენ იმ წესს, რომელსაც ხელშეკრულება ადგენს. ამ ცვლილებით კი კანონმდებელმა მომხმარებელთა უფლებების დაცვის საშუალება სასამართლოს მისცა. სამწუხაროდ, ეს ცვლილება დასცილდა სტანდარტს. მთელს მსოფლიოში ასეა: როდესაც მხარეები დავის არბიტრაჟში განხილვაზე თანხმდებიან, სასამართლოში ამ საქმის წარმოება წყდება და მას განსახილველად არბიტრაჟს აძლევენ. სამწუხაროდ, ახალი ცვლილება დასცილდა ამ სტანდარტს. მიმაჩნია, რომ კანონმდებელს ოქროს შუალედის მოძებნა შეეძლო.”

გახანგრძლივებული საგადასახადო დავა, ბიზნესი და ფინანსთა სამინისტრო

კიდევ უფრო რთულდება მდგომარეობა მაშინ, როცა სასამართლო არა ყოფით, არამედ საგადასახადო დავას იხილავს. საგადასახადო დავის განხილვას ხშირად რამდენიმე წელი სჭირდება. ბიზნესი, რომელიც თვეობით და წლობით ელოდება გაჭიანურებულ დავაზე გადაწყვეტილების გამოტანას, ფინანსურად ზარალდება.

“მექანიზმი, რომელიც ეფექტურად დაარეგულირებდა საგადასახადო დავას, არ არსებობს”, - ამბობს აკაკი ჩარგეიშვილი.

საგადასახადო კოდექსი ბიზნესს საგადასახადო დავის გადაწყვეტის 2 გზას სთავაზობს: 1. დავის განხილვას ფინანსთა სამინისტროსა და სასამართლოში. ვიდრე გადასახადების გადამხდელი სასამართლომდე მივა, მან დავა ჯერ ფინანასთა სამინისტროში უნდა განიხილოს. თავდაპირველად საქმეს შემოსავლების სამსახურის მედიაციის საბჭო იხილავს. იმ შემთხვევაში, თუ მედიაციის საბჭოს ბიზნესისთვის არასასურველი გადაწყვეტილება გამოაქვს, მაშინ დავა ფინანსთა სამინისტროს დავების განხილვის საბჭოში გადადის.

სამინისტროს ვებგვერდზე გამოქვეყნებული ოფიციალური სტატისტიკის თანახმად, 2014 წელს ( 2015 წლის მონაცემები ჯერ გამოქვეყნებული არ არის) დავების განხილვის საბჭოს სხდომაზე განსახილველად 3027 საჩივარი გავიდა, აქედან საბჭომ გადაწყვეტილება 2550 საქმეზე გამოიტანა (477 საჩივარზე გადაწყვეტილება გამოტანილი არ არის). სადავოთანხა 521 მლნ 341 ათასილარი იყო.

1062 შემთხვევაში მომჩივანთა მოთხოვნა სრულად ან ნაწილობრივ დაკმაყოფილდა, 1052 მომჩივანს მოთხოვნის დაკმაყოფილებაზე უარი უთხრეს, 436 შემთხვევაში კი მომჩივნის მიერ სხვადასხვა პროცედურული მოთხოვნის დარღვევის ან დავის შეწყვეტის გამო საჩივარი განუხილველი დარჩა: სრულად ან ნაწილობრივ წლის განმავლობაში განხილული საჩივრების მხოლოდ 35 პროცენტი დაკმაყოფილდა.

“ფინანსთა სამინისტროს დავების განხილვის საბჭო წმინდა წყლის ფორმალობაა. ეს ჩემი იდეა იყო, რომელიც სამინისტრომ სრულად დაამახინჯა. ისლანდიის და სახვადასხვა ქვეყნების მაგალითზე ვამბობდი, რომ რადგან სპეციალიზებული სასამართლო არ გვაქვს, ამიტომ კარგი იქნებოდა, თუ საგადასახადო დავების გადაწყვეტის ეფექტური მექანიზმი ადმინისტრაციული ორგანოს ფარგლებში შეიქმნებოდა,” - ამბობს სამართლის დოქტორი, ზვიად როგავა, - “ამჟამად მოქმედი დავების განხილვის საბჭო, სადაც მინისტრი და მისი მოადგილეებიც არიან, ზეპირი მოსმენით, რამდენიმე წუთში იხილავს მრავალკომპონენტიან საგადასახადო დავას, რომლის შესწავლასაც ხშირად რამდენიმე კვირა სჭირდება. ეს დავის გადაწყვეტა არ არის. მე ვგულისხმობდი აღმასრულებელი ხელისუფლების ფარგლებში შექმნილ ისეთ ორგანოს, სადაც პროფესიული ნიშნით შერჩეული ადამიანები იმუშავებდნენ და არა მინისტრები და მათი მოადგილეები, რომლებსაც საგადასახადო დავისა არაფერი გაეგებათ.

