Content on this page requires a newer version of Adobe Flash Player.

Get Adobe Flash player


Friday, 01 Ноябрь
01 Август 2016 | 16:47 Сельское хозяйство

ნუშის მწარმოებლებისთვის ევროკავშირში ყველაზე მიმზიდველი ბაზარი გერმანიას აქვს

ნუშის მწარმოებლებისთვის ევროკავშირში ყველაზე მიმზიდველი ბაზარი გერმანიას აქვს


კაკლოვანი კულტურებიდან ევროპაში მიწის თხილის შემდეგ ყველაზე დიდი რაოდენობით ნუშს მოიხმარენ. ევროპელ მომხმარებლებში ყველაზე პოპულარული ტკბილი კანგაუცლელი ნუშია, რომელიც მთლიანი იმპორტის 99%-ს შეადგენს. ადგილობრივი წარმოების სიმცირის გამო ძირითადად ამერიკული ნუში ჭარბობს. დიდი წარმოება აქვს ესპანეთსაც, თუმცა ბოლო პერიოდში აქაც კლების ტენდენცია შეინიშნება, რაც განვითარებადი ქვეყნებიდან ექსპორტიორებისთვის დამატებით შესაძლებლობებს აჩენს, მათ შორის შეიძლება იყოს საქართველოც, აქ ნუშის კულტურა ჯერ ათვისებული არ არის, თუმცა ბოლო წლებში აქტიურად დაიწყეს ნუშის ბაღების გაშენება.

ევროკავშირში ექსპორტი მთავარი მიზანია მერაბ ბერიაშვილისთვის, რომელსაც კასპის რაიონში ნუშის ბაღი 30 ჰა-ზე აქვს. 20 ჰა პროგრამის “დანერგე მომავალი” დახმარებით გააშენა და ქართულ ძირზე აშშ-დან ჩამოტანილი ჯიშები დაამყნო, შემოდგომაზე კიდევ 40 ჰა-ს დამატებას გეგმავს. პირველ მოსავალს 2 წელიწადში ელოდება.

“ჩვენი გათვლებით, სხვა კაკლოვანებთან შედარებით ნუში ყველაზე რენტაბელურია, რაც შეიძლება მოვიყვანოთ საქართველოში, ამასთან, ყველაზე სასარგებლოც, გამოიყენება მედიცინაში, კულინარიაში, ნუშის ზეთზე დიდი მოთხოვნაა. საბითუმო გასაყიდი ფასი მსოფლიო ბაზარზე 2$-დან დაიწყო და დღეს 1 კგ დაახლოებით 11.8 $-ია. ფასები მუდმივად მზარდია და ამიტომაც გადავწყვიტე ამ კულტურის მოშენება“,-ამბობს ბერიაშვილი, რომელმაც ევროპის ბაზარიც მეტნაკლებად შეისწავლა და სურვილი აქვს, მეტი ადამიანი დაკავდეს ამ ბიზნესით, რომ ევროკავშირში ექსპორტი გაუადვილდეთ.

“მართალია, ვაშლი ტრადიციული კულტურაა, მაგრამ ყველგან მოდის: ევროპაშიც, უკრაინაშიც, რუსეთშიც, ბელორუსშიც, ნუში კიდევ მსოფლიოში დეფიციტური პროდუქტია, რომლის ფასიც ყოველწლიურად იზრდება, იოლად შესანახია, სერიოზული გადამამუშავებელი წარმოება სჭირდება, მაგრამ მომავალში ამაზეც ვიზრუნებთ. რაც მეტი მოიყვანს, მით უკეთესია, მარტო ერთი კაცისთვის ძნელია გასაღების ბაზრის მოძიება, იმხელა მასშტაბებზე, მოთხოვნაზეა საუბარი, რომ ჩვენ ზღვაში წვეთი ვართ. საქართველომ 20 ათას ჰა-ზე რომ გააშენოს ეს კულტურა, ძალიან დიდი შემოსავალი იქნება ქვეყნისთვის, -ამბობს მერაბ ბერიაშვილი.

ტრადიციულ კულტურას ნუში არჩია დედოფლისწყაროში მცხოვრებმა ჯემალ კილაძემაც. კილაძემ მამა-პაპური ვენახი გაჩეხა და თავდაპირველად 1 ჰა-ზე გააშენა ნუში, გასულ წელს სამთავრობო პროგრამის “დანერგე მომავალი” დახმარებით კიდევ 3 ჰა დაამატა, წელს ისევ გეგმავს ბიზნესის გაფართოებას. ნუშს ჯერჯერობით ადგილობრივ ბაზარზე ყიდის, თუმცა საბოლოო მიზანი ექსპორტზე გატანაა.

