banner
25 ნოემბერი 2015 | 14:22 სოფლის მეურნეობა

"არ გაზომო დარიშხანი, რადგან ევროკავშირს არა აქვს, ცოტა არასერიოზული და საშიშია"

"არ გაზომო დარიშხანი, რადგან ევროკავშირს არა აქვს, ცოტა არასერიოზული და საშიშია"

სურსათის უვნებლობის სფეროში საქართველომ ევროკავშირთან აღებული ვალდებულებების შესრულება 2030-ის ნაცვლად 2026 წელს უნდა დაასრულოს. რამდენიმე თვეა, რაც ქართულმა მხარემ ახალი პროექტი მოამზადა, რომლის თანახმადაც ნორმატიული აქტების რაოდენობა მნიშვნელოვნადაა შემცირებული. მთავრობამ საკანონმდებლო მიახლოების პროგრამების შემუშავება ასოცირების შეთანხმების ხელმოწერის შემდეგ დაიწყო, თავდაპირველი ვარიანტი 2015-2030 წლებში სურსათის უვნებლობის, ვეტერინარიისა და მცენარეთა დაცვის სფეროებში საქართველოს კანონმდებლობის ევროკავშირის 375 ნორმატიულ აქტთან დაახლოებას ითვალისწინებდა. დღეს სურსათის ეროვნული სააგენტო უკვე განახლებული ნუსხით ხელმძღვანელობს.

“ჯერჯერობით ეს არის პროექტის დონეზე, რადგან ევროკავშირს არ დაუმტკიცებია. ახლა ვათანხმებთ ამ ნუსხას. ქართული მხარე მაინც ამ პროექტით ვხელმძღვანელობთ. ევროკავშირის მისიას მოეწონა ეს ვარიანტი, თუმცა ოფიციალურ დამტკიცებას ველოდებით. ახალი ნუსხის შემუშავებისას ყურადღება გამახვილდა ისეთ პროდუქციაზე, რომელსაც ევროკავშირში ექსპორტის მეტი პოტენციალი აქვს. მაგალითად, თაფლის, თევზის შესახებ დოკუმენტებმა წინ გადმოიწია, დაჯგუფდა თემატურად და პაკეტებად შემუშავდა,“ - აცხადებს სურსათის ეროვნული სააგენტოს იურიდიული დეპარტამენტის უფროსი მაკა შუბლაძე.

სურსათის ეროვნულ სააგენტოში ამბობენ, რომ ქართული მხარე ვალდებულებებს ამ ეტაპზე გეგმის მიხედვით ასრულებს, 2015 წელს მხოლოდ რამდენიმე დოკუმენტია დარჩენილი, თუმცა, შესაბამისი პროცედურების გასავლელად პროექტები უკვე მზად არის, უახლოეს მომავალში კი როგორც მთავრობის დადგენილება, ისე დამტკიცდება.
შესრულებული ვალდებულებების პარალელურად სპეციალისტები ევროკავშირის კანონმდებლობასთან დაახლოების გზაზე არსებულ დაბრკოლებებზეც საუბრობენ. ევრაზიის თანამშრომლობის ფონდი უკვე მეხუთე წელია, სურსათის უვნებლობის სახელმწიფო რეგულირების წლიური შეფასებების ორგანიზებას ახდენს. ვახტანგ კობალაძე ჩვენთან ინტერვიუში აცხადებს, რომ მთავარი პრობლემა ვალდებულებების შესრულებიბსას კვალიფიციური სპეციალისტების არასაკმარისი რაოდენობაა.

„კანონმდებლობის შემუშავებას სჭირდება ადამიანური რესურსი, ადეკვატურად უნდა დაიწეროს, არ უნდა იყოს პირდაპირ გადმოღებული ევროკავშირის კანონმდებლობიდან. რაც წერია, იმასაც სათანადო გააზრება და გაგება სჭირდება. იქ არის მაგალითად, დირექტივა, ჩვენთან დირექტივა ვერ იქნება, უნდა იყოს კანონი, ან კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტი, რომელსაც განსხვავებულად შემუშავება სჭირდება. სერიოზული ადამიანური რესურსია საჭირო“, -ამბობს ევრაზიის თანამშრომლობის ფონდის წარმომადგენელი ვახტანგ კობალაძე.