თუ სამინისტროში მიღებული გადაწყვეტილება ბიზნესს არ აკმაყოფილებს, საქმე უკვე სასამართლოში მიდის. ყოველწლიურად რამდენი საქმე მიდის დავების განხილვის საბჭოდან სასამართლოში და რა გადაწყვეტილებები გამოაქვს ამ საქმეებზე სასამართლოს, ამაზე ფინანსთა სამინისტროს ვებგვერდი არაფერს ამბობს: “ფინანსთა სამინისტროს ორივე ინსტანციის გავლას 1 წელი სჭირდება. სასამართლო განხილვაც დიდ დროს მოითხოვს. ერთი დავა 9 წელი გაგვიგრძელდა. ეს შეიძლება გამონაკლისია, მაგრამ ძალიან ხშირია დავები, რომლებიც 3-4 წელი გრძელდება. სასამართლოში სამი ინსტანციაა გასავალელი და ხშირად, მეორე ინსტანცია საქმეს შესასწავლად ისევ პირველს უბრუნებს. დავა ხანგრძლივდება და ამას უარყოფითი შედეგი მოაქვს როგორც ბიზნესისთვის, ისე სახელმწიფოსთვის: როცა გადასახადის გადამხდელს საგადასახადო ინსპექცია ( შემოსავლების სამსახური და აუდიტის დეპარტამენტი) ედავება, როგორც წესი, ანგარიშები ყადაღდება. კომპანიის ანგარიში რამდენიმე წლის განმავლობაში რომ დაყადაღებული იქნება, ის ვერაფერს ვერც შეიძენს და ვერც გაყიდის. რა თქმა უნდა, არცერთ გადასახადის გადამხდელს არ აქვს ინტერესი, რომ ასეთი დავა წამოიწყოს. ეს სახელმწიფოსთვისაც ცუდია: სანამ სადაო თანხა არ დაზუსტდება, ის ბიუჯეტში ვერ ჩაირიცხება: ზარალდება ბიზნესიც და ბიუჯეტიც. სწორედ ამიტომ არის საჭირო, რომ დავუახლოვდეთ ევროკავშირის სტანდარტებს და განხილვა რაც შეიძლება ეფექტური იყოს. ალტერნატივა არის არბიტრაჟი ან ისეთი ტიპის მედიაციის სამსახური, რომელიც სწრაფ და შეთანხმებულ გადაწყვეტილებებს მიიღებს, ” - ამბობს ჩარგეიშვილი.

რამდენიმე წლის წინ საქართველოში საგადასახადო არბიტრაჟი არსებობდა. საგადასახადო კოდექსი, რომელიც ხელისუფლებამ 2004 წელს დაამტკიცა, საქართველოში საგადასახადო არბიტრაჟის არსებობაბასაც ითვალისწინებდა. არბიტრაჟისმთავარი მიზანი სახელმწიფოსა და მეწარმეს შორის წარმოშობილი სადავო საკითხის გადაწყვეტა იყო. თუმცა, კოდექსის მიღებიდან რამდენიმე თვეში, მას შემდეგ, რაც კერძო არბიტრებმა სახელმწიფოსა და ბიზნესის რამდენიმე დავა მეწარმეების სასარგებლოდ გადაწყვიტეს, მთავრობამ არბიტრაჟი პოლიტიკურ მოტივაციასა და ბიუჯეტის საწინააღმდეგო მოქმედებებში დაადანაშაულა და კერძო არბიტრაჟს საგადასახადო დავების განხილვის უფლება საერთოდ ჩამოართვა.

უნდა იყოს თუ არა საქართველოში საგადასახადო არბიტრაჟი?

ამ კითხვაზე ექსპერტთა მოსაზრებები ორად იყოფა: ნაწილი მიიჩნევს, რომ საგადასახადო არბიტრაჟი აუცილებლად უნდა არსებობდეს, მეორე ნაწილისთვის კი ასეთი მოსაზრება კატეგორიულად მიუღებელია.

ადვოკატი, ასოცირებული პროფესორიროიან მიგრიაული მიიჩნევს, რომ საგადასახადო დავები კერძო არბიტრაჟმა არ უნდა განიხილოს: “არბიტრაჟის სტანდარტი არის კერძო სამოქალაქო დავების განხილვა. საგადასახადო დავა საჯარო სამართლებრივი დავაა, რომელიც მხოლოდ სასამართლომ უნდა განიხილოს - სპეციალიზებულმა, მაგრამ აუცილებლად სახელმწიფო სასამართლოების სისტემაში. კარგი იქნება, თუ ვიფიქრებთ სასამართლო სისტემაში ცალკე განსჯადი სასამართლო სისტემის შექმნაზე, რომელიც მხოლოდ საგადასახადო დავებს განიხილავს და სადაც სპეციალიზებული მოსამართლეები იქნებიან. ასეა მაგალითად გერმანიაში. იქ ცალკეა ფინანსური სასამართლო, რომელიც მხოლოდ საგადასახადო დავებს იხილავს.”

www.eugeorgia.info-სთან საუბარში ზვიად როგავა ახადებს, რომ საგადასახადო დავის განხილვაში კერძო სუბიექტი არ უნდა ჩაერიოს: “დავის გადაწყვეტის ალტერნატიული გზები კონფლიქტის მოგვარების ძალიან კარგი საშუალებაა და ის აუცილებლად უნდა განვითარდეს, მაგრამ აქ საუბარია მხოლოდ კერძო სამართლებრივ ურთიერთობაზე და ის არ გამოიყენება საჯარო სამართლებრივ ურთიერთობაში. ასეთი რამ არცერთ ქვეყანაში არ არსებობს. ეს არის წმინდა ადმინისტრაციული ურთიერთობა და მასში კერძო სუბიექტი არ შეიძლება ჩაერიოს.

საქართველოს კონსტიტუციით აკრძალულია სპეციალიზებული სასამართლოები, მაგრამ არ არის აკრძალული სპეციალიზებული მოსამართლეები. ამჟამად მოქმედმა მოსამართლეებმა საგადასახადო სამართალი არ იციან. არ ისწავლებოდა ეს საგანი უნივერსიტეტში. როგორ შეიძლება ასეთი მოსამართლე სრულფასოვანი საგადასახადო მოსამართლე იყოს? საგადასახადო დავები სპეციფიკური დავებია და ასეთი დავების განხილვისთვის აუცილებლად უნდა გვყავდეს პეციალიზებული მოსამართლეები. ამის მიღწევა შესაძლებელია. შესაძლებელია, რომ გვყავდეს ქვეყნის მასშტაბით 10 ისეთი მოსამართლე, რომელიც მხოლოდ საგადასახადო დავების განხილვაზე იმუშავებს, თორემ ხშირად ხდება, რომ სასამართლოში საგადასახადო დავაზე პროცესი მთავრდება და სასამართლოს გადაწყვეტილებით არც ერთი მხარე არ არის კმაყოფილი. ეს სასამართლოს პრესტიჟზე უარყოფითად მოქმედებს.”

