Content on this page requires a newer version of Adobe Flash Player.

Get Adobe Flash player


Friday, 01 Ноябрь
14 Cентябрь 2020 | 22:43

როგორ ფუნქციონირებენ კლასტერები ლიეტუვაში

როგორ ფუნქციონირებენ კლასტერები ლიეტუვაში

ევროპული გამოცდილება ქართული კლასტერებისთვის 
(ნაწილი პირველი)

თანამედროვე ეპოქაში კლასტერებად გაერთიანება სულ უფრო მნიშვნელოვანია კომპანიებისთვის, კონკურენტუნარიანობის გაზრდისთვის, ახალი ტექნოლოგიების ასათვისებლად და განაპირობებს ბაზარზე ახალი პროდუქტების გაჩენას. ურთიერთდაკავშირებული ბიზნესების კლასტერებად გაერთიანება განსაკუთრებით განვითარებული ეკონომიკის მქონე ქვეყნებისთვის არის დამახასიათებელი. ამ ქვეყნებში კლასტერები ხელს უწყობს ეკონომიკურ ზრდას და დასაქმებას. პარტნიორობის პრინციპით კლასტერში გაერთიანებული კომპანიების ეფექტურობა მაღალია. კლასტერი იზიდავს ახალ ტექნოლოგიებს, გამოცდილ მუშახელს და ინვესტიციებს. 

კლასტერები წარმატებით ფუნქციონირებენ ლიეტუვაშიც, სადაც ამ მიმართულებით საკმაოდ დიდ წარმატებას მიაღწიეს, შესაბამისად, საინტერესო იქნება მათი გამოცდილების გაზიარება საქართველოში არსებული საწარმოებისთვის. ჩვენთან კლასტერების შექმნა რამდენიმე წლის წინ დაიწყო. ეს ბიზნეს კავშირები ჯერ კიდევ საკმაოდ სუსტად განვითარებული რჩებიან. მათ გაძლიერებას არაერთი პრობლემა უშლის ხელს. ახალი კლასტერების შექმნის პროცესიც საქართველოში საკმაოდ ნელი ტემპით მიმდინარეობს.  

საქართველოსგან განსხვავებით, კომპანიების კლასტერებად გაერთიანებას ლიეტუვაში რამდენიმე ათეული წლის ისტორია აქვს. ამ პერიოდის განმავლობაში ლიეტუვას დიდი გამოცდილება დაუგროვდა. მათი განვითარება დიდწილად განაპირობა ევროკავშირის ფინანსურმა მხარდაჭერამ. ევროკავშირმა ახალი კალსტერების ჩამოყალიბებისთვის ლიეტუვას სოლიდური თანხები გამოუყო. კლასტერების შექმნას და მასში ინოვაციების დანერგვას აქტიურად უწყობს ხელს ქვეყნის ხელისუფლებაც. 

ლიეტუვაში კლასტერების შექმნის პროცესი განსაკუთრებით 2010-15 წლებში გააქტიურდა და ამ პერიოდში ბევრი კლასტერი შეიქმნა, ამიტომ კლასტერების უმრავლესობა ჯერ ახალგაზრდაა. ამჟამად ლიეტუვაში სულ 60-მდე კლასტერია, რომელთაგან ზოგი განვითარების საწყის ეტაპზეა, ხოლო ზოგიერთის შექმნა ევროკავშირის ფონდებიდან დახმარების მიღების სურვილმა განაპირობა. საერთო ჯამში, კლასტერების მხოლოდ მეოთხედი შეიქმნა ბუნებრივად, სადაც კომპანიები ახალი პროდუქტებისა და მომსახურების განვითარებისთვის და ბაზარზე წილის გაზრდის მიზნით გაერთიანდნენ. ბუნებრივად ჩამოყალიბებული კლასტერებია: ვილნიუსის კინო კლასტერი, ლაზერული და საინჟინრო ტექნოლოგიების კლასტერი, ელექტრონული სერვისების კლასტერი, თანამედროვე სახლების დეველოპერული კლასტერი, სტომატოლოგიური ინოვაციების კლასტერი, პლასტმასის და ახალი მასალების კლასტერი. 

მცირე კლასტერები საშუალოდ 13 წევრისგან შედგება, ხოლო დიდი კლასტერი 30 ან მეტ კომპანიას აერთიანებს. ლიეტუვაში უფრო მეტი კლასტერი მომსახურების სექტორში არის შექმნილი, ვიდრე სამრეწველო სექტორში. განსაკუთრებით ბევრი იქმნება ჯანმრთელობისა და კულტურის სექტორებში და ინფორმაციული სერვისების სფეროში. ბევრი კლასტერია შექმნილია ქიმიურ მრეწველობაში და კვებისა და სასმელების ინდუსტრიაში. ყველაზე მცირე კი ტექსტილის, ხის და ავეჯის ინდუსტრიაში. მათი უმრავლესობა ლიეტუვას ეკონომიკურად განვითარებულ ქალაქებში არის თავმოყრილი, სადაც ეკონომიკური სუბიექტებისა და დასაქმებული მოსახლეობის რაოდენობა ყველაზე მაღალია. ქვეყნის რეგიონებში ასევე, შექმნილია მიკრო კლასტერები. 