“ჩვენთან კახეთში ძირითადად ვენახები აქვთ, მაგრამ ხომ ხედავთ ყურძენზე რა დღეშია ხალხი, რელიზაციას ვერ ახერხებენ, მეც მქონდა ვენახი, გავჩეხე და გავაშენე ნუში. ნუშის მოყვანა ნაკლებხარჯიანია, მთელი წლის განმავლობაში შეიძლება შენახვა, ჩვენი ბუნებრივი პირობებისთვის კარგია, გვალვაგამძლეა, კარგი მოსავალი აქვს. გერმანიაში ცხოვრობს ჩვენი ახლობელი, რომელმაც დაგვაკავშირა პოტენციურ პარტნიორებს, გავატანეთ ნიმუშები, თუმცა იმათ წელიწადში სულ მცირე 20 ტონა უნდათ, დღეს ვერ შევძლებთ ამდენის მიწოდებას, ალბათ კიდევ რამდენიმე წელი დაგვჭირდება. მართალია, სახელმწიფო გვეხმარება ნერგით, მიწის ანალიზებითა და წვეთოვანი სარწყავით, მაგრამ უცხოურ ბაზრებზე არავინ ლაპარაკობს, კარგი იქნება ამ საკითხშიც დაგვეხმარონ, რადგან მათ ჩვენზე მეტ ქვეყანასთან აქვთ ურთიერთობა და მოლაპარაკებები ”,-ამბობს კილაძე.

ბერიაშვილმაც და კილაძემაც ქართულ კვირტზე კალიფორნიიდან ჩამოტანილი ნუშის ნერგები დაამყნეს, რომელიც სოფელ ნიქოზში მდებარე სანერგე მეურნეობაში შეიძინეს. სანერგე მეურნეობის ხელმძღვანელი გიორგი მჭედლიძე რამდენიმე წელი აშშ-ში ცხოვრობდა და ნერგების გამოყვანა იქ ისწავლა. საქართველოში დაბრუნების შემდეგ საოკუპაციო ხაზთან ახლოს სანერგე მეურნეობა მოაწყო, სადაც ნუშის ნერგებიც გამოყავს. მჭედლიძე eugeorgia.info-სთან საქართველოში მოყვანილი ნუშის უპირატესობებზე საუბრობს და ამბობს, რომ 2 წელიწადში საქართველოდან ექსპორტზე დიდი რაოდენობით ნუშის გატანა იქნება შესაძლებელი. პირველი შეთავაზება უკვე მიიღო პოლონელებისგან.

“პოლონეთის სავაჭრო პალატის წარმომადგენლებმა წაიღეს ნიმუშები, მოეწონათ და გვთხოვეს გათვლები გაგვეკეთებინა 2017-2018 წლებისთვის- რა რაოდენობის ნუშის მიწოდება შეგვიძლია პოლონეთისთვის. საქართველოს ერთ-ერთი უპირატესობაა ის, რომ ნუში ენდემურია, ევროპის ქვეყნებში მხოლოდ 7 ქვეყანაშია წარმოება შესაძლებელი, ნუშის მოსავლის 85%-ზე მეტი მოდის აშშ-ზე. აქტიურად თუ დავიწყებთ ბაღების გაშენებას, ევროპის ბაზარი ჩვენთვის ღია იქნება. ის, რასაც ევროპაში 5-6 წელიწადი სჭირდებათ, ჩვენ შეგვიძლია 3 წელიწადში მივიღოთ, დაწყებული ნერგის წარმოებიდან, ჩვენთან 1-წლიანი ნერგითაც შეიძლება ბაღის გაშენება, ხარისხს ვიღებთ საუკეთესოს, 2015 წლის შემოდგომაზე დაახლოებით 650 ჰა-ზე გავაშენეთ. 2 წლის განმავლობაში საქართველოს მასშტაბით ჩვენი ნერგებით გაშენებული ბაღები დაახლოებით 2017-2018 წლებში შევა მსხმოიარობაში და შემდეგ უკვე მარტივად შეგვეძლება გატანა”,-ამბობს სანერგე მეურნეობის ხელმძღვანელი.

პროდუქტის დახასიათება

ევროკავშრიში ნუშს, როგორც ნედლხილად და ნუგბარად, ისესაკონდიტრომრეწველობასა დამედიცინაში იყენებენ. მსოფლიოში მოხმარებული ნუშის 40%-ი შოკოლადის მწარმოებლებზე მოდის. იყიდება ნაჭუჭით ან დამუშავებული სახით (ნაჭუჭგაცლილი, გამშრალი, ბლანშირებული ან გადამუშავებული ფქვილი, ზეთი, სანელებლები). ფოთლისფორმისმიხედვითარჩევენტკბილდამწარეჯიშებს. გარდა იმისა, რომ მყიდველთა 40% ნუშს მოიხმარს, როგორც პროტეინის წყაროს, შეიცავს დიდი ოდენობით E ვიტამინს და აქვს სადიეტო თვისებები.