გიორგი ცერცვაძე აცხადებს, რომ საგადასახადო არბიტრაჟის პრატიკა თანამედროვე მსოფლიოში არსებობს, მაგრამ ამ ეტაპზე ამ გამოცდილების გადმოღება საქართველოს არ გამოადგება: “აშშ-ში არის ასეთი პრაქტიკა, თუმცა იქაც კი, არბიტრაჟი ყველა ტიპის საგადასახადო დავას არ იხილავს. არის ისეთი დავები, რომლის განხილვის უფლებაც არბიტრაჟს არა აქვს. თუ გავითვალისწინებთ იმას, განვითარების რა ეტაპზეა ამჟამად ეს ინსტიტუტი საქართველოში, ძალიან ნაადრევია იმაზე საუბარი, რომ ჩვენს ქვეყანაში არბიტრაჟმა განიხილოს საგადასახადო დავები. ამისთვის საჭიროა, რომ გვყავდეს ისეთი არბიტრები, რომლებიც არბიტრაჟის ძალიან ცნობილი სპეციალისტები არიან, აქვთ რამდენიმეწლიანი გამოცდილება და ცოდნა და ამავე დროს არიან საგადასახდო საქმის კარგი სპეციალისტები. ასეთი კადრები კი საქართველოში არ არსებობენ”. იურისტი, დავით კლდიაშვილი კი ჩვენთან საუბარში ამბობს: “ბიზნეს დავების კვალიფიციური არბიტრაჟების მიერ გადაწყვეტა მყისიერ დადებით შედეგს გამოიწვევს, ვინაიდან ამით უზრუნველყოფილი იქნება დავების დროის მოკლე ვადებში გადაწყვეტა, რაც საშუალებას მისცემს ბიზნესს უფრო თამამად შევიდეს გარიგებში იმ მოლოდინით, რომ მეორე მხარის მიერ ვალდებულების დარღვევის შემთხვევაში მისი უფლებების დაცვა წლობით არ გაგრძელდება.”

მანანა ვარდიაშვილი 

წაკითხულია
3550
ელ. ფოსტის გაგზავნა

ამავე თემაზე:

  ტყის ახალი კოდექსის გამოწვევები და რეგულაციები

ტყის ახალი კოდექსის გამოწვევები და რეგულაციები

2016 წელს საქართველოში სატყეო სფეროს მარეგულირებელი ახალი კანონი უნდა ამოქმედდეს. კანონმა ხე-ტყის უკანონო ჭრისა და კორუფციული საქმიანობის პრაქტიკა უნდა აღმოფხვრას იმ ფონზე, როცა გარემოსდაცვითი კანონდარღვევების სრული მონაცემებიდან დაახლოებით 41% ხე-ტყის უკ

26 ოქტომბერი 2015 | 18:42 გარემოს დაცვა ვრცლად
“ფოსტის შესახებ” კანონპროექტი ინვესტიციებს აფერხებს

“ფოსტის შესახებ” კანონპროექტი ინვესტიციებს აფერხებს

"მეორე წელია, რაც ისეთი საერთაშორისო გადამზიდავი კომპანია, როგორიცაა TNT, საქართველოში ინვესტიციის განხორციელების და ბიზნესის გაზრდის გადაწყვეტილებას ვეღარ იღებს: 1,5 წელია "საფოსტო კავშირის შესახებ" მომზადებული კანონპროექტი ჩვენს თავზე დამოკლეს მახვილი

02 ივლისი 2015 | 16:14 ეკონომიკა ვრცლად
ფრანსუა ოლანდი: საქართველოსთვის ევროპული ბაზარი ხელმისაწვდომი გახდება

ფრანსუა ოლანდი: საქართველოსთვის ევროპული ბაზარი ხელმისაწვდომი გახდება

ევროკავშირთან ასოცირების შეთანხმების ხელმოწერის შემდეგ საქართველოსთვის ევროპული ბაზარი ხელმისაწვდომი გახდება. ამის შესახებ საფრანგეთი სპრეზიდენტმა ფრანსუა ოლანდმა ქართულ-ფრანგულ ბიზნესფორუმზე განაცხადა.

13 მაისი 2014 | 06:31 ეკონომიკა ვრცლად

ბლოგი

„კაპიტალი განსაზღვრავს წარმოებით ურთიერთობებს,“ – კარლ მარქსის ამ ზეცნობილი ფრაზით გილოცავთ კაპიტალიზმის კრიტიკოსებს თქვენი კერპის 200 წლის იუბილეს, და მსურს განვავრცო, რომ იდეოლოგიური განსხვავების მიუხედავად, არა თუ ვეთანხმები, მეტიც, მიმაჩნია, რომ სწორედ კაპიტალი უდევს საფუძვლად არა მხოლოდ წარმოებით, არამედ ნებისმიერი სახის ურთიერთობას სოციუმში, რომელიც პროგრესსა და განვითარებაზეა ორიენტირებული.