ლიეტუვას კლასტერების უმეტესობა მონაწილეობს საერთაშორისო პროექტებში, ევროკავშირის სხვადასხვა ინიციატივებში. ამ პროექტების დახმარებით ხდება უცხოელი პარტნიორებისგან ცოდნისა და ინოვაციების შეძენა, აგრეთვე, კომერციული თანამშრომლობის განვითარება. ამჟამად ისინი უკვე იმაზე მუშაობენ, როგორ გავიდნენ საერთაშორისო ბაზრებზე, შეუერთდნენ საერთაშორისო პროექტებს და შექმნან ღირებულების ახალი ჯაჭვი, რაც სარგებელს მოუტანს არა მხოლოდ კლასტერის წევრებს, არამედ ქვეყნის ეკონომიკას. კლასტერები ლიეტუვაში უკვე საერთაშორისო აქტივობების განხორციელების ეტაპზე არიან, ცდილობენ საერთაშორისო დონეზე გააფართოონ საქმიანობა და პროექტებში უცხოელი პარტნიორები ჩართონ.

ლიეტუვაში კლასტერების სიძლიერეს ხელსაყრელი პირობები განაპირობებს, რაც შედარებით იაფი და კვალიფიციური სამუშაო ძალის, განვითარებული ლოგისტიკური ინფრასტრუქტურისა და კომპანიების კარგი ტექნოლოგიური ბაზის არსებობაში გამოიხატება. ექსპერტები მიიჩნევენ, რომ კლასტერის შექმნა ყველაზე მეტად საშუალო და მცირე ბიზნესისთვის არის ხელსაყრელი, რათა საკუთარი კონკურენტუნარიანობა გაზარდონ. ლიეტუვაშიც, ისევე, როგორც სხვა ქვეყნებში, კლასტერში გაერთიანებული საწარმოები ხშირად ერთმანეთის კონკურენტებიც არიან, მაგრამ ეს ხელს არ უშლით, რომ ითანამშრომლონ ბევრი მიმართულებით, რესურსების განაწილებით დაწყებული, პროდუქციის ერთობლივი წარმოებისა და ინოვაციებით დამთავრებული. 

ბენეფიტები, რასაც კომპანიები კლასტერში გაერთიანებით იღებენ: 

-უფრო ადვილი და იაფია სპეციალიზებული ინფორმაციის მიღება;

-სხვა ბაზრებზე გასვლა უფრო მარტივია, ერთობლივი მარკეტინგისა და გაყიდვების გამო;

-იზრდება ტენდერებში მონაწილეობა მიღების შანსი და დიდი შეკვეთების შესრულების შესაძლებლობა;    

-უკეთესი პირობები ინოვაციისთვის;

-იზრდება კლასტერის წევრი კომპანიების კონკურენტუნარიანობა შიდა და საერთაშორისო ბაზრებზე;

-სამუშაო ძალის კვალიფიციურობის ზრდა, რასაც სპეციალისტთა ტრენინგების არსებობა განაპირობებს. 

-საერთო სპეციალიზებული ინფრასტრუქტურის შექმნა კლასტერის წევრებისთვის; 

-წევრ კომპანიებს შორის რესურსების გაზიარება;

-საერთო მიწოდების ჯაჭვის ფორმირება; 

ყველაზე წარმატებული კლასტერები ლიეტუვაში

ლიტვური საკვების მწარმოებლების ასოციაცია- ეროვნული სურსათის კლასტერი დაარსდა 2006 წელს. მასში 22 წევრია გაერთიანებული, რომელთა შორის არიან საკვები პროდუქტების კომპანიები, მათ შორის ტკბილეულის, ბოსტნეულის მწარმოებლები. კლასტერის წევრია ჯანსაღი პროდუქტების „სამეცნიერო კაფე”, გაყინული ნახევარფაბრიკატების, სამკურნალო მცენარეების მწარმოებლები. ასევე, სარესტორნო მოწყობილობების მიმწოდებელი კომპანია. ეროვნული სურსათის კლასტერში გაერთიანებული არიან ფერმერებიც, ლიეტუვას სამეურნეო და სატყეო სამეცნიერო კვლევითი ცენტრი და მებაღეობის ინსტიტუტი; 

კლასტერში შემავალი კომპანიები აწარმოებენ მაღალი ხარისხის, ინოვაციურ პროდუქტებს ადგილობრივი ნედლეულისგან. კლასტერი აქტიურად თანამშრომლობს ლიტველ მეცნიერებთან.