სტრატეგიული კვლევების და განვითარების ცენტრის პროგრამის ხელმძღვანელი ლია თოდუა კონკრეტულ შემთხვევაზე გვიყვება, როდესაც ევროკავშირის კანონმდებლობასთან დაახლოების პროცესში ქართული რეალობა არ გაითვალისწინეს.

“შენიშვნები გვაქვს მაგალითად მიკრობიოლოგიურ, ქიმიურ დამაბინძურებელთა წესებთან დაკავშირებით. პირდაპირ გადმოიღეს ევროპიდან, ასოცირების ხელშეკრულების ვალდებულება შეასრულეს, მაგრამ ქვეყნის სპეციფიკაც ხომ უნდა გავითვალისწინოთ. ევროკავშირის მიკრობიოლოგიური ნორმები ორიენტირებულია ევროკავშირის მიკრობიოლოგიურ მდგომარეობაზე, რა დაავადებებია და რა სასურსათო რისკებია იქ. ევროკავშირს ბევრი რისკი აღმოფხვრილი აქვს, ჩვენ ძალიან დაბინძურებულ სურსათს ვჭამთ. ჩვენს ნიადაგში არის დარიშხანი, ევროკავშირში - არა, შესაბამისად მათ კანონმდებლობაში ვერ იქნება ასახული ეს. დარიშხანი ბუნებრივად არის ჩვენს ნიადაგებში, ახალ დოკუმენტში - „სურსათში ზოგიერთი დამაბინძურებლის მაქსიმალურად დასაშვები ზღვრის შესახებ“ ტექნიკურ რეგლამენტში კი ეს პარამეტრი არ არის. არ გაზომო, რადგან ევროკავშირს არა აქვს, ცოტა არასერიოზული და საშიშია. ეს ხდება იმიტომ, რომ რისკის ანალიზი არ დევს, საფუძველი არ არსებობს“, - ამბობს ლია თოდუა.

მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის მოთხოვნაა, რომ ესა თუ ის რეგულაცია საერთაშორისო ნორმებს ან რისკების ანალიზს ეყრდნობოდეს. ამ უკანასკნელს კი შესაბამისი სტრუქტურა უნდა ახორციელებდეს, რომელიც სოფლის მეურნეობის სამინისტროს დაქვემდებარების ქვეშ უკვე შეიქმნა და რისკების შეფასების სამსახური ეწოდება. სპეციალისტებს აღნიშნული სამსახურის მუშაობასთან შენიშვნები აქვთ.

„სახელმწიფო კონტროლის საფუძველი უნდა იყოს რისკის შეფასება. ჩვენთან ეს არ ხორციელდება ისე, როგორც უნდა ხდებოდეს ნორმალურ ქვეყანაში მეცნიერულ საფუძვლებზე დაყრდნობით, სხვადასხვა კვლევებზე დაყრდნობით. საქართველოში რისკის შეფასების სამსახური მხოლოდ 2014 წლის ბოლოს შეიქმნა, რომელიც პირველ ნაბიჯებს ახლა დგამს. ჯერჯერობით არ გვაქვს შესწავლილი, თუ წელს რა გააკეთეს, მე მხოლოდ 1 კვლევის შესახებ მაქვს ინფორმაცია: რეკომენდაციით მიმართეს ხელისუფლებას ტრანსცხიმებთან დაკავშირებით. ეს ნივთიერება შედის რძის პროდუქტში და არ არის სასარგებლო ორგანიზმისთვის. მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის რეკომენდაციაა, რომ ტრანსცხიმების მოხმარება მაქსიმალურად შემცირდეს. ეს ჩვენთან არ რეგულირდებოდა და არც მოწმდებოდა, მათ კი წამოწიეს აღნიშნული საკითხი. ამ სამსახურს ევალება სურსათის უვნებლობის სფეროში რისკების შეფასება, რეკომენდაციების შემუშავება, რომლის საფუძველზეც შემდეგ სურსათის ეროვნული სააგენტო დაგეგმავს კონტროლს. რეალური სურათი არ არსებობს იმის შესახებ, ქვეყანაში ყველაზე აქტუალური რისკები რომელია, რომ შესაბამისად დაიგეგმოს კონტროლი. პრიორიტეტული იმ საწარმოს შემოწმება შეიძლება იყოს, რომელიც დიდი ოდენობით პროდუქტს აწარმოებს. განვითარებულ ქვეყნებში ასე არ ხდება, მეტია საჭირო, მეცნიერული კვლევებია ჩასატარებელი, მონაცემებია მოსაძიებელი. ამ ყველაფერს კი რისკის შეფასების სამსახური უნდა აკეთებდეს“, - აცხადებს ვახტანგ კობალაძე.