 
იმპორტი ევროკავშირში

CBI (ჰოლანდიური კვლევითი ინსტიტუტი) ნუშის მწარმოებლებს ურჩევს ყურადღება მიაქციონ გერმანიას, თუ სურთ ევროკავშირის ბაზარზე შესვლა, ვინაიდან გერმანია მთლიანად დამოკიდებულია იმპორტზე, არა აქვს შიდა წარმოება, მსოფლიოში ნუშის ყველაზე მსხვილ მომხმარებლებს შორის მეორე ადგილზეა, აშშ-ის მერე და ასევე, მნიშვნელოვანი რეექსპორტიორი ქვეყანაა. ამასთან, აშშ-ზე დამოკიდებულების შესამცირებლად “ტრეიდერები” დაინტერესებული იქნებიან მოიძიონ და შეინარჩუნონ მიმწოდებლების ფართო სპექტრი. “ევრომონიტორის” ინფორმაციით, გერმანიაში ნუშს კაკლოვანი კულტურის ბაზრის 19% უჭირავს (მიწის თხილი-27%).

დღეს ევროკავშირის ბაზარზე ნუშის მთავარი მიმწოდებლებია: აშშ, ესპანეთი, ბელგია, იტალია, ნიდერლანდები, ავსტრალია, დიდი ბრიტანეთი და მაროკო, აქედან ყველაზე დიდი წილი მოდის აშშ-ზე. ბელგიასა და ნიდერლანდებიდან ძირითადად განვითარებადი ქვეყნებიდან რეექსპორტი ხდება (მაროკო, ირანი, სირია, ჩილე, უზბეკეთი, ავღანეთი, პაკისტანი, ყირგიზეთი, ინდონეზია და ბურკინა-ფასო).

 

წარმოება და მოხმარება

მსოფლიოში წელიწადში 1 მილიონ ტონაზე მეტი ნუში იწარმოება და აქედან წამყვანია აშშ, შემდეგ მოდის ავსტრალია. ნუშის მსოფლიო წარმოების 80% მოდის კალიფორნიაზე, 100%-ით აკმაყოფილებს ადგილობრივ მოთხოვნას და ყოველწლიურად, ხდება ექსპორტი მსოფლიოს გარშემო 90 ქვეყანაში, ექსპორტის 1/3-ი ევროკავშირის ქვეყნებზე ნაწილდება. ევროკავშირში რამდენიმე ქვეყანას აქვს ნუშის წარმოება და მათ შორის წამყვანია ესპანეთი, იტალია და საბერძნეთი. გრძელვადიან პერსპექტივაში ევროკაშირის ქვეყნებში ნუშის წარმოების ზრდა მოსალოდნელი არ არის, რაც უკავშირდება ევროკავშირის სასოფლო-სამეურნეო მხარდაჭერის პროგრამების შემცირებასა და ტრადიციული წარმოების ადგილების ურბანიზაციას.

 

ტენდენციები ბაზარზე

Innova Market Insights-ის გამოთვლებით, 2013 წელს მსოფლიოში ნუშის შემცველი 6,761ახალი პროდუქტი დამზადდა, აქედან 640 გერმანიაში. მათ შორის: ნუშის რძე, კარაქი და ფქვილი. პროდუქტები, რომელზეც აღნიშნულია “ორგანული”, “ნატურალური”, “დანამატებისგან თავისუფალი”, “პროტეინი” ან “ნატრიუმის დაბალი შემცველობა” განსაკუთრებული პოპულარობით სარგებლობს. იმის მიუხედავად, რომ მომხმარებელი ნუშს ისედაც ჯანსაღ საკვებად აღიქვამს, ბევრი მზადაა ორგანულ ნუშში პრემიუმ ფასი გადაიხადოს. გერმანიის ორგანული ბაზარი ყველაზე დიდია ევროკავშირში. ევროპაში ეთნიკური სანელებლებით შეზავებულ ნუშზე მოთხოვნის ზრდის ტენდენციაც შეიმჩნევა. პოპულარულია ეთნიკურ ჯგუფებს შორის, განსაკუთრებით, ინდოეთიდან, თურქეთიდან და ჩრდილო აფრიკიდან ჩასულ ხალხს მოსწონს.

 

სტანდარტები

ნუშის კულტურისთვის საერთაშორისოდ აღიარებული სტანდარტებია კოდექს ალიმენტარიუსი (კვების პროდუქტების საერთაშორისო სტანდარტი)და გაეროს ევროპის ეკონომიკური კომისიის სტანდარტები (UNECE). ნაჭუჭიანი ნუშისთვის UNECE სტანდარტი ძირითადად ეხება ტკბილ ნუშს. ნაჭუჭი უნდა იყოს:

■■ჯანმრთელი, ზედაპირული დაზიანება მისაღებია, თუ გული დაცულია.

■■ლაქებისა და საღებავებისგან თავისუფალი, ფერის ცვლილება არ უნდა აღენიშნებოდეს ნაჭუჭის ზედაპირის 25%-ს.

■■ტენიანობა არ უნდა აჭარბებდეს მთლიანი ნაყოფის 11%, ხოლო გულის 7%-ს.