კლასტერის ერთ-ერთი წევრია ლიტვური ტკბილეულის მწარმოებელი Rūta UAB, რომელმაც შეიმუშავა ინოვაციური პროდუქტი Greenz ბოსტნეულის ნედლეულისგან, რომელიც ბიოაქტიური ფრაქციებისგან შედგება და გამდიდრებულია პრობიოტიკებით, ვიტამინებით და მიკროელემენტებით. 

კლასტერის კიდევ ერთი წევრის -სოფლისა და სატყეო მეურნეობის კვლევითი ცენტრის მეცნიერებმა ნატურალური პროდუქტების მწარმოებელ Mėlynė–თან ერთად, შექმნეს ვეგეტარიანული ცილოვანი სასმელები, რომლებიც არ შეიცავს სოიას და გლუტენს, სინთეზურ დანამატებს და ხელოვნურ დამატკბობლებს. 

კლასტერის ძირითადი მიზანია კვების მრეწველობის განვითარება, კომპანიების კონკურენტუნარიანობის გაზრდა და ინოვაციების ხელშეწყობა. ასევე, კლასტერი მუშაობს შემდეგ საკითხებზე:

-კლასტერის წევრების საქმიანობის კოორდინაცია და ინოვაციური პროდუქტების წარმოება; 

-წევრებს შორის თანამშრომლობისა და ინფორმაციის გაცვლის წახალისება;

-კლასტერის წევრების მიერ ერთობლივი პროექტების წამოწყება და ტრენინგების ჩატარება; 

-კლასტერის წევრების კვალიფიკაციის ამაღლება; 

-ერთობლივი მარკეტინგისა და რეკლამირების განხორციელება.

-კლასტერის წევრების მონაწილეობა ეროვნულ და საერთაშორისო გამოფენებში;

-თანამშრომლობა კვლევით და საგანმანათლებლო დაწესებულებებთან; 

კლასტერი მისი წევრების ინტერესებს წარადგენს საჯარო უწყებებში და ადგილობრივ მუნიციპალიტეტებში, ეროვნულ და საერთაშორისო ორგანიზაციებში.

კიდევ ერთი წარმატებული SMART FOOD კლასტერი შეიქმნა 2013 წელს ლიეტუვას სურსათის ექსპორტიორთა ასოციაციის ბაზაზე. კლასტერში 27 წევრია, კვების მრეწველობის სხვადასხვა დარგიდან. მათ შორის არიან: საკვები დანამატების მწარმოებელი კომპანია; სამკურნალო მცენარეების ჩაის დამამზადებული საწარმო; პურეულის, ყველის, ხორცპროდუქტების, ლუდის, საკონდიტრო, მარცვლეულის, კლასტერში არიან უცხოური კომპანიებიც. მაშ შორის უკრაინული სარეკლამო-მედია ორგანიზაციაც.

კვლევისა და განვითარების პროექტებში(R&D) 2018 წელს კლასტერის წევრებმა ჯამში ჩადეს 6,5 მილიონი ევროს ინვესტიცია. კლასტერის წევრი კომპანიების საერთო ბრუნვა 700 მილიონ ევროს აღემატება. წარმოებული პროდუქციის 50% -ზე მეტი ექსპორტზე 60-ზე მეტ ქვეყანაში გადის.

კლასტერი აქტიურად მუშაობს შემდეგი ამოცანების შესასრულებლად:

- ექსპორტის ხელშეწყობა;

- კლასტერის წევრების შესაძლებლობებისა და კომპეტენციების გაერთიანება;

ე.წ. „პროდუქტის კალათების" შექმნა და მათი გატანა ადგილობრივ და უცხოეთის ბაზრებზე.

- კლასტერის წევრების საჭიროებების კოორდინაცია;

- ერთობლივი ფუნდამენტური და სამრეწველო კვლევები; 

- ინოვაციების დანერგვა; 

- კომპანიების ინტეგრაცია საერთაშორისო ქსელებში ახალი წევრების მოზიდვით; 

- დასაქმებულების აღქმის შეცვლა სასწავლო პროცესებში ჩართვის გზით; 

- გამოფენებში კლასტერის წევრების მონაწილეობის ორგანიზება საზღვარგარეთ და ლიტვური წარმოშობის პროდუქტების წარმოდგენა. SMART FOOD- ი გახდა მთავარი კლასტერი, რომელიც წარმოადგენს ლიტვის კვების სექტორის ევროპის კლასტერების გაერთიანებაში და არის აღმოსავლეთ ევროპის საკვების კლასტერული ქსელის ერთ-ერთი ფუძემდებელი. 