რას უნდა აკეთებდეს და რა სახის სამუშაოებს ატარებს რისკების შეფასების სამსახური? ამ შეკითხვით ჩვენ რისკის შეფასების სამეცნიერო-საკონსულტაციო საბჭოს თავმჯდომარეს ქეთევან დადიანს მივმართეთ. რისკების შეფასების სამსახურში გვპასუხობენ, რომ „სურსათში ზოგიერთი დამაბინძურებლის მაქსიმალურად დასაშვები ზღვრის შესახებ“ ტექნიკურ რეგლამენტში დარიშხანის შეტანაზე მათ შემუშავებული ჰქონდათ რეკომენდაცია, რომელიც სოფლის მეურნეობის სამინისტრომ არ გაითვალისწინა.

„ჩვენ ვუგზავნით გარკვეულ შენიშვნებს საკანონმდებლო აქტებზე, რომლებიც მთავრობის დადგენილების სახით უნდა შევიდეს ძალაში. ერთ-ერთი შენიშვნა და რეკომენდაცია ეხებოდა დარიშხანის შემცველობას. ზოგიერთი რამ არ გაითვალისწინეს სამწუხაროდ. თუმცა ჩვენ ვაპირებთ გავაგრძელოთ მეცნიერების მობილიზება ამ მიმართულებით. ასევე მნიშვნელოვანია, რომ საბჭო ფუნდამენტური კვლევების მოძიებაზე მუშაობს. ჩვენ არ ვართ ის ორგანო, რომელიც ახორციელებს კვლევებს, ეს მთელი მსოფლიოს მასშტაბით ასეა. თუ ორგანიზაციებისა ან იმ ქვეყნების გარკვეული ინსტიტუციების მიერ ფუნდამანტური კვლევები უკვე ჩატარებულია, რომლებსაც საერთაშორისო ორგანიზაციები ცნობენ, ამ შემთხვევაში არ არის საჭირო კიდევ ერთხელ ასეთი ტიპის სამუშაოს ჩატარება და ამაში მატერიალური რესურსების დახარჯვა,“- ამბობს ქეთევან დადიანი.

სოფლის მეურნოების სამინისტროში აცხადებენ, რომ რისკების სამსახურის რეკომენდაციაზე დარიშხანთან დაკავშირებით კონსულტაციები ქართველ და უცხოელ სპეციალისტებთან გაიარეს, თუმცა არა ერთი მიზეზის გამო ეს პარამეტრი ახალ დოკუმენტში ვერ მოხვდა.