ნუშის გულის შემთხვევაში UNECE სტანდარტები ასევე მხოლოდ ტკბილ ნუშს ეხება. გული უნდა იყოს:

■■საკმარისად გამომშრალი, რომ ხარისხი უზრუნველყოს.

■■დაუზიანებელი, ჯანმრთელი, საკმარისად განვითარებული.

■■არ უნდა იყოს დაჭიანებული, დაზიანებული, ობმოკიდებული და მძაღე, არ უნდა ჰქონდეს უცხო სუნი.

■■უნდა გაუძლოს ტრანსპორტირებას.

გობალური კლიმატური პირობებიდან გამომდინარე დეფიციტის დროს იმპორტიორებს ხშირად უწევთ მოძებნონ ახალი მიმწოდებლები, ასეთ დროს შესაძლოა დათანხმდნენ შედარებით განსხვავებული ფერის, ზომისა და გემოს ნუშის მიღებაზეც, თუმცა ევროპაში უვნებლობა და ხარისხი მაინც ყველაზე მნიშვნელოვანია.

 

მარკირება და შეფუთვა

მარკირება უნდა შეესაბამებოდეს ევროკავშირის ბაზარზე არსებულ წესებსა და რეგულაციებს. არ უნდა შეიცავდეს ტოქსიკურ მელანს ან წებოს. მარკირებისას უნდა აღნიშნოს შემდეგი სახის ინფორმაცია:

■■პროდუქტის სახელწოდება

■■ინგრედიენტების სია

■■ვარგისიანობის ვადა

■■შენახვის და გამოყენების ინსტრუქციები

■■მწარმოებლის ან ევროკავშირში საცალო მოვაჭრისსახელი და მისამართი

■■წარმოშობის ადგილი

■■სერიის/პარტიის ნომერი

■■ორგანული პროდუქტების შემთხვევაში დამადასტურებელი საკონტროლო ნომერი

კაკლოვანი კულტურებიდან ნუში ერთ-ერთია, რომელსაც სჭირდება ევროკავშირის კანონმდებლობით ალერგენების შესახებ მარკირება. ინგრედიენტების სიაში აუცილებლად ხაზგასმული უნდა იყოს ალერგენების დასახელება.

შესაფუთი მასალა ისე უნდა იყოს წარმოებული, რომ არ წარმოადგენდეს საფრთხეს ადამიანის ჯანმრთელობისთვის. ასევე, უნდა იყოს ახალი, სუფთა და ხარისხიანი, რომ გამოირიცხოს პროდუქტის ნებისმიერი გარე ან შიდა დაზიანება.

 

დამაბინძურებლების კონტროლი

სასურსათო ჯაჭვში (მწარმოებლები, დამფასოებლები, დისტრიბუტორები) მოქმედი აქტორებისგან ევროკავშირი ითხოვს HACCP-ზე დამყარებული ჰიგიენის ნორმების დაცვას, ნუშის შემთხვევაში “გლობალ გეპის” სერტიფიკატი არის მთავარი დოკუმენტი, იმის დასამტკიცებლად, რომ წარმოების პროცესი ყველა ნორმის დაცვით განხორციელდა და საბოლოო პროდუქტი უვნებელი იქნება მომხმარებლისთვის. ჰიგიენის ზოგადი ნორმების დაცვასთან ერთად ევროკავშირი მოითხოვს მირკობიოლოგიური კრიტერიუმების კონტროლს.

დაწესებულია ზღვარი მიკრობიოლოგიური დამაბინძურებლებისა და პესტიციდების გამოყენებაზე. განსაკუთრებით სახიფათოა კაკლოვან კულტურაში აფლატოქსინების (ობის შხამი) შემცველობა. ევროკავშირის ქვეყნებში ექსპორტირებულ კაკლოვან კულტურას უნდა ჰქონდეს ჯანმრთელობის სერტიფიკატი იმის დასადასტურებლად, რომ პროდუქტმა გაიარა შერჩევის ეტაპი. 2008 წელს “კოდექს ალიმენტარიუსით” საკვებად მზა 1კგ ნუშში აფლატოქსინების (ობის შხამი) მაქსიმალური დონედ-10 მიკროგრამი განისაზღვრა, თუმცა დღეს ევროკავშირში დაწესებული ზღვარი ბევრად ნაკლებია და 4 მიკროგრამს შეადგენს 1 კგ-ში.

2013 წლის ბოლოს კალიფორნიაში გვალვამ, ესპანეთში ხანძარმა და ჩინეთში გაზრდილმა მოთხოვნამ ევროპაში ფასები ძალიან მაღლა აწია, ფასების ზრდის ტენდენეცია დღესაც შესამჩნევია, 1 კგ ნუში $12-$20 ღირს, ორგანული თითქმის 2-ჯერ ძვირია და 1 კგ-ის ფასი დაახლოებით $20-დან $30-მდე მერყეობს. მსოფლიო ბაზარზე მზარდი ფასებია ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი იმისა, რომ ბოლო პერიოდში სულ უფრო მეტი ადამიანი ინტერესდება საქართველოში ნუშის წარმოებით. გიორგი მჭედლიძე შემოდგომაზე ნუშის მწარმოებელთა ასოციაციის შექმნას გეგმავს, რომელიც  ითანამშრომლებს კალიფორნიის ნუშის საბჭოსთან. მეწარმე სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ურჩევს არაბული ქვეყნების ბაზარიც შეისწავლოს, ვინაიდან ამ ქვეყნებშიც დიდია ნუშის მოხმარება.