2019 წლამდე გადადოს საპენსიო რეფორმის დაწყება და მოამზადოს წინაპირობები კონსერვატიული (და არა სოციალურ-ლიბერალური) მოდელის შემოღებისთვის, იმ დათქმით, რომ დაგროვებითი და საბაზისო პენსიების სქემები ყოველთვის ერთმანეთის პარალელურად იარსებებს

40-წუთიანი დამქანცველი ჯანჯღარის შემდეგ, მწვერვალზე სრულიად ახალი, თვალუწვდენელი სივრცე გადაიშალა ჩვენს თვალწინ, როდესაც სოფელ გოგაშენში ამოვაღწიეთ

ახალქალაქს მორიგი დაგეგმილი ტრენინგის ფარგლებში ვესტუმრეთ. ამ ნაყოფიერ მიწაზე მშრომელი ფერმერები ცხოვრობენ. სწორედ აქ მოდის ქართულ ბაზარზე არსებული კარტოფილის, ბოსტნეულისა და მარცვლეულის დიდი ნაწილი. ბოლო პერიოდში ჩვენ მიერ ჩატარებული ტრენინგებიდან ეს შეხვედრა ყველაზე ინტერაქციული აღმოჩნდა. გამაკვირვა მათმა ცხოველმა ინტერესმა სიახლისადმი. ისინი მაქსიმალურად ცდილობდნენ მათთვის საინტერესო საკითხზე მიეღოთ რაც შეიძლება მეტი ინფორმაცია.

გასულ კვირას მაკედონიაში ნაციონალისტურად განწყობილ ადამიანთა ჯგუფი პარლამენტშიშეიჭრა. 200-კაციანი ბრბო, რომელთა შორისნიღბიანი მამაკაცები იყვნენ, სასტიკად გაუსწორდაწამყვანი მაკედონიური ოპოზიციურიპარტიის და ეთნიკური ალბანელების პარტიის ლიდერებს, მათ შორის ქალბატონს. ეს ორი პარტია აპირებდა ახალი უმრავლესობის შექმნას მაკედონიის პარლამენტში, რომლის სპიკერად ეთნიკურად ალბანელი პოლიტიკოსი აირჩიეს. პარლამენტში შეჭრილები, რომლებიც ქვეყნის ყოფილი პრემიერ-მინისტრისმომხრეები იყვნენ, ამ ფაქტის ასეთი სისხლიანი გზით ჩაშლას ცდილობდნენ.

მარტვილის რაიონის გამგებლის მოადგილე ყველაზე ძლიერ ოპონირებას გვიწევდა. მისი პირველივე ქმედება „ჰაკა“-ს ჰგავდა, რომელსაც გააფთრებული ახალზელანდიელი მორაგბეები მოწინააღმდეგე გუნდის მორალურად გასატეხად იყენებენ.

კონფლიქტის დაწყებიდან მეექვსე წელს ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა ჩაურევლობის პოლიტიკა დაარღვია და ასადის რეჟიმის წინააღმდეგ იერიში პირველად 7 აპრილს, გამთენიისას მიიტანა.

ესტონური წარმატებული პოტიკის მაგალითების მოძიება შესაძლებელია თითქმის ნებისმიერ სფეროში, დაწყებული სახელმწიფო მმართველობიდან, დამთავრებული განათლების პოლიტიკით.

უცხო ქვეყნების კანონებისა თუ რეფორმების კოპირება განვითარების ერთი-ერთი პოპულარული და საქართველოშიც ხშირად გამოყენებადი რეცეპტია. ლოგიკა მარტივია - „საჭირო არ არის ველოსიპედის ახლიდან გამოგონება“. თუმცა, ეს მიდგომა ხშირად არ ამართლებს.

ევროკავშირთან სავაჭრო სივრცის გაფართოების შედეგად ყველა მოსალოდნელი დადებით ეფექტი მიიღწევა გრძელვადიან პერიოდში (5-10 წელიწადი), ხოლო ხარჯების გაღება გვიწევს დღეს, რათა შესაბამისობაში მოვიდეთ ევროკავშირის კანონმდებლობასთანდა საბაზრო მოთხოვნებთან. ისედაც დაძაბულ სოციალურ და პოლიტიკურ ფონზე ამან შესაძლოა საფრთხე შეუქმნას რეფორმების წარმატებით განხორციელებას. შესაბამისად, დაახლოების პროცესი უნდა იყოს თანმიმდევრული და პრიორიტეტები გათვლილი ისე, რომ ბიზნესს ჰქონდეს ზრდის სტიმული; ასევე, მნიშვნელოვანია ექსპორტზე ორიენტირებული დარგების კონკურენტუნარიანობის ამაღლება წახალისდეს. მეორე მხრივ, საქართველოში ევროკავშირის სტანდარტების დანერგვა მეწარმეობასა და ზოგადად ქვეყნის საინვესტიციო სივრცეში პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოზიდვას და ევროპულ ბაზარზე წვდომას ხელს შეუწყობს. DCFTA-ს სარგებლის სრულად ასათვისებლად, ასევე, აუცილებელია სამუშაო ძალის ბაზრის ცვლილება, რომელიც ამჟამად თავმოყრილია ძირითადად დაბალმწარმოებლურ დარგებში.

მე ძალიან კარგად არ ვიცნობ მაგამედ სარიევს. მაქსიმუმ ორჯერ შევხვედრივარ, პირველად მარნეულში და მეორედ ერთი კვირის წინ გარდაბნის მუნიციპალიტეტში ამჯერადაც ევროკავშირთან სავაჭრო ხელშეკრულების (DCFTA) შესაძლებლობების შესახებ ტრეინინგზე. მაგამედი არც ოლიმპიური ჩემპიონია და მისი ფოტოები არც საჯარო თავშეყრის ადგილებშია გამოფენილი, თუმცა ის რომ საუკეთესო მოქალაქეა, ამ ფაქტს წყალი არ გაუვა!

კეთილდღეობის ეკონომიკის ერთ-ერთი პრინციპია, რომ ზოგიერთ გადასახადს შესაძლოა უკუგავლენა ჰქონდეს ინდივიდების მოტივაციაზე- შექმნან დოვლათი. თუმცა, თუ გადასახადებიდან მიღებული თანხა საკმარისი არ არის ხარისხიანი ინფრასტრუქტურისა და საჯარო სერვისების დასაფინანსებლად, ამანაც შეიძლება დააზარალოს ეკონომიკა.