„ევროპულ კანონმდებლობაში, სადაც ქიმიურ დამაბინძურებლებთან დაკავშირებით რეგულირებაზეა ლაპარაკი, დარიშხანი, როგორც დამაბინძურებელი შეტანილი არ არის. რისკების შეფასების სამსახურის რეკომენდაციაში ეწერა - მიზანშეწონილად მიგვაჩნია, სხვა ტოქსიკურ ელემენტებთან ერთად გათვალისწინებულ იქნას სურსათში დარიშხანის ნორმირება, დასავლეთ საქართველოში მდებარე სპილნძდარიშხანის მოცულობითი საბადოების გამო სამეცნიერო ლიტერატურაზე დაყრდნობით გარემოში მნიშვნელოვანი რაოდენობით აკუმულირებულია დარიშხანის შემცველი ნარჩენები. ეს არ არის სამეცნიერო მტკიცებულება, რომ ჩვენ ევროპული დირექტივისგან განსხვავებული პარამეტრი შემოვიტანოთ. თუმცა ამ წერილის მიღების შემდეგ შეკითვები გავგზავნეთ ბრიუსელში, იქ გვითხრეს, რომ აქ არიან ექსპერტები, რომლებსაც შეგვიძლიათ, ვკითხოთ ამის შესახებ, გავიარეთ ეს თემა და ცალსახად ითქვა, რომ ამ პარამეტრს ვერ შევიტანდით, ვფიქრობდით, შეიძლებოდა დაგვეშვა, მაგრამ ამას სჭირდებოდა მეცნიერული მტკიცებულება, რომ დარიშხანი მართლაც არის ჩვენს ნიადაგში. საინტერესოა, რომ გარემოს დაცვის სამინისტროსთან აქტიური კომუნიკაცია გვაქვს, ვკითხეთ რა მდგომარეობაა ამ მხრივ, ჰოლანდიური პროექტის ფარგლებში განხორციელდა დარიშხანის ნარჩენების სრული კონსერვაცია, სარკოფაგია აშენებული, ყველაფერი დამარხულია. ბოლო დროს ჩატარებული სრულყოფილი კვლევა დარიშხანის შემცველობის შესახებ არ არსებობს. ასეთი სამუშაოს ჩატარება პროექტის ფარგლებში უნდა მოხდეს. ამისთვის ალბათ რისკების შეფასების სამსახურმა საჭიროა, მოიპოვოს სხვადასხვა საერთაშორისო ორგანიზაციის გრანტი. ისინი თანდათან ამას შეძლებენ, ახალი შექმნილია ეს სამსახური, ნელ-ნელა ფეხს იდგამს. თუ გვინდა, ისეთი პარამეტრი დავწეროთ, რაც ევროპაში არ არის, მსგავსი რეკომენდაცია ვერ იქნება საფუძველი“, - აცხადებს სოფლის მეურნეობის სამინისტროს სოფლის მეურნეობისა და სურსათის დეპარტამენტის უფროსის მოადგილე ქეთევან ლაფერაშვილი.

ევრაზიის თანამშრომლობის ფონდი რისკების შეფასების სამსახურის გარდა მუშაობას პარლამენტის აგრარულ კომიტეტსაც უწუნებს. ვახტანგ კობალაძე ამბობს, რომ კომიტეტის წევრები ევროკავშირის კანონმდებლობასთან დაახლოების პროცესში პასიურობენ.

„აგრარული კომიტეტის მხრიდან არანაირი ინიციატივა არ ყოფილა, მათ შეუძლიათ, გარკვეული ნორმატიული აქტი შეიმუშაონ, დახვეწონ. ისინი პერიოდულად ახდენენ სურსათის ეროვნული სააგენტოსა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს წარმომადგენლების მოსმენას. რაღაცის თავის თავზე აღება მათაც შეუძლიათ, მაგალითად, საკუთარი ინიციატივით შეიმუშაონ ნორმატიული აქტები და არ ელოდონ მთავრობას, სამწუხაროდ, ეს არ კეთდება“, - ამბობს ვახტანგ კობალაძე.  

აგრარული კომიტეტის წევრი დავით ლორთქიფანიძე კი აცხადებს, რომ ნორმატიული აქტების შემუშავება აღმასრულებელი ხელისუფლების ფუნქციაა.

„ვერ მივიღებთ ასეთ შენიშვნას, რადგან ჩვენ არ ვპასიურობთ. პირიქით, ძალიან აქტიურები ვართ. ეს არის აღმასრულებელი ხელისუფლების ფუნქცია, მათ უნდა მოამზადონ პროექტები, შემდეგ ეს უნდა შემოვიდეს პარლამენტში. რა თქმა უნდა, ეს არ გამორიცხავს, რომ ჩვენგან იყოს ინიციატივა, მაგრამ ვისაც აქვს უშუალოდ შეხება და მიიჩნევს, რომ მაგალითად, რაიმე არის ხელისშემშლელი და დამაბრკოლებელი გარკვეული რეგულაციისთვის, თვითონ უნდა მოგვმართოს, ჩვენ ვიმსჯელებთ ამ თემაზე, მოვიწვევთ ექსპერტებს, დავდებთ კომპეტენტურ დასკვნას და შესაბამისად მივიღებთ გადაწყვეტილებას.“ - აცხადებს დავით ლორთქიფანიძე.


ხატია შამანაური

წაკითხულია
5309
ელ. ფოსტის გაგზავნა

ამავე თემაზე სტატიები არ მოიძებნა


ბლოგი

„კაპიტალი განსაზღვრავს წარმოებით ურთიერთობებს,“ – კარლ მარქსის ამ ზეცნობილი ფრაზით გილოცავთ კაპიტალიზმის კრიტიკოსებს თქვენი კერპის 200 წლის იუბილეს, და მსურს განვავრცო, რომ იდეოლოგიური განსხვავების მიუხედავად, არა თუ ვეთანხმები, მეტიც, მიმაჩნია, რომ სწორედ კაპიტალი უდევს საფუძვლად არა მხოლოდ წარმოებით, არამედ ნებისმიერი სახის ურთიერთობას სოციუმში, რომელიც პროგრესსა და განვითარებაზეა ორიენტირებული.