მაიკო გაბულდანი 

 

Прочитано
27231
Отправить письмо

Связанные истории не найдены


Блог

„კაპიტალი განსაზღვრავს წარმოებით ურთიერთობებს,“ – კარლ მარქსის ამ ზეცნობილი ფრაზით გილოცავთ კაპიტალიზმის კრიტიკოსებს თქვენი კერპის 200 წლის იუბილეს, და მსურს განვავრცო, რომ იდეოლოგიური განსხვავების მიუხედავად, არა თუ ვეთანხმები, მეტიც, მიმაჩნია, რომ სწორედ კაპიტალი უდევს საფუძვლად არა მხოლოდ წარმოებით, არამედ ნებისმიერი სახის ურთიერთობას სოციუმში, რომელიც პროგრესსა და განვითარებაზეა ორიენტირებული.

2019 წლამდე გადადოს საპენსიო რეფორმის დაწყება და მოამზადოს წინაპირობები კონსერვატიული (და არა სოციალურ-ლიბერალური) მოდელის შემოღებისთვის, იმ დათქმით, რომ დაგროვებითი და საბაზისო პენსიების სქემები ყოველთვის ერთმანეთის პარალელურად იარსებებს

ახალქალაქს მორიგი დაგეგმილი ტრენინგის ფარგლებში ვესტუმრეთ. ამ ნაყოფიერ მიწაზე მშრომელი ფერმერები ცხოვრობენ. სწორედ აქ მოდის ქართულ ბაზარზე არსებული კარტოფილის, ბოსტნეულისა და მარცვლეულის დიდი ნაწილი. ბოლო პერიოდში ჩვენ მიერ ჩატარებული ტრენინგებიდან ეს შეხვედრა ყველაზე ინტერაქციული აღმოჩნდა. გამაკვირვა მათმა ცხოველმა ინტერესმა სიახლისადმი. ისინი მაქსიმალურად ცდილობდნენ მათთვის საინტერესო საკითხზე მიეღოთ რაც შეიძლება მეტი ინფორმაცია.

გასულ კვირას მაკედონიაში ნაციონალისტურად განწყობილ ადამიანთა ჯგუფი შეიჭრა პარლამენტში. 200-კაციანი ბრბო, რომელთა შორისნიღბიანი მამაკაცები იყვნენ, სასტიკად გაუსწორდაწამყვანი მაკედონიური ოპოზიციურიპარტიის და ეთნიკური ალბანელების პარტიის ლიდერებს, მათ შორის ქალბატონს. ეს ორი პარტია აპირებდა ახალი უმრავლების შექმნას მაკედონიის პარლამენტში, რომლის სპიკერად ეთნიკურად ალბანელი პოლიტიკოსი აირჩიეს. პარლამენტში შეჭრილები, რომლებიც ქვეყნის ყოფილი პრემიერ-მინისტრისმომხრეები იყვნენ, ამ ფაქტის ასეთი სისხლიანი გზით ჩაშლას ცდილობდნენ.

დღეს ქართულმეტყველებაში, ალბათ, 7000 სიტყვაზე მეტი არ გამოიყენება, ბარბარიზმებმა კი, რასაც წლებია ვაგროვებ, 1600-ს გადააჭარბა.

კონფლიქტის დაწყებიდან მეექვსე წელს ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა ჩაურევლობის პოლიტიკა დაარღვია და ასადის რეჟიმის წინააღმდეგ იერიში პირველად 7 აპრილს, გამთენიისას მიიტანა.

ესტონური წარმატებული პოტიკის მაგალითების მოძიება შესაძლებელია თითქმის ნებისმიერ სფეროში, დაწყებული სახელმწიფო მმართველობიდან, დამთავრებული განათლების პოლიტიკით.

უცხო ქვეყნების კანონებისა თუ რეფორმების კოპირება განვითარების ერთი-ერთი პოპულარული და საქართველოშიც ხშირად გამოყენებადი რეცეპტია. ლოგიკა მარტივია - „საჭირო არ არის ველოსიპედის ახლიდან გამოგონება“. თუმცა, ეს მიდგომა ხშირად არ ამართლებს.