ლიეტუვას ასაწყობი სახლების კლასტერი​ 2014 წლის ბოლოს დაარსდა. კლასტერში შედის ხის პანელისა შვიდი და სახლის ამწყობი კომპანია, და ერთიც ხის სამშენებლო -საინჟინრო კომპანია და ოთხი შენობის კომპონენტის მიმწოდებელი საერთაშორისო კომპანია. კლასტერში ადგილობრივის გარდა გაერთიანებული არიან ნორვეგიული და შვეიცარიულ კომპანიები. წევრი კომპანიები ორიენტირებული არიან საქონლისა და მომსახურების ექსპორტზე. კლასტერის წევრთა წარმოების 90% -ზე მეტი საექსპორტო პროდუქტია. ძირითადი საექსპორტო ბაზრებია ნორვეგია და შვედეთი. კლასტერის მიზანია ლიეტუვა გახდეს აღმოსავლეთ ევროპაში ხის ასაწყობი შენობების წამყვანი მწარმოებელი.

კლასტერის საქმიანობა მიმართულია მოახდინოს: 

- კლასტერის წევრების ფართო რეკლამირება; 

- სექტორის მიმზიდველი იმიჯის შექმნა;

- ხის სახლების პოპულარიზაცია ლიტვაში;

- კლასტერის წევრებს შორის თანამშრომლობისა და დახმარების წახალისება;

- ერთმანეთთან დაკავშირებული სექტორების და კომპანიების გაერთიანება;

- ტრენინგების ორგანიზება;

- წევრი კომპანიების პრობლემების, ხარვეზების იდენტიფიცირება და გამოსწორება; ლობირება;

- ინოვაციების დანერგვა.

ვილნიუსის კინოკლასტერი

ვილნიუსის კინოკლასტერი 2007 წელს ჩამოყალიბდა. ადგილობრივი კინოინდუსტრიის კომპანიებმა გადაწყვიტეს ძალები გაეერთიანებინათ, რაც საშუალებას მისცემდათ კონკურენცია გაეწიათ კინო და სატელევიზიო პროექტებისთვის გლობალურ ბაზარზე. როგორც კი კლასტერი გაიზარდა, თავის შემადგენლობაში კომპანიები გასართობი ინდუსტრიიდან მიიწვია. კინო კლასტერში სულ 31 კომპანიაა, რომელთა წლიური ბრუნვა 2018 წელს 20 მილიონი ევროს შეადგენდა. კლასტერის წევრებმა კვლევისა და განვითარების პროექტებზე(R&D) 200 ათას ევროზე მეტი დახარჯეს.

ვილნიუსის კინო კლასტერის ინფრასტრუქტურის შექმნაზე 600,000 ევრო დაიხარჯა.კინოკლასტერის ლაბორატორიის შექმნაზე კი 1.3 მილიონი ევრო. 

კლასტერის საქმიანობა:

-ფილმების, ანიმაციების, სერიალების წარმოება,

-სარეკლამო პროდუქციის დამზადება;

-კამერის, განათების აღჭურვილობის გაქირავება და მომსახურება;

-სპეცეფექტების შექმნა; 

-ტექნოლოგიური და სოციოლოგიური კვლევები;

-ფესტივალების და სხვა ღონისძიებების ორგანიზება.

ზემოთ ჩამოთვლილი კლასტერების გარდა ლიეტუვაში აქტიურად ფუნქციონირებენ: ლაზერული და საინჟინრო ტექნოლოგიების კლასტერი; ლაზერული მიკრო მოწყობილობების კლასტერი;​ ლიეტუვას ავტონაწილების ექსპორტის ასოციაცია; სამედიცინო ტექნიკის კლასტერი.

სტატიის ავტორი: ნონა ქვლივიძე

სტატია მომზადებულია ლიეტუვას საგარეო საქმეთა სამინისტროს და „თანამშრომლობის განვითარების და დემოკრატიის ხელშეწყობის ფონდის" ფინანსური მხარდაჭერით. 







 







Прочитано
17745
Отправить письмо

Связанные истории не найдены


Блог

„კაპიტალი განსაზღვრავს წარმოებით ურთიერთობებს,“ – კარლ მარქსის ამ ზეცნობილი ფრაზით გილოცავთ კაპიტალიზმის კრიტიკოსებს თქვენი კერპის 200 წლის იუბილეს, და მსურს განვავრცო, რომ იდეოლოგიური განსხვავების მიუხედავად, არა თუ ვეთანხმები, მეტიც, მიმაჩნია, რომ სწორედ კაპიტალი უდევს საფუძვლად არა მხოლოდ წარმოებით, არამედ ნებისმიერი სახის ურთიერთობას სოციუმში, რომელიც პროგრესსა და განვითარებაზეა ორიენტირებული.