2019 წლამდე გადადოს საპენსიო რეფორმის დაწყება და მოამზადოს წინაპირობები კონსერვატიული (და არა სოციალურ-ლიბერალური) მოდელის შემოღებისთვის, იმ დათქმით, რომ დაგროვებითი და საბაზისო პენსიების სქემები ყოველთვის ერთმანეთის პარალელურად იარსებებს

40-წუთიანი დამქანცველი ჯანჯღარის შემდეგ, მწვერვალზე სრულიად ახალი, თვალუწვდენელი სივრცე გადაიშალა ჩვენს თვალწინ, როდესაც სოფელ გოგაშენში ამოვაღწიეთ

ახალქალაქს მორიგი დაგეგმილი ტრენინგის ფარგლებში ვესტუმრეთ. ამ ნაყოფიერ მიწაზე მშრომელი ფერმერები ცხოვრობენ. სწორედ აქ მოდის ქართულ ბაზარზე არსებული კარტოფილის, ბოსტნეულისა და მარცვლეულის დიდი ნაწილი. ბოლო პერიოდში ჩვენ მიერ ჩატარებული ტრენინგებიდან ეს შეხვედრა ყველაზე ინტერაქციული აღმოჩნდა. გამაკვირვა მათმა ცხოველმა ინტერესმა სიახლისადმი. ისინი მაქსიმალურად ცდილობდნენ მათთვის საინტერესო საკითხზე მიეღოთ რაც შეიძლება მეტი ინფორმაცია.

გასულ კვირას მაკედონიაში ნაციონალისტურად განწყობილ ადამიანთა ჯგუფი პარლამენტშიშეიჭრა. 200-კაციანი ბრბო, რომელთა შორისნიღბიანი მამაკაცები იყვნენ, სასტიკად გაუსწორდაწამყვანი მაკედონიური ოპოზიციურიპარტიის და ეთნიკური ალბანელების პარტიის ლიდერებს, მათ შორის ქალბატონს. ეს ორი პარტია აპირებდა ახალი უმრავლესობის შექმნას მაკედონიის პარლამენტში, რომლის სპიკერად ეთნიკურად ალბანელი პოლიტიკოსი აირჩიეს. პარლამენტში შეჭრილები, რომლებიც ქვეყნის ყოფილი პრემიერ-მინისტრისმომხრეები იყვნენ, ამ ფაქტის ასეთი სისხლიანი გზით ჩაშლას ცდილობდნენ.

მარტვილის რაიონის გამგებლის მოადგილე ყველაზე ძლიერ ოპონირებას გვიწევდა. მისი პირველივე ქმედება „ჰაკა“-ს ჰგავდა, რომელსაც გააფთრებული ახალზელანდიელი მორაგბეები მოწინააღმდეგე გუნდის მორალურად გასატეხად იყენებენ.

კონფლიქტის დაწყებიდან მეექვსე წელს ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა ჩაურევლობის პოლიტიკა დაარღვია და ასადის რეჟიმის წინააღმდეგ იერიში პირველად 7 აპრილს, გამთენიისას მიიტანა.

ესტონური წარმატებული პოტიკის მაგალითების მოძიება შესაძლებელია თითქმის ნებისმიერ სფეროში, დაწყებული სახელმწიფო მმართველობიდან, დამთავრებული განათლების პოლიტიკით.

უცხო ქვეყნების კანონებისა თუ რეფორმების კოპირება განვითარების ერთი-ერთი პოპულარული და საქართველოშიც ხშირად გამოყენებადი რეცეპტია. ლოგიკა მარტივია - „საჭირო არ არის ველოსიპედის ახლიდან გამოგონება“. თუმცა, ეს მიდგომა ხშირად არ ამართლებს.