ინსტიტუტების განვითარებას არა მარტო პროფესიონალების, პოლიტიკური და ეკონომიკური ელიტების სწორად მიმართული შრომა და გადაწყვეტილებები, არამედ მოსახლეობის დამოკიდებულებებისა და ფასეულობების შეცვლაც სჭირდება.

ფერმერებთან ჩვენი შეხვედრის დროს სულიად მოულოდნელად აღმოვაჩინეთ მსმენელებს შორის ორი “თინეიჯერი” ბიჭი; მომავალი ფერმერები მამასთან ერთად გამალებით იწერდნენ პრეზენტაციის დროს მიწოდებულ ყველა ინფორმაციას თაფლის წარმოების არსებული შესაძლებლობების, პრობლემებისა და გამოწვევების შესახებ.

მას შემდეგ, რაც საქართველომ დამოუკიდებლობა მოიპოვა, მთავრობები, პოლიტიკური პარტიები, ექსპერტები, თუ იდეოლოგები გვპირდებიან საქართველოს ეკონომიკურ გაბრწყინებას, რეცეპტად კი ბორჯომის გაყიდვიდან დაწყებული დაბალი გადასახადებით დამთავრებული არაერთ იდეას თუ თეორიას ასახელებენ. ასე გრძელდება 25 წელია და, მართალია, 90-იანი წლების სიდუჭირიდან მოსახლეობის დიდი ნაწილი გამოვიდა, გაბრწყინებამდე ჯერ კიდევ ბევრი გვიკლია.

გუგენჰაიმში აგნეს მარტინმა, MoMA-ს თანამედროვე ხელოვნების ფილიალმა (PS1) ნიუ-იორკში, ჩიკაგოს ხელოვნების ინსტიტუტმა და ჩიკაგოს თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმმა კიდევ ერთხელ დამარწმუნა, რომ არ არსებობს გამოხატვის უღირსი საგნები, აღქმები, მოვლენები თუ ამ მოვლენების ინტერპრეტაციები.

სამი წლის წინ ამერიკელმა ჟურნალისტმა ენ ბერნარდმა National Geographic-ისთვის მომზადებულ რეპორტაჟში შემდეგი სიტყვები დაწერა: „თუ დაეცემა დამასკო, დაეცემა სირიაც.“ ომის დაწყებიდან, თითქმის, ექვსი წლის თავზე პრეზიდენტ ბაშარ ალ-ასადის ციტადელად ქცეული სირიის დედაქალაქი გადარჩა, ხოლო ალეპომ, სიდიდით მეორე უძველესმა ქალაქმა და ომამდელი სირიის ბიზნესცენტრმა, დაცემა 2012 წლიდან (სამოქალაქო ომის დაწყებიდან ერთ წელიწადში) დაიწყო, თუმცა, მაინც ბევრს გაუძლო გარდა რუსეთის ავიაიერიშისა.

ციდან ალბათ ყველაზე კარგად ჩანს გერმანული რაციონალიზმი, მიწის და განახლებადი ენერგიიის ათვისება (გუშინ მხოლოდ მიუნხენიდან ფრანკფურტამდე მგზავრობისას 500-ზე მეტი ქარის წისქვილი დავთვალე), ტყის ფართობების და სასოფლო-სამეურნეო სავარგულების ეს რაღაც განსხვავებული სიმეტრიით მონაცვლეობა და, მთლიანობაში, ეს განსხვავებულად დავარცხნილი რელიეფი.

გაძვირებული საიმპორტო ავტომობილების ფასი (გამოწვეული აქციზის ზრდით), სავარაუდოდ, გაახანგრძლივებს საქართველოში არსებული ავტომობილების „ექსპლუატაციის“ ვადას. შესაბამისად, ტექნიკური შემოწმების შემოღების ვადებისა და პირობების გაურკვევლობის პირობებში, შესაძლოა, ტექნიკურად არც ისე სახარბიელო მგომარეობაში მყოფმა ქართულმა ავტოპარკმა გაიხანგრძლივოს მავნე აირებისა და უსიამოვნო ინდუსტრიული ხმების „გამობოლქვის“ პერიოდი.

В шестидесятые годы прошлого века Ферруччо получил от продажи тракторов бόльший доход, чем планировалось, и исполнил свою мечту: поставил в свой гараж новенькую «феррари». Вторая часть этой истории намного интереснее. «Феррари» не оправдала ожиданий Ферруччо. Ферруччо, не раздумывая, явился прямо к Энцо Феррари, чтобы обсудить недостатки машины, он высказал свое мнение и предложил помощь в решении проблем...

გასული საუკუნის სამოციან წლებში ფერუჩომ ტრაქტორების გაყიდვით დაგეგმილზე მეტი შემოსავალი მიიღო და ოცნებაც აისრულა: საკუთარ ფარეხში ახალთახალი «ფერარი» დააყენა. ამ ისტორიის მეორე ნაწილი გაცილებით საინტერესოა.

სადღეგრძელოებზე ჩემმა ბლოგმა იმაზე გაცილებით მეტი ვნებები და კონტრასტული რეაქციები გამოიწვია, ვიდრე ველოდი: მკვეთრად უარყოფითი ძირითადად უფროსი თაობის მხრიდან და მკვეთრად დადებითი ახალგაზრდა და საშუალო ასაკის ხალხის მხრიდან. მკვეთრად უარყოფითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა დაიწყეს პირადად ჩემი და ჩემი ქართველობის ლანძღვა კომენტარებში თუ პირად მიმოწერაში, ხოლო მკვეთრად დადებითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა -- ჩემი ქება მაღალი მოქალაქეობრივი თვითშეგნების გამო, რამაც გადამაწყვეტინა მეთქვა (ამჯერად უკვე საბოლოოდ), რატომ არ ვეთანხმები არცერთ მხარეს. როცა ვნებები დუღს, როგორც ამბობენ, ჭეშმარიტება ორთქლდება (არა, იმის თქმა არ მინდა, რომ მე ვიცი ჭეშმარიტება).