2019 წლამდე გადადოს საპენსიო რეფორმის დაწყება და მოამზადოს წინაპირობები კონსერვატიული (და არა სოციალურ-ლიბერალური) მოდელის შემოღებისთვის, იმ დათქმით, რომ დაგროვებითი და საბაზისო პენსიების სქემები ყოველთვის ერთმანეთის პარალელურად იარსებებს

ახალქალაქს მორიგი დაგეგმილი ტრენინგის ფარგლებში ვესტუმრეთ. ამ ნაყოფიერ მიწაზე მშრომელი ფერმერები ცხოვრობენ. სწორედ აქ მოდის ქართულ ბაზარზე არსებული კარტოფილის, ბოსტნეულისა და მარცვლეულის დიდი ნაწილი. ბოლო პერიოდში ჩვენ მიერ ჩატარებული ტრენინგებიდან ეს შეხვედრა ყველაზე ინტერაქციული აღმოჩნდა. გამაკვირვა მათმა ცხოველმა ინტერესმა სიახლისადმი. ისინი მაქსიმალურად ცდილობდნენ მათთვის საინტერესო საკითხზე მიეღოთ რაც შეიძლება მეტი ინფორმაცია.

გასულ კვირას მაკედონიაში ნაციონალისტურად განწყობილ ადამიანთა ჯგუფი შეიჭრა პარლამენტში. 200-კაციანი ბრბო, რომელთა შორისნიღბიანი მამაკაცები იყვნენ, სასტიკად გაუსწორდაწამყვანი მაკედონიური ოპოზიციურიპარტიის და ეთნიკური ალბანელების პარტიის ლიდერებს, მათ შორის ქალბატონს. ეს ორი პარტია აპირებდა ახალი უმრავლების შექმნას მაკედონიის პარლამენტში, რომლის სპიკერად ეთნიკურად ალბანელი პოლიტიკოსი აირჩიეს. პარლამენტში შეჭრილები, რომლებიც ქვეყნის ყოფილი პრემიერ-მინისტრისმომხრეები იყვნენ, ამ ფაქტის ასეთი სისხლიანი გზით ჩაშლას ცდილობდნენ.

დღეს ქართულმეტყველებაში, ალბათ, 7000 სიტყვაზე მეტი არ გამოიყენება, ბარბარიზმებმა კი, რასაც წლებია ვაგროვებ, 1600-ს გადააჭარბა.

კონფლიქტის დაწყებიდან მეექვსე წელს ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა ჩაურევლობის პოლიტიკა დაარღვია და ასადის რეჟიმის წინააღმდეგ იერიში პირველად 7 აპრილს, გამთენიისას მიიტანა.

ესტონური წარმატებული პოტიკის მაგალითების მოძიება შესაძლებელია თითქმის ნებისმიერ სფეროში, დაწყებული სახელმწიფო მმართველობიდან, დამთავრებული განათლების პოლიტიკით.

უცხო ქვეყნების კანონებისა თუ რეფორმების კოპირება განვითარების ერთი-ერთი პოპულარული და საქართველოშიც ხშირად გამოყენებადი რეცეპტია. ლოგიკა მარტივია - „საჭირო არ არის ველოსიპედის ახლიდან გამოგონება“. თუმცა, ეს მიდგომა ხშირად არ ამართლებს.

ევროკავშირთან სავაჭრო სივრცის გაფართოების შედეგად ყველა მოსალოდნელი დადებით ეფექტი მიიღწევა გრძელვადიან პერიოდში (5-10 წელიწადი), ხოლო ხარჯების გაღება გვიწევს დღეს, რათა შესაბამისობაში მოვიდეთ ევროკავშირის კანონმდებლობასთანდა საბაზრო მოთხოვნებთან. ისედაც დაძაბულ სოციალურ და პოლიტიკურ ფონზე ამან შესაძლოა საფრთხე შეუქმნას რეფორმების წარმატებით განხორციელებას. შესაბამისად, დაახლოების პროცესი უნდა იყოს თანმიმდევრული და პრიორიტეტები გათვლილი ისე, რომ ბიზნესს ჰქონდეს ზრდის სტიმული; ასევე, მნიშვნელოვანია ექსპორტზე ორიენტირებული დარგების კონკურენტუნარიანობის ამაღლება წახალისდეს. მეორე მხრივ, საქართველოში ევროკავშირის სტანდარტების დანერგვა მეწარმეობასა და ზოგადად ქვეყნის საინვესტიციო სივრცეში პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოზიდვას და ევროპულ ბაზარზე წვდომას ხელს შეუწყობს. DCFTA-ს სარგებლის სრულად ასათვისებლად, ასევე, აუცილებელია სამუშაო ძალის ბაზრის ცვლილება, რომელიც ამჟამად თავმოყრილია ძირითადად დაბალმწარმოებლურ დარგებში.