ევროკავშირთან სავაჭრო სივრცის გაფართოების შედეგად ყველა მოსალოდნელი დადებით ეფექტი მიიღწევა გრძელვადიან პერიოდში (5-10 წელიწადი), ხოლო ხარჯების გაღება გვიწევს დღეს, რათა შესაბამისობაში მოვიდეთ ევროკავშირის კანონმდებლობასთანდა საბაზრო მოთხოვნებთან. ისედაც დაძაბულ სოციალურ და პოლიტიკურ ფონზე ამან შესაძლოა საფრთხე შეუქმნას რეფორმების წარმატებით განხორციელებას. შესაბამისად, დაახლოების პროცესი უნდა იყოს თანმიმდევრული და პრიორიტეტები გათვლილი ისე, რომ ბიზნესს ჰქონდეს ზრდის სტიმული; ასევე, მნიშვნელოვანია ექსპორტზე ორიენტირებული დარგების კონკურენტუნარიანობის ამაღლება წახალისდეს. მეორე მხრივ, საქართველოში ევროკავშირის სტანდარტების დანერგვა მეწარმეობასა და ზოგადად ქვეყნის საინვესტიციო სივრცეში პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოზიდვას და ევროპულ ბაზარზე წვდომას ხელს შეუწყობს. DCFTA-ს სარგებლის სრულად ასათვისებლად, ასევე, აუცილებელია სამუშაო ძალის ბაზრის ცვლილება, რომელიც ამჟამად თავმოყრილია ძირითადად დაბალმწარმოებლურ დარგებში.

მე ძალიან კარგად არ ვიცნობ მაგამედ სარიევს. მაქსიმუმ ორჯერ შევხვედრივარ, პირველად მარნეულში და მეორედ ერთი კვირის წინ გარდაბნის მუნიციპალიტეტში ამჯერადაც ევროკავშირთან სავაჭრო ხელშეკრულების (DCFTA) შესაძლებლობების შესახებ ტრეინინგზე. მაგამედი არც ოლიმპიური ჩემპიონია და მისი ფოტოები არც საჯარო თავშეყრის ადგილებშია გამოფენილი, თუმცა ის რომ საუკეთესო მოქალაქეა, ამ ფაქტს წყალი არ გაუვა!

კეთილდღეობის ეკონომიკის ერთ-ერთი პრინციპია, რომ ზოგიერთ გადასახადს შესაძლოა უკუგავლენა ჰქონდეს ინდივიდების მოტივაციაზე- შექმნან დოვლათი. თუმცა, თუ გადასახადებიდან მიღებული თანხა საკმარისი არ არის ხარისხიანი ინფრასტრუქტურისა და საჯარო სერვისების დასაფინანსებლად, ამანაც შეიძლება დააზარალოს ეკონომიკა.

ინსტიტუტების განვითარებას არა მარტო პროფესიონალების, პოლიტიკური და ეკონომიკური ელიტების სწორად მიმართული შრომა და გადაწყვეტილებები, არამედ მოსახლეობის დამოკიდებულებებისა და ფასეულობების შეცვლაც სჭირდება.

ფერმერებთან ჩვენი შეხვედრის დროს სულიად მოულოდნელად აღმოვაჩინეთ მსმენელებს შორის ორი “თინეიჯერი” ბიჭი; მომავალი ფერმერები მამასთან ერთად გამალებით იწერდნენ პრეზენტაციის დროს მიწოდებულ ყველა ინფორმაციას თაფლის წარმოების არსებული შესაძლებლობების, პრობლემებისა და გამოწვევების შესახებ.

მას შემდეგ, რაც საქართველომ დამოუკიდებლობა მოიპოვა, მთავრობები, პოლიტიკური პარტიები, ექსპერტები, თუ იდეოლოგები გვპირდებიან საქართველოს ეკონომიკურ გაბრწყინებას, რეცეპტად კი ბორჯომის გაყიდვიდან დაწყებული დაბალი გადასახადებით დამთავრებული არაერთ იდეას თუ თეორიას ასახელებენ. ასე გრძელდება 25 წელია და, მართალია, 90-იანი წლების სიდუჭირიდან მოსახლეობის დიდი ნაწილი გამოვიდა, გაბრწყინებამდე ჯერ კიდევ ბევრი გვიკლია.