ბოლო შვიდი წელია ქართულ სუფრაზე არ ვყოფილვარ, სანამ გუშინ ძირითადად ახალგაზრდებისგან შემდგარ ჯგუფთან ერთად არწივის ხეობაში და ხორნაბუჯზე ლაშქრობის შემდეგ ერთ რესტორანში მათთან ერთად არ აღმოვჩნდი. მოკლედ, ამ ადამიანების ასაკმა და განათლებამ მაფიქრებინა, რომ ეს ხალხი არ დალევდა იმ სადღეგრძელოებს, რის გამოც ქართულ სუფრებს გავურბივარ. მოლოდინი არ გამართლდა. ამ სუფრაზეც შეისვა „საქართველოს გაუმარჯოს”, ჩვენი სიყვარულის (იგულისხმება სუფრაზე მსხდომნი), მეგობრობის და ხვალინდელი დღის სადღეგრძელოები. ამ სადღეგრძელოებს გვთავაზობდა ერთ-ერთი ჩვენი თანამოლაშქრე ბიჭი, რომელმაც თქვა მე თამადა არ ვარო, თუმცა ტრადიციული თამადისგან მხოლოდ იმით განსხვავდებოდა, რომ დალევას არ გვაძალებდა.

პანკისი - სტერეოტიპების მსხვერპლი ულამაზესი კუთხე

გამარჯობა, მინდა ეს ბლოგი დავწერო ქართული მატყლის პრობლემაზე და თხრობა დავიწყო ახლო წარულიდან, ასევე გაგაცნოთ მატყლის პრობლემის მოგვარების უელსური მოდელი.

უიმედო და არაინფორმირებული გურულები 6 ივლისს ლანჩხუთის მინუციპალიტეტის სოფელ ჯურუყვეთში ვნახე. არაინფორმირებული ევროინტეგრაციის პროცესებზე, უიმედო თავიანთი სოციალური მდგომარეობით.

აბორტის უფლება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პოსტულატია ადამიანის უფლების კონვენციაში. გაეროს CEDAW-ს კომიტეტის დეკლარაციაში წერია: „გაეროს წევრმა ქვეყნებმა ხელი უნდა შეუწყოს ჯანდაცვის სფეროში ქალის მიმართ ყველანარი დისკრიმინაციის აღმოფხვრას, ქალის და კაცის უფლება თანაბრად უნდა იყოს დაცული და ქალებს უნდა ქონდეთ წვდომა ჯანდაცვის სერვისებზე, ოჯახის დაგეგმარების ჩათვლით“.

Brexit -ის მოწინააღმდეგები მოსახლეობას აფრთხილებდნენ უპირატესად ეკონომიკური შედეგების თაობაზე: ბრიტანეთის ფინანსთა სამინისტროს პროგნოზით, Brexit-ის შემდგომ ყოველი ბრიტანული ოჯახი 4300 ფუნტს დაკარგავს წელიწადში 2020 წლისათვის იქნება სავარაუდოდ, 100 მილიარდი ფუნტის ეკონომიკური ზარალი. 950 000 სამუშო ადგილს შეექმნება საფრთხე. პროფესიული გაერთიანებების ვარაუდი უფრო დრამატულია: 4 მილიონი სამუშაო ადგილი საფრთხის ქვეშაა, განსაკუთრებით კი, ექსპორტთან დაკავშირებულ სფეროებში, საავტომობილო და ქიმიურ ინდუსტრიაში. ბევრი ფირმა კონტინენტურ ევროპაში გადავა. შემცირდება პირდაპირი ინვესტიციები.

ბატონი სერგო ქალაქ თელავიდან თან რეალური პიროვნებაა და თან კრებითი სახელია იმ ადამიანებისა, რომლებიც ევროინტეგრაციის მიმართულებით ინფორმაციულ შიმშილს განიცდიან.

გერმანიაში მმართველი კოალიციის პარტიების: CDU -სა და CSU- ს ცალკეული პოლიტიკოსები სკეპტიკურად არიან განწყობილნი, რამდენად გონივრულია საქართველოსთვის ვიზალიბერალიზაციის მინიჭების თაობაზე ევროკომისიის გეგმა. მათ არგუმენტად მოჰყავთ ქართული კრიმინალური დაჯგუფებების მზარდი მასშტაბი და გავლენები ევროპაში, ამასთან, საქართველოს მოქალაქეების მიერ ლტოლვილის სტატუსის ბოროტად გამოყენების ტენდენციად ქცეული ფაქტები. ეს არგუმენტები რეალობაში საფუძველს მოკლებული როდია, მაგრამ სწორედ ამ თემის წამოწევა საქართველოს სახელმწიფოსათვის ეგზისტენციალურად მნიშვნელოვანი საკითხის გადამწყვეტ ფაზაში აღაშფოთებს ქართულ საზოგადოებას:

„სურსათის უვნებლობა ევროკავშირმა რომ არ მოგვთხოვოს, ისე არ უნდა გვქონდეს“? - ეს რეპლიკა მესტიაში ჯერ კიდევ “გაუხურებელი” ტრენინგის მიმდინარეობის დროს ადგილობრივმა ზაზა დევდარიანმა “გვესროლა”.