მე ძალიან კარგად არ ვიცნობ მაგამედ სარიევს. მაქსიმუმ ორჯერ შევხვედრივარ, პირველად მარნეულში და მეორედ ერთი კვირის წინ გარდაბნის მუნიციპალიტეტში ამჯერადაც ევროკავშირთან სავაჭრო ხელშეკრულების (DCFTA) შესაძლებლობების შესახებ ტრეინინგზე. მაგამედი არც ოლიმპიური ჩემპიონია და მისი ფოტოები არც საჯარო თავშეყრის ადგილებშია გამოფენილი, თუმცა ის რომ საუკეთესო მოქალაქეა, ამ ფაქტს წყალი არ გაუვა!

განვითარების ერთი-ერთი პოპულარული რეცეპტი, რომელსაც საქართველოშიც ხშირად მივმართავთ, უცხო ქვეყნების კანონებისა თუ რეფორმების კოპირებას გულისხმობს. ლოგიკა მარტივია - „საჭირო არ არის ველოსიპედის ახლიდან გამოგონება“. სამწუხაროდ, ეს მიდგომა რიგ შემთხვევაში არ ამართლებს. ვაშლი და ფორთოხალი ორივე მრგვალია და ორივე ხილია, მაგრამ აღნიშნული საერთო მახასიათებლები არ იძლევა საფუძველს გავაკეთოთ დაშვება, რომ მათი ხეები ერთი და იმავე გარემო-პირობებში და ერთნაირი მოვლის მეთოდებით ხარობს.

კეთილდღეობის ეკონომიკის ერთ-ერთი პრინციპია, რომ ზოგიერთ გადასახადს შესაძლოა უკუგავლენა ჰქონდეს ინდივიდების მოტივაციაზე- შექმნან დოვლათი. თუმცა, თუ გადასახადებიდან მიღებული თანხა საკმარისი არ არის ხარისხიანი ინფრასტრუქტურისა და საჯარო სერვისების დასაფინანსებლად, ამანაც შეიძლება დააზარალოს ეკონომიკა.

ინსტიტუტების განვითარებას არა მარტო პროფესიონალების, პოლიტიკური და ეკონომიკური ელიტების სწორად მიმართული შრომა და გადაწყვეტილებები, არამედ მოსახლეობის დამოკიდებულებებისა და ფასეულობების შეცვლაც სჭირდება.

ფერმერებთან ჩვენი შეხვედრის დროს სულიად მოულოდნელად აღმოვაჩინეთ მსმენელებს შორის ორი “თინეიჯერი” ბიჭი; მომავალი ფერმერები მამასთან ერთად გამალებით იწერდნენ პრეზენტაციის დროს მიწოდებულ ყველა ინფორმაციას თაფლის წარმოების არსებული შესაძლებლობების, პრობლემებისა და გამოწვევების შესახებ.

მას შემდეგ, რაც საქართველომ დამოუკიდებლობა მოიპოვა, მთავრობები, პოლიტიკური პარტიები, ექსპერტები, თუ იდეოლოგები გვპირდებიან საქართველოს ეკონომიკურ გაბრწყინებას, რეცეპტად კი ბორჯომის გაყიდვიდან დაწყებული დაბალი გადასახადებით დამთავრებული არაერთ იდეას თუ თეორიას ასახელებენ. ასე გრძელდება 25 წელია და, მართალია, 90-იანი წლების სიდუჭირიდან მოსახლეობის დიდი ნაწილი გამოვიდა, გაბრწყინებამდე ჯერ კიდევ ბევრი გვიკლია.

გუგენჰაიმში აგნეს მარტინმა, MoMA-ს თანამედროვე ხელოვნების ფილიალმა (PS1) ნიუ-იორკში, ჩიკაგოს ხელოვნების ინსტიტუტმა და ჩიკაგოს თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმმა კიდევ ერთხელ დამარწმუნა, რომ არ არსებობს გამოხატვის უღირსი საგნები, აღქმები, მოვლენები თუ ამ მოვლენების ინტერპრეტაციები.