გუგენჰაიმში აგნეს მარტინმა, MoMA-ს თანამედროვე ხელოვნების ფილიალმა (PS1) ნიუ-იორკში, ჩიკაგოს ხელოვნების ინსტიტუტმა და ჩიკაგოს თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმმა კიდევ ერთხელ დამარწმუნა, რომ არ არსებობს გამოხატვის უღირსი საგნები, აღქმები, მოვლენები თუ ამ მოვლენების ინტერპრეტაციები.

სამი წლის წინ ამერიკელმა ჟურნალისტმა ენ ბერნარდმა National Geographic-ისთვის მომზადებულ რეპორტაჟში შემდეგი სიტყვები დაწერა: „თუ დაეცემა დამასკო, დაეცემა სირიაც.“ ომის დაწყებიდან, თითქმის, ექვსი წლის თავზე პრეზიდენტ ბაშარ ალ-ასადის ციტადელად ქცეული სირიის დედაქალაქი გადარჩა, ხოლო ალეპომ, სიდიდით მეორე უძველესმა ქალაქმა და ომამდელი სირიის ბიზნესცენტრმა, დაცემა 2012 წლიდან (სამოქალაქო ომის დაწყებიდან ერთ წელიწადში) დაიწყო, თუმცა, მაინც ბევრს გაუძლო გარდა რუსეთის ავიაიერიშისა.

ციდან ალბათ ყველაზე კარგად ჩანს გერმანული რაციონალიზმი, მიწის და განახლებადი ენერგიიის ათვისება (გუშინ მხოლოდ მიუნხენიდან ფრანკფურტამდე მგზავრობისას 500-ზე მეტი ქარის წისქვილი დავთვალე), ტყის ფართობების და სასოფლო-სამეურნეო სავარგულების ეს რაღაც განსხვავებული სიმეტრიით მონაცვლეობა და, მთლიანობაში, ეს განსხვავებულად დავარცხნილი რელიეფი.

გაძვირებული საიმპორტო ავტომობილების ფასი (გამოწვეული აქციზის ზრდით), სავარაუდოდ, გაახანგრძლივებს საქართველოში არსებული ავტომობილების „ექსპლუატაციის“ ვადას. შესაბამისად, ტექნიკური შემოწმების შემოღების ვადებისა და პირობების გაურკვევლობის პირობებში, შესაძლოა, ტექნიკურად არც ისე სახარბიელო მგომარეობაში მყოფმა ქართულმა ავტოპარკმა გაიხანგრძლივოს მავნე აირებისა და უსიამოვნო ინდუსტრიული ხმების „გამობოლქვის“ პერიოდი.

В шестидесятые годы прошлого века Ферруччо получил от продажи тракторов бόльший доход, чем планировалось, и исполнил свою мечту: поставил в свой гараж новенькую «феррари». Вторая часть этой истории намного интереснее. «Феррари» не оправдала ожиданий Ферруччо. Ферруччо, не раздумывая, явился прямо к Энцо Феррари, чтобы обсудить недостатки машины, он высказал свое мнение и предложил помощь в решении проблем...

გასული საუკუნის სამოციან წლებში ფერუჩომ ტრაქტორების გაყიდვით დაგეგმილზე მეტი შემოსავალი მიიღო და ოცნებაც აისრულა: საკუთარ ფარეხში ახალთახალი «ფერარი» დააყენა. ამ ისტორიის მეორე ნაწილი გაცილებით საინტერესოა.

სადღეგრძელოებზე ჩემმა ბლოგმა იმაზე გაცილებით მეტი ვნებები და კონტრასტული რეაქციები გამოიწვია, ვიდრე ველოდი: მკვეთრად უარყოფითი ძირითადად უფროსი თაობის მხრიდან და მკვეთრად დადებითი ახალგაზრდა და საშუალო ასაკის ხალხის მხრიდან. მკვეთრად უარყოფითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა დაიწყეს პირადად ჩემი და ჩემი ქართველობის ლანძღვა კომენტარებში თუ პირად მიმოწერაში, ხოლო მკვეთრად დადებითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა -- ჩემი ქება მაღალი მოქალაქეობრივი თვითშეგნების გამო, რამაც გადამაწყვეტინა მეთქვა (ამჯერად უკვე საბოლოოდ), რატომ არ ვეთანხმები არცერთ მხარეს. როცა ვნებები დუღს, როგორც ამბობენ, ჭეშმარიტება ორთქლდება (არა, იმის თქმა არ მინდა, რომ მე ვიცი ჭეშმარიტება).

ბოლო შვიