პროგრამისთვის - „აწარმოე საქართველოში“ 46 მლნ ლარია გამოყოფილი. აქედან  30 მლნ აგრარულ სექტორზე უნდა უნდა დაიხარჯოს, დანარჩენი 16 მლნ  კი ინდუსტრიულ პროექტებში.

პრეზენტაციაზე, რომელსაც 200-ზე მეტი ბიზნესმენი ესწრებოდა, ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრმა, გიორგი კვირიკაშვილმა 5-6 ბიზნესმენის კითხვას უპასუხა. 

 

კვირიკაშვილმა პრეზენტაცია დაგეგმილზე ნახევარი საათით ადრე დატოვა. მინისტრი წყალტუბოში წავიდა, ახალი სასტუმროს ინფრასტრუქტურული პროექტის პრეზენტაციაზე. მინისტრს რამდენიმე ბიზნესმენიც მიჰყვა და ცოტა ხანში დარბაზი თთქმის მთლიანად დაცარიელდა. ამის შემდეგ, ბიზნესმენებმა დარბაზიდან ფოიეში, ბანკების მიერ წარმოდგენილ სტენდებთან გადაინაცვლეს და კონკრეტული პასუხების მიღებას მათგან ცდილობდნენ. ბანკების პასუხი თითქმის ერთნაირი იყო: საკითხი ინდივიდუალურია და ბანკში უნდა მოგვმართოთ, რის შემდეგაც ღიმილით საკუთარი ბანკების ლოგოებიან ბლოკნოტებს, კალმებსა და ფლაერებს სთავაზობდნენ ბიზნესმენებს. 

 

უდავოდ პოზიტიური იყო, რომ ამჯერად, ექს-პრეზიდენტის მიერ მსხვილი ბიზნესის წარმომადგენლებთან გამართული პომპეზური შეხვედრებისგან განსხვავებით, აქ იყვნენ ადამიანები, ვისაც ხელისუფლებისგან პრივილეგიების გარეშე, საკუთარი შრომითა და წვალებით ამ დრომდე რაღაც შეუქმნიათ. იყვნენ ისეთებიც, რომლებსაც წინა ხელისუფლების არასწორი თუ მიზანმიმართულად ცუდი პოლიტიკის  გამო, შექმნილი დაუკარგავთ. იყვნენ  "START UP" - იდეებიანი, მაგრამ უფულო ადამიანები, ასევე, უკვე მოქმედი და აწყობილი ბიზნესის წარმომადგენლებიც.

 

მათი ინტერესი ბიზნესის წამოწყება, განვითარება და გაფართოება იყო, რისთვისაც ბევრ მათგანი ფულად ინექციას საჭიროებს. სახელმწიფოს მიერ შეთავაზებული პირობები, თითქოს შთამბეჭდავად ჟღერდა, თუმცა როცა კონკრეტული კითხვები დაისვა, ბევრი ხარვეზი გამოიკვეთა, მინისტრის პასუხი კი მონოლითური იყო: ჩვენ ამ ეტაპზე გთავაზობთ მხოლოდ ამას...

 

აი, მაგალითად:

 

სახელმწიფოსგან უძრავი ქონების 1 ლარად მიღების შემდეგ, საწარმოს შექმნასა და წარმოების დაწყებისთვის, საბაზრო ღირებულების ოთხმაგი (რეგიონის შემთხვევაში), ან ექვსმაგი (თბილისის შემთხვევაში) ოდენობის ინვესტიციის ჩადებაა სავალდებულო. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ თუ ბიზნესმენს სახელმწიფო 1ლარად 1 მლნ-ის საბაზრო ღირებულების ქონებას  გადასცემს, მოითხოვს, რომ  მის განვითარებაზე მეწარმემ რეგიონში 4 მლნ, ხოლო თბილისში 6 მლნ დახარჯოს.

 

ერთ-ერთმა მეწარმემ განაცხადა, რომ მისთვის საინტერესო ქონება 1 მლნ ლარადაა შეფასებული. მისი თქმით,  ეს თანხა აღნიშნული შენობისთვის არარეალურად მაღალია, წარმოებაში ამ თანხის ექვსმაგი ოდენობის ინვესტიციის ჩადება კი ბიზნესს წამგებიანს გახდის. ბიზნესმენის თქმით, აღნიშნული ქონება, ამ პროგრამის გამოცხადებამდე 700 ათასი ლარი ღირდა და ახლა ხელოვნურად გააძვირეს. მან მინისტრს კერძო აუდიტორის მოწვევა და  ქონების ხელახალი შეფასება შესთავაზა, რაზეც უპასუხეს, რომ მეწარმეებისთვის 1 ლარად გადასაცემი ქონების ხელახალი შეფასება აღარ მოხდება.

 

ერთ-ერთმა მეწარმემ მინისტრს „START UP“-თან  დაკავშირებული მიდგომების გადახედვა სთხოვა. მისი თქმით, დამწყები ბიზნესმენებისთვის ეს პროგრამა არ იმუშავებს, რადგან სესხის უზრუნველყოფას ვერ მოახერხებენ. აღნიშნული პროგრამით, სახელმწიფო აფინანსებს სესხზე მოთხოვნილი გირაოს 30%-ს, დანარჩენი კი ბიზნესმა თავად უნდა უზრუნველყოს მოქმედი ბიზნესისა თუ ქონების სახით, რაც დამწყები ბიზნესისთვის წარმოუდგენელია. ბიზნესმენის თქმით, კარგი იქნებოდა თუ პირიქით, ხელისუფლება ჩადებდა 70-80 %-იან სასესხო უზრუნველყოფას, რაც შედარებით რეალური იქნებოდა. მინისტრის თქმით, მათ დაანგარიშებული აქვთ ეს ყველაფერი და მეტის საშუალება ამ ეტაპზე არაა.