ევროკავშირთან სავაჭრო სივრცის გაფართოების შედეგად ყველა მოსალოდნელი დადებით ეფექტი მიიღწევა გრძელვადიან პერიოდში (5-10 წელიწადი), ხოლო ხარჯების გაღება გვიწევს დღეს, რათა შესაბამისობაში მოვიდეთ ევროკავშირის კანონმდებლობასთანდა საბაზრო მოთხოვნებთან. ისედაც დაძაბულ სოციალურ და პოლიტიკურ ფონზე ამან შესაძლოა საფრთხე შეუქმნას რეფორმების წარმატებით განხორციელებას. შესაბამისად, დაახლოების პროცესი უნდა იყოს თანმიმდევრული და პრიორიტეტები გათვლილი ისე, რომ ბიზნესს ჰქონდეს ზრდის სტიმული; ასევე, მნიშვნელოვანია ექსპორტზე ორიენტირებული დარგების კონკურენტუნარიანობის ამაღლება წახალისდეს. მეორე მხრივ, საქართველოში ევროკავშირის სტანდარტების დანერგვა მეწარმეობასა და ზოგადად ქვეყნის საინვესტიციო სივრცეში პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოზიდვას და ევროპულ ბაზარზე წვდომას ხელს შეუწყობს. DCFTA-ს სარგებლის სრულად ასათვისებლად, ასევე, აუცილებელია სამუშაო ძალის ბაზრის ცვლილება, რომელიც ამჟამად თავმოყრილია ძირითადად დაბალმწარმოებლურ დარგებში.

მე ძალიან კარგად არ ვიცნობ მაგამედ სარიევს. მაქსიმუმ ორჯერ შევხვედრივარ, პირველად მარნეულში და მეორედ ერთი კვირის წინ გარდაბნის მუნიციპალიტეტში ამჯერადაც ევროკავშირთან სავაჭრო ხელშეკრულების (DCFTA) შესაძლებლობების შესახებ ტრეინინგზე. მაგამედი არც ოლიმპიური ჩემპიონია და მისი ფოტოები არც საჯარო თავშეყრის ადგილებშია გამოფენილი, თუმცა ის რომ საუკეთესო მოქალაქეა, ამ ფაქტს წყალი არ გაუვა!

განვითარების ერთი-ერთი პოპულარული რეცეპტი, რომელსაც საქართველოშიც ხშირად მივმართავთ, უცხო ქვეყნების კანონებისა თუ რეფორმების კოპირებას გულისხმობს. ლოგიკა მარტივია - „საჭირო არ არის ველოსიპედის ახლიდან გამოგონება“. სამწუხაროდ, ეს მიდგომა რიგ შემთხვევაში არ ამართლებს. ვაშლი და ფორთოხალი ორივე მრგვალია და ორივე ხილია, მაგრამ აღნიშნული საერთო მახასიათებლები არ იძლევა საფუძველს გავაკეთოთ დაშვება, რომ მათი ხეები ერთი და იმავე გარემო-პირობებში და ერთნაირი მოვლის მეთოდებით ხარობს.

კეთილდღეობის ეკონომიკის ერთ-ერთი პრინციპია, რომ ზოგიერთ გადასახადს შესაძლოა უკუგავლენა ჰქონდეს ინდივიდების მოტივაციაზე- შექმნან დოვლათი. თუმცა, თუ გადასახადებიდან მიღებული თანხა საკმარისი არ არის ხარისხიანი ინფრასტრუქტურისა და საჯარო სერვისების დასაფინანსებლად, ამანაც შეიძლება დააზარალოს ეკონომიკა.

ინსტიტუტების განვითარებას არა მარტო პროფესიონალების, პოლიტიკური და ეკონომიკური ელიტების სწორად მიმართული შრომა და გადაწყვეტილებები, არამედ მოსახლეობის დამოკიდებულებებისა და ფასეულობების შეცვლაც სჭირდება.

ფერმერებთან ჩვენი შეხვედრის დროს სულიად მოულოდნელად აღმოვაჩინეთ მსმენელებს შორის ორი “თინეიჯერი” ბიჭი; მომავალი ფერმერები მამასთან ერთად გამალებით იწერდნენ პრეზენტაციის დროს მიწოდებულ ყველა ინფორმაციას თაფლის წარმოების არსებული შესაძლებლობების, პრობლემებისა და გამოწვევების შესახებ.

მას შემდეგ, რაც საქართველომ დამოუკიდებლობა მოიპოვა, მთავრობები, პოლიტიკური პარტიები, ექსპერტები, თუ იდეოლოგები გვპირდებიან საქართველოს ეკონომიკურ გაბრწყინებას, რეცეპტად კი ბორჯომის გაყიდვიდან დაწყებული დაბალი გადასახადებით დამთავრებული არაერთ იდეას თუ თეორიას ასახელებენ. ასე გრძელდება 25 წელია და, მართალია, 90-იანი წლების სიდუჭირიდან მოსახლეობის დიდი ნაწილი გამოვიდა, გაბრწყინებამდე ჯერ კიდევ ბევრი გვიკლია.