სამი წლის წინ ამერიკელმა ჟურნალისტმა ენ ბერნარდმა National Geographic-ისთვის მომზადებულ რეპორტაჟში შემდეგი სიტყვები დაწერა: „თუ დაეცემა დამასკო, დაეცემა სირიაც.“ ომის დაწყებიდან, თითქმის, ექვსი წლის თავზე პრეზიდენტ ბაშარ ალ-ასადის ციტადელად ქცეული სირიის დედაქალაქი გადარჩა, ხოლო ალეპომ, სიდიდით მეორე უძველესმა ქალაქმა და ომამდელი სირიის ბიზნესცენტრმა, დაცემა 2012 წლიდან (სამოქალაქო ომის დაწყებიდან ერთ წელიწადში) დაიწყო, თუმცა, მაინც ბევრს გაუძლო გარდა რუსეთის ავიაიერიშისა.

ციდან ალბათ ყველაზე კარგად ჩანს გერმანული რაციონალიზმი, მიწის და განახლებადი ენერგიიის ათვისება (გუშინ მხოლოდ მიუნხენიდან ფრანკფურტამდე მგზავრობისას 500-ზე მეტი ქარის წისქვილი დავთვალე), ტყის ფართობების და სასოფლო-სამეურნეო სავარგულების ეს რაღაც განსხვავებული სიმეტრიით მონაცვლეობა და, მთლიანობაში, ეს განსხვავებულად დავარცხნილი რელიეფი.

გაძვირებული საიმპორტო ავტომობილების ფასი (გამოწვეული აქციზის ზრდით), სავარაუდოდ, გაახანგრძლივებს საქართველოში არსებული ავტომობილების „ექსპლუატაციის“ ვადას. შესაბამისად, ტექნიკური შემოწმების შემოღების ვადებისა და პირობების გაურკვევლობის პირობებში, შესაძლოა, ტექნიკურად არც ისე სახარბიელო მგომარეობაში მყოფმა ქართულმა ავტოპარკმა გაიხანგრძლივოს მავნე აირებისა და უსიამოვნო ინდუსტრიული ხმების „გამობოლქვის“ პერიოდი.

В шестидесятые годы прошлого века Ферруччо получил от продажи тракторов бόльший доход, чем планировалось, и исполнил свою мечту: поставил в свой гараж новенькую «феррари». Вторая часть этой истории намного интереснее. «Феррари» не оправдала ожиданий Ферруччо. Ферруччо, не раздумывая, явился прямо к Энцо Феррари, чтобы обсудить недостатки машины, он высказал свое мнение и предложил помощь в решении проблем...

აბორტის უფლება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პოსტულატია ადამიანის უფლების კონვენციაში. გაეროს CEDAW-ს კომიტეტის დეკლარაციაში წერია: „გაეროს წევრმა ქვეყნებმა ხელი უნდა შეუწყოს ჯანდაცვის სფეროში ქალის მიმართ ყველანარი დისკრიმინაციის აღმოფხვრას, ქალის და კაცის უფლება თანაბრად უნდა იყოს დაცული და ქალებს უნდა ქონდეთ წვდომა ჯანდაცვის სერვისებზე, ოჯახის დაგეგმარების ჩათვლით“.

ბატონი სერგო ქალაქ თელავიდან თან რეალური პიროვნებაა და თან კრებითი სახელია იმ ადამიანებისა, რომლებიც ევროინტეგრაციის მიმართულებით ინფორმაციულ შიმშილს განიცდიან.

ცოტა ხნის წინ გავრცელდა ინფორმაცია "ჩერნომორენერგოს" დირექტორის, ასლან ბასარიას განცხადების შესახებ, რომელსაც ენგურჰესის დირექტორის ლევან მებონიაც ადასტურებს და რომლის მიხედვით ენგურჰესის მიერ გამომუშავებული არცერთი კილოვატი ამ ეტაპზე საქართველოს არ მიეწოდება და მთლიანად აფხაზეთს მიაქვს, ხოლო ზამთრისა და გაზაფხულის პერიოდში წაღებული ელექტროენერგიის რაოდენობა გამომუშავებულის 80%-ს შეადგენს.

ქართველ მორწმუნეთა და სასულიერო პირთა გარკვეულ წრეში სიტყვა „ლიბერალიზმი“ ძალიან უარყოფითი რენომეთი სარგებლობს. ჩემი აზრით, ამას სამი უმთავრესი მიზეზი აქვს. პირველი, ესაა რუსული რელიგიური ლიტერატურა, რომლებიც „რომის მესამე იმპერიის“ სულისკვეთების მქონე ავტორების მიერაა დაწერილი, რომლებსაც ყველანაირი ლიბერალური აზრი, რომელიც ეჭვის ქვეშ აყენებს რუსული იმპერიის მართლმადიდებლურ მისიას, თავად მართლმადიდებლობის საწინააღმდეგო ძალად მიაჩნიათ; მეორე, ზოგიერთი ლიბერალის აგრესიული, ანტიეკლესიური პოზიცია, რომელიც სულაც არ გამომდინარეობს კლასიკური პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებიდან და აქედან გამომდინარე, თავად ამ ლიბერალის ბრალია და არა ლიბერალიზმის; მესამე, ზოგადად ლიბერალიზმის მოწინააღმდეგენი კარგად არ იცნობენ კლასიკური, პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებას.