პილოტმა დაშვება გამოაცხადა. ქვევით თვალი მომჭრა აღმოსავლეთსა და უდაბნოს კლიმატისთვის უჩვეულო სიმწვანემ, რომელიც თელ-ავივის აეროპორტის ზოლამდე მთელი 20 წუთის განმავლობაში არ დასრულებულა. გაოცებამ დროებით გადამავიწყა „აირზენას“ ღარიბული, უგემური მენიუ და ლამაზი, მაგრამ უჟმური და მოძველბიჭო სტიუარდესა. - ყვავის ყველაფერი, - მითხრა სიამაყით გვერდით მჯდომმა შუახნის მამაკაცმა, რომელიც საქართველოდან ისტორიულ სამშობლოში ღრმა ბავშვობაში გადასახლდა.

ცოტა ხნის წინ გავრცელდა ინფორმაცია "ჩერნომორენერგოს" დირექტორის, ასლან ბასარიას განცხადების შესახებ, რომელსაც ენგურჰესის დირექტორის ლევან მებონიაც ადასტურებს და რომლის მიხედვით ენგურჰესის მიერ გამომუშავებული არცერთი კილოვატი ამ ეტაპზე საქართველოს არ მიეწოდება და მთლიანად აფხაზეთს მიაქვს, ხოლო ზამთრისა და გაზაფხულის პერიოდში წაღებული ელექტროენერგიის რაოდენობა გამომუშავებულის 80%-ს შეადგენს.

არავის უკვირს ის ფაქტი, რომ რადიკალური ისლამის წარმომადგენელები მკაცრად აკრიტიკებენ დემოკრატიას, რადგან ის შარიათის სულთან შეუთავსებელ პოლიტიკურ პრაქტიკად, ზნეობრივი გარყვნილებისა და ქაოსის წყაროდ მიაჩნიათ. საკვირველი ისაა, რომ დემოკრატიას რელიგიის სახელით ქრისტიანებიც არ წყალობენ.

გასული წლის ბოლოს საქართველოს გაზმომარაგების გაზრდის საკითხმა არათუ აქტუალურობა შეიძინა, არამედ გადააჭარბა ყველანაირ მოლოდინს და უკვე ერთგვარ მძაფრსიუჟეტიან სერიალად იქცა “გაზპრომის” მთავარ როლში მონაწილეობით.

ქართველ მორწმუნეთა და სასულიერო პირთა გარკვეულ წრეში სიტყვა „ლიბერალიზმი“ ძალიან უარყოფითი რენომეთი სარგებლობს. ჩემი აზრით, ამას სამი უმთავრესი მიზეზი აქვს. პირველი, ესაა რუსული რელიგიური ლიტერატურა, რომლებიც „რომის მესამე იმპერიის“ სულისკვეთების მქონე ავტორების მიერაა დაწერილი, რომლებსაც ყველანაირი ლიბერალური აზრი, რომელიც ეჭვის ქვეშ აყენებს რუსული იმპერიის მართლმადიდებლურ მისიას, თავად მართლმადიდებლობის საწინააღმდეგო ძალად მიაჩნიათ; მეორე, ზოგიერთი ლიბერალის აგრესიული, ანტიეკლესიური პოზიცია, რომელიც სულაც არ გამომდინარეობს კლასიკური პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებიდან და აქედან გამომდინარე, თავად ამ ლიბერალის ბრალია და არა ლიბერალიზმის; მესამე, ზოგადად ლიბერალიზმის მოწინააღმდეგენი კარგად არ იცნობენ კლასიკური, პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებას.

ახალციხის რაიონში მცხოვრებ ერთ-ერთ მეფუტკრეს, რომელიც ევროპაში ქართული თაფლის ექსპორტისთვის საჭირო მოთხოვნებზე ინფორმაციას ეძებდა, სურსათის ეროვნულ სააგენტოში "ურჩიეს", რომ ევროკავშირში თაფლის შეტანაზე ფუჭ ოცნებას თავი დაანებოს და ცოტა უფრო პრაგმატულ-მიწიერი საქმით დაკავდეს.

ახლო აღმოსავლეთსა და სირიაში შექმნილი ვითარება შედეგია ცივილიზაციურ - რელიგიური კონფლიქტების გაღვივების, რომლებიც ემყარება საუკუნეების მანძილზე ჩამოყალიბებულ ეთნო-რელიგიურ რწმენებს და რომელთა გაღვივება ხდება გლობალური და რეგიონული პროცესების ფონზე.

კოლონიალიზმის ეპოქაში ევროპელები ცდილობდნენ ანდებში ოქროს ქალაქისთვის მიეგნოთ, მაგრამ ელდორადოც და ინკების პაიტიტიც მხოლოდ ლეგენდად დარჩა, ისევე როგორც საყდრისის 5-ათასწლოვანი მაღარო, რომლის შესახებაც უკვე ვეღარაფერს შევიტყობთ.

ხანგრძლივი დავა ე.წ. მოსმენების კანონთან დაკავშირებით დასრულებულია, ვეტოც დაძლეულია და დიდი ძმაც მზადყოფნაშია, რომ მუდამ გვიყუროს, გვისმინოს და განაჩენი გამოიტანოს.

მრავალი ქვეყნის გამოცდილების მიხედვით, სწორედ სადაზღვევო სფეროა ის სეგმენტი, რომელსაც შეუძლია რომ თავისი შემოსავლებიდან საგზაო უსაფრთხოებისთვის დაფინანსება გამოყოს და ეს თანხა ტრანსპარენტულად დახარჯოს გზების კეთილმოწყობასა და საგზაო უსაფრთხოებაზე მიმართულ სხვა კონკრეტულ პროექტებზე.

პირველად გადავწყვიტე ნახევრად პირადული და შეიძლება ცოტა არ იყოს თვითმაამებლური ჩანაწერის გასაჯაროება

უჩა სეთური, ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) ექსპერტი

"მორიგი ბლეფი" - ასე აფასებდნენ დღეს პროგრამას "აწარმოე საქართველოში"

სტრატეგიულად მნიშნელოვანი გეოგრაფიული მდებარეობის გამო საქართველოს მთელს კავკასიაში და მის ფარგლებს გარეთაც საკვანძო სატრანზიტო ფუნქცია აკისრია. ამის გამო, სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურის და სატრანსპორტო საშუალებების გაუმჯობესება აუცილებელი წინაპირობაა ქვეყნის ეკონომიკური და სოციალური განვითარებისთვის.

ევროპასთან ასოცირების შესახებ შეთანხმებაში განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა სატრანსპორტო საშუალებების უსაფრთხოების პირობების დაცვას: ავტომობილის გამართულობას, მძღოლების კვალიფიკაციას და მათ მიერ სამუშაო და დასვენების საათების მკაცრ დაცვას.

ერთხელ ერთმა ჩემმა ნაცნობმა ჟურნალისტმა, რომელიც შარშან კოლუმბიის უნივერსიტეტის ტრენინგზე გავიცანი, სოციალურ ქსელ Twitter-ზე დაწერა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების მადლობელია, რადგან მან, ნეპალელი ემიგრანტების შვილმა, მისი წილი ამერიკული ოცნება უკვე აიხდინა.

ადვოკატირება

"კვლევითი ჟურნალისტიკის და ადვოკატირების ცენტრი" ახორციელებს პროექტს, რომლის ფარგლებშიც ვეხმარებით მცირე და საშუალო ბიზნესს

შეხვედრა საღამოს 6 საათზე , www.eugeorgia.info-ს ოფისში დავნიშნეთ. ჩვენი ჯგუფი პირველად უნდა შეხვედროდა ახალციხის რაიონში, სოფელ ანდრიაწმინდაში მცხოვრებ მეყველეს - გალინა ინასარიძეს და მის შვილს - რუსლანს. თავდაპირველად, შეხვედრის მიზანი ერთმანეთის გაცნობ

რჩეული სტატიები

ამერიკული ლურჯი მოცვი, რომელიც გურიისა და აჭარის მაღალმთიანეთის კლიმატურ პირობებს კარგად შეეგუა, უნიკალური თვისებების გამო მსოფლიო ბაზარზე დიდი მოთხოვნით სარგებლობს. საქართველოში მოყვანილი 12 ტონა ლურჯი მოცვი დიდი ბრიტანეთის ბაზარზე წელს პირველად შევიდ

ევროკავშირის წარმომადგენლებმა საქართველოში თაფლის წარმოების ინდუსტრია შეამოწმეს და მიიჩნიეს, რომ სწორედ თაფლია ის ერთ-ერთი სტრატეგიული პროდუქტი, რომელსაც თხილისა და ღვინის კვალდაკვალ ევროკავშირის ბაზარზე შესვლის რეალური პერსპექტივა აქვს.

ევროკავშირში 1 კგ ბიო ჟოლოს საცალო ფასი 100 ევროს აჭარბებს, თუმცა, როცა კენკრის ბაღის გაშენება გადაწყვიტა, გიორგი კორელი, ძირითადად, მაინც ადგილობრივი ბაზრით მოიხიბლა. როგორც ახალგაზრდა ფერმერი ამბობს, ჟოლო საქართველოში საკმაოდ მოთხოვნადი პროდუქტია და ყოვ

მეწარმე წლიურ მოგებაზე მე-4 წლიდან გადის, ხოლო მე-6 წლიდან მიღებული მოგება პლანტაციის გაშენების და მოვლის მთლიან ხარჯებს აჭარბებს

ევროკავშირი სოფლად მცხოვრები მოსახლეობისთვის ახალ საგრანტო პროგრამას იწყებს. ევროპის სამეზობლო პროგრამა სოფლის მეურნეობისა და სოფლის განვითარებისთვის - ENPARD-ის ფარგლებში დაფინანსებას მიიღებს ის, ვისაც სოფლად აგროწარმოების ალტერნატიული ეკონომიკური საქმი

1 კგ - 30 ლარი- ამ ფასად შეგიძლიათ იყიდოთ სატაცური წელს ქართულ საცალო ქსელებში. ცხოვრების დონის გათვალისწინებით, ბოსტნეულს თამამად შეუძლია დელიკატესებს შორის თავისი ადგილი დაიკავოს. თუმცა, როგორც ექსპერტები აცხადებენ, ფასს არც მისი თვისებები ჩამორჩება.

პაატა მოგელაშვილს ხეხილის ბაღი 20 ჰა-ზე გორის რაიონის სოფელ ვარიანში აქვს გაშენებული. მეურნეობას უკვე რამდენიმე წელია ძმებთან ერთად უძღვება. ბაღი გააახლეს - "სინაფის" და "ჩემპიონის" ვაშლის ნერგები თანამედროვე ჯიშებით - "გრანი სმიტით", "ჯონათი" და "გოლდენ

რუსეთის სამხედრო თეორეტიკოსების მიერ შექმნილ “მომავლის ომის” მოდელს განსაკუთრებული აქტუალობა შესძინა უკრაინის კრიზისმა, რადგან კრემლმა სწორედ აღნიშნული მოდელის გამოყენებით მოახდინა უკრაინის ტერიტორიის ნაწილის ანექსია და შექმნა დესტაბილიზაციის კერები.

ქალი მეწარმეების ხელშეწყობის მიზნით, ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი საქართველოში ახალ პროგრამას იწყებს. EUGeorgia.info დაინტერესდა, რამდენად ხელსაყრელია პირობები და რას ფიქრობენ პროგრამასთან დაკავშირებით თავად ქალი მეწარმეები.

„ღვინის პირველი პარტია დანიაში 2006 წელს გავიტანეთ. შემდეგ დანიას ინგლისი, საფრანგეთი, იტალია და შვედეთი დაემატა.

banner
banner
banner