გუგენჰაიმში აგნეს მარტინმა, MoMA-ს თანამედროვე ხელოვნების ფილიალმა (PS1) ნიუ-იორკში, ჩიკაგოს ხელოვნების ინსტიტუტმა და ჩიკაგოს თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმმა კიდევ ერთხელ დამარწმუნა, რომ არ არსებობს გამოხატვის უღირსი საგნები, აღქმები, მოვლენები თუ ამ მოვლენების ინტერპრეტაციები.

სამი წლის წინ ამერიკელმა ჟურნალისტმა ენ ბერნარდმა National Geographic-ისთვის მომზადებულ რეპორტაჟში შემდეგი სიტყვები დაწერა: „თუ დაეცემა დამასკო, დაეცემა სირიაც.“ ომის დაწყებიდან, თითქმის, ექვსი წლის თავზე პრეზიდენტ ბაშარ ალ-ასადის ციტადელად ქცეული სირიის დედაქალაქი გადარჩა, ხოლო ალეპომ, სიდიდით მეორე უძველესმა ქალაქმა და ომამდელი სირიის ბიზნესცენტრმა, დაცემა 2012 წლიდან (სამოქალაქო ომის დაწყებიდან ერთ წელიწადში) დაიწყო, თუმცა, მაინც ბევრს გაუძლო გარდა რუსეთის ავიაიერიშისა.

ციდან ალბათ ყველაზე კარგად ჩანს გერმანული რაციონალიზმი, მიწის და განახლებადი ენერგიიის ათვისება (გუშინ მხოლოდ მიუნხენიდან ფრანკფურტამდე მგზავრობისას 500-ზე მეტი ქარის წისქვილი დავთვალე), ტყის ფართობების და სასოფლო-სამეურნეო სავარგულების ეს რაღაც განსხვავებული სიმეტრიით მონაცვლეობა და, მთლიანობაში, ეს განსხვავებულად დავარცხნილი რელიეფი.

გაძვირებული საიმპორტო ავტომობილების ფასი (გამოწვეული აქციზის ზრდით), სავარაუდოდ, გაახანგრძლივებს საქართველოში არსებული ავტომობილების „ექსპლუატაციის“ ვადას. შესაბამისად, ტექნიკური შემოწმების შემოღების ვადებისა და პირობების გაურკვევლობის პირობებში, შესაძლოა, ტექნიკურად არც ისე სახარბიელო მგომარეობაში მყოფმა ქართულმა ავტოპარკმა გაიხანგრძლივოს მავნე აირებისა და უსიამოვნო ინდუსტრიული ხმების „გამობოლქვის“ პერიოდი.

В шестидесятые годы прошлого века Ферруччо получил от продажи тракторов бόльший доход, чем планировалось, и исполнил свою мечту: поставил в свой гараж новенькую «феррари». Вторая часть этой истории намного интереснее. «Феррари» не оправдала ожиданий Ферруччо. Ферруччо, не раздумывая, явился прямо к Энцо Феррари, чтобы обсудить недостатки машины, он высказал свое мнение и предложил помощь в решении проблем...

აბორტის უფლება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პოსტულატია ადამიანის უფლების კონვენციაში. გაეროს CEDAW-ს კომიტეტის დეკლარაციაში წერია: „გაეროს წევრმა ქვეყნებმა ხელი უნდა შეუწყოს ჯანდაცვის სფეროში ქალის მიმართ ყველანარი დისკრიმინაციის აღმოფხვრას, ქალის და კაცის უფლება თანაბრად უნდა იყოს დაცული და ქალებს უნდა ქონდეთ წვდომა ჯანდაცვის სერვისებზე, ოჯახის დაგეგმარების ჩათვლით“.

ბატონი სერგო ქალაქ თელავიდან თან რეალური პიროვნებაა და თან კრებითი სახელია იმ ადამიანებისა, რომლებიც ევროინტეგრაციის მიმართულებით ინფორმაციულ შიმშილს განიცდიან.

ცოტა ხნის წინ გავრცელდა ინფორმაცია "ჩერნომორენერგოს" დირექტორის, ასლან ბასარიას განცხადების შესახებ, რომელსაც ენგურჰესის დირექტორის ლევან მებონიაც ადასტურებს და რომლის მიხედვით ენგურჰესის მიერ გამომუშავებული არცერთი კილოვატი ამ ეტაპზე საქართველოს არ მიეწოდება და მთლიანად აფხაზეთს მიაქვს, ხოლო ზამთრისა და გაზაფხულის პერიოდში წაღებული ელექტროენერგიის რაოდენობა გამომუშავებულის 80%-ს შეადგენს.