ახალციხის რაიონში მცხოვრებ ერთ-ერთ მეფუტკრეს, რომელიც ევროპაში ქართული თაფლის ექსპორტისთვის საჭირო მოთხოვნებზე ინფორმაციას ეძებდა, სურსათის ეროვნულ სააგენტოში "ურჩიეს", რომ ევროკავშირში თაფლის შეტანაზე ფუჭ ოცნებას თავი დაანებოს და ცოტა უფრო პრაგმატულ-მიწიერი საქმით დაკავდეს.

ახლო აღმოსავლეთსა და სირიაში შექმნილი ვითარება შედეგია ცივილიზაციურ - რელიგიური კონფლიქტების გაღვივების, რომლებიც ემყარება საუკუნეების მანძილზე ჩამოყალიბებულ ეთნო-რელიგიურ რწმენებს და რომელთა გაღვივება ხდება გლობალური და რეგიონული პროცესების ფონზე.

Адвокатирования

შეხვედრა საღამოს 6 საათზე , www.eugeorgia.info-ს ოფისში დავნიშნეთ. ჩვენი ჯგუფი პირველად უნდა შეხვედროდა ახალციხის რაიონში, სოფელ ანდრიაწმინდაში მცხოვრებ მეყველეს - გალინა ინასარიძეს და მის შვილს - რუსლანს. თავდაპირველად, შეხვედრის მიზანი ერთმანეთის გაცნობ

Избранные статьи

The American blueberry, which adapted well to the climactic conditions of the Guria and Adjara highlands, is in high demand on the global market because of its unique properties. This year, 12 tons of blueberries grown in Georgia were delivered for sale o

EU representatives inspected the production of honey in Georgia and concluded that honey is one of the best-placed Georgian products, along with hazelnuts and wine, for entering EU markets.

მეწარმე წლიურ მოგებაზე მე-4 წლიდან გადის, ხოლო მე-6 წლიდან მიღებული მოგება პლანტაციის გაშენების და მოვლის მთლიან ხარჯებს აჭარბებს

1 კგ - 30 ლარი- ამ ფასად შეგიძლიათ იყიდოთ სატაცური წელს ქართულ საცალო ქსელებში. ცხოვრების დონის გათვალისწინებით, ბოსტნეულს თამამად შეუძლია დელიკატესებს შორის თავისი ადგილი დაიკავოს. თუმცა, როგორც ექსპერტები აცხადებენ, ფასს არც მისი თვისებები ჩამორჩება.

Paata Mogelashvili owns a 20 hectare orchard in the village of Variani, in the Gori District. He has been tending the orchard together with his brothers for several years.Recently, the orchard was replenished when the Sinap and Champion apple cultivars we

რუსეთის სამხედრო თეორეტიკოსების მიერ შექმნილ “მომავლის ომის” მოდელს განსაკუთრებული აქტუალობა შესძინა უკრაინის კრიზისმა, რადგან კრემლმა სწორედ აღნიშნული მოდელის გამოყენებით მოახდინა უკრაინის ტერიტორიის ნაწილის ანექსია და შექმნა დესტაბილიზაციის კერები.

"The EU market has a huge advantage. First and foremost it is stability. European market is a developed market with profound and well established rules. Russian market on the other hand lacks this kind of cohesion. Few rules that exist there are often sub

Anchovy harvested from the waters off the Georgian Black Sea shore will be one of the first products to be exported from Georgia to markets in the EU. To see how effectively the National Food Agency of Georgia controls local production, the Directorate Ge

აზიური ფაროსანას წინააღმდეგ საბრძოლო სამუშაოებში ავიაცია ჩაერთო. ხელისუფლებამგადაწყვეტილება ამის შესახებ ვითარების სირთულიდან გამომდინარე მიიღო. მავნებელმა ყველაზე მეტად ამ დროისთვის სამეგრელო დააზარალა, თუმცა ასევე გავრცელებულია დასავლეთ საქართველოს სხვა

Amazon export hub-ი საქართველოში დაფუძნებული ახალი კომპანიაა, რომელიც ელექტრონული კომერციის ბიზნესით დაინტერესებულ ადამიანებს amazon.com-ის უდიდეს ელექტრონულ მარკეტზე გაყიდვებს ასწავლის.

banner
banner
banner
banner
banner