 

ერთმა ბიზნესმენმა, პროგრამის ხარვეზად დაასახელა ის ფაქტი, რომ ბიზნესმენებისთვის გადასაცემ ქონებაში სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწები არ შედის. მისი თქმით, სოფლის მეურნეობის კუთხით წარმოებების განვითარება მიწების გარეშე შეუძლებელია.

 

ყველაზე მნიშვნელოვანი მესიჯები, რაც პრეზენტაციაზე გაჟღერდა:

 

პროგრამის 3 კომპონენტი:

 

* ფინანსურ რესურსებზე ხელმისაწვდომობა, რაც ნიშნავს იმას, რომ კომერციული ბანკის მიერ პროგრამაში ჩართულ ბიზნესმენს უმტკიცებს სესხს 11%-13 %-ის საპროცენტო განაკვეთის ფარგლებში, საიდანაც 10%-ს 24 თვის განმავლობაში ფარავს სახელმწიფო. სესხზე მოთხოვნილი გირაოს 30%-იან თანადაფინანსებას ასევე უზრუნველყოფს სახელმწიფო პირველი 2-4 წლის განმავლობაში (ოღონდ არაუმეტეს 600 ათასი აშშ დოლარისა)

 

*ინფრასტრუქტურაზე (უძრავ ქონება) ხელმისაწვდომობა

 

*საკონსულტაციო მომსახურება

 

ყველაზე მეტად, რაც ასევე იქ მისულთ აინტერესებდათ, ფინანსური მხარდაჭერა იყო. ეს გულისხმობს:

 

* სესხზე მოთხოვნილი გირაოს თანადაფინანსებას სესხის 30%-ის მოცულობით, სესხის გაცემიდან პირველი 2-4 წლის განმავლობაში (არაუმეტეს 600 ათასი აშშ დოლარისა)

 

* სესხის მოცულობა არ უნდა იყოს 150 000 აშშ დოლარზე ნაკლები და არ უნდა აღემატებოდეს 2 000 000 აშშ დოლარს

 

* სესხის მოცულობის არანაკლებ 80% განკუთვნილი უნდა იყოს ძირითადი საშუალებების შესაძენად საშეღავათო პერიოდი: 24 თვე არის განკუთვნილი სესხის ნაწილზე ძირითადი საშუალებებისთვის, ხოლო  18 თვე - საბრუნავი საშუალებებისთვის განკუთვნილ სესხის ნაწილზე;

 

კითხვები, რაზეც დღეს ბიზნესმენებმა პასუხი ვერ მიიღეს: 

 

*იმ შემთხვევაში, თუ ბიზნესმენმა ვერ შეასრულა აღებული ვალდებულება,  რა ბედი ეწევა მის მიერ 1 ლარად მიღებულ ქონებას, რომელშიც ვალდებულების სახით დახარჯა ოთხმაგი ან ექვსმაგი ოდენობა?

 

* თუ ბიზნესი არ საჭიროებს ოთხმაგი, ან ექვსმაგი ინვესტიციის განხორციელებას, მაინც არსებობს თუ არა ვალდებულება, რომ მეწარმემ ამ ოდენობის დანახარჯი გაიღოს?

 

* რა შინაარსის მემორანდუმი დაიდო სახელმწიფოსა და პროგრამაში მონაწილე 14 ბანკს შორის - გათვალისწინებულია თუ არა მეწარმის ინტერესი?

 

* რა ხდება საგადასადო კუთხით: შემოსავლებში აისახება თუ არა მიღებული საბანკო სესხი და გადაცემული ინფრასტრუქტურა და მოუწევს თუ არა მეწარმეს მოგების გადასახადის გადახდა?

 

* რას უპირებს მთავრობა იმ რეალისტური იდეების მქონე "START UP"-ებს, რომელთაც მოქმედი ბიზნესი, ან ქონებრივი უზრუნველყოფა არ გააჩნიათ?.

 

მოკლედ, თუ ამ ყველა ვალდებულებაზე მეწარმე სუბიექტი მაინც თანახმაა, ქონების მართვის სააგენტოში უნდა მიიტანოს უპირობო და გამოუხმობი საბანკო გარანტია, რომელიც უნდა მოქმედებდეს განცხადების წარდგენიდან არანაკლებ 30 თვის განმავლობაში. საბანკო გარანტია უნდა იყოს განსახორციელებელი ინვესტიციის მოცულობის 10%. იმ შემთხვევაში, თუ ერთი და იმავე უძრავი ქონების შეძენით რამდენიმე ბიზნესმენია დაინტერესებული, უპირატესობა მიენიჭება იმ მეწარმეს, რომელიც სახელმწიფო ქონების ეროვნულ სააგენტოში პირველად წარადგენს დოკუმენტებს.