ქართველ მორწმუნეთა და სასულიერო პირთა გარკვეულ წრეში სიტყვა „ლიბერალიზმი“ ძალიან უარყოფითი რენომეთი სარგებლობს. ჩემი აზრით, ამას სამი უმთავრესი მიზეზი აქვს. პირველი, ესაა რუსული რელიგიური ლიტერატურა, რომლებიც „რომის მესამე იმპერიის“ სულისკვეთების მქონე ავტორების მიერაა დაწერილი, რომლებსაც ყველანაირი ლიბერალური აზრი, რომელიც ეჭვის ქვეშ აყენებს რუსული იმპერიის მართლმადიდებლურ მისიას, თავად მართლმადიდებლობის საწინააღმდეგო ძალად მიაჩნიათ; მეორე, ზოგიერთი ლიბერალის აგრესიული, ანტიეკლესიური პოზიცია, რომელიც სულაც არ გამომდინარეობს კლასიკური პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებიდან და აქედან გამომდინარე, თავად ამ ლიბერალის ბრალია და არა ლიბერალიზმის; მესამე, ზოგადად ლიბერალიზმის მოწინააღმდეგენი კარგად არ იცნობენ კლასიკური, პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებას.

ახალციხის რაიონში მცხოვრებ ერთ-ერთ მეფუტკრეს, რომელიც ევროპაში ქართული თაფლის ექსპორტისთვის საჭირო მოთხოვნებზე ინფორმაციას ეძებდა, სურსათის ეროვნულ სააგენტოში "ურჩიეს", რომ ევროკავშირში თაფლის შეტანაზე ფუჭ ოცნებას თავი დაანებოს და ცოტა უფრო პრაგმატულ-მიწიერი საქმით დაკავდეს.

ახლო აღმოსავლეთსა და სირიაში შექმნილი ვითარება შედეგია ცივილიზაციურ - რელიგიური კონფლიქტების გაღვივების, რომლებიც ემყარება საუკუნეების მანძილზე ჩამოყალიბებულ ეთნო-რელიგიურ რწმენებს და რომელთა გაღვივება ხდება გლობალური და რეგიონული პროცესების ფონზე.

Адвокатирования

შეხვედრა საღამოს 6 საათზე , www.eugeorgia.info-ს ოფისში დავნიშნეთ. ჩვენი ჯგუფი პირველად უნდა შეხვედროდა ახალციხის რაიონში, სოფელ ანდრიაწმინდაში მცხოვრებ მეყველეს - გალინა ინასარიძეს და მის შვილს - რუსლანს. თავდაპირველად, შეხვედრის მიზანი ერთმანეთის გაცნობ

Избранные статьи

The American blueberry, which adapted well to the climactic conditions of the Guria and Adjara highlands, is in high demand on the global market because of its unique properties. This year, 12 tons of blueberries grown in Georgia were delivered for sale o

EU representatives inspected the production of honey in Georgia and concluded that honey is one of the best-placed Georgian products, along with hazelnuts and wine, for entering EU markets.

მეწარმე წლიურ მოგებაზე მე-4 წლიდან გადის, ხოლო მე-6 წლიდან მიღებული მოგება პლანტაციის გაშენების და მოვლის მთლიან ხარჯებს აჭარბებს

1 კგ - 30 ლარი- ამ ფასად შეგიძლიათ იყიდოთ სატაცური წელს ქართულ საცალო ქსელებში. ცხოვრების დონის გათვალისწინებით, ბოსტნეულს თამამად შეუძლია დელიკატესებს შორის თავისი ადგილი დაიკავოს. თუმცა, როგორც ექსპერტები აცხადებენ, ფასს არც მისი თვისებები ჩამორჩება.

Paata Mogelashvili owns a 20 hectare orchard in the village of Variani, in the Gori District. He has been tending the orchard together with his brothers for several years.Recently, the orchard was replenished when the Sinap and Champion apple cultivars we

რუსეთის სამხედრო თეორეტიკოსების მიერ შექმნილ “მომავლის ომის” მოდელს განსაკუთრებული აქტუალობა შესძინა უკრაინის კრიზისმა, რადგან კრემლმა სწორედ აღნიშნული მოდელის გამოყენებით მოახდინა უკრაინის ტერიტორიის ნაწილის ანექსია და შექმნა დესტაბილიზაციის კერები.

"The EU market has a huge advantage. First and foremost it is stability. European market is a developed market with profound and well established rules. Russian market on the other hand lacks this kind of cohesion. Few rules that exist there are often sub

Anchovy harvested from the waters off the Georgian Black Sea shore will be one of the first products to be exported from Georgia to markets in the EU. To see how effectively the National Food Agency of Georgia controls local production, the Directorate Ge

აზიური ფაროსანას წინააღმდეგ საბრძოლო სამუშაოებში ავიაცია ჩაერთო. ხელისუფლებამგადაწყვეტილება ამის შესახებ ვითარების სირთულიდან გამომდინარე მიიღო. მავნებელმა ყველაზე მეტად ამ დროისთვის სამეგრელო დააზარალა, თუმცა ასევე გავრცელებულია დასავლეთ საქართველოს სხვა

Amazon export hub-ი საქართველოში დაფუძნებული ახალი კომპანიაა, რომელიც ელექტრონული კომერციის ბიზნესით დაინტერესებულ ადამიანებს amazon.com-ის უდიდეს ელექტრონულ მარკეტზე გაყიდვებს ასწავლის.

banner
banner
banner
banner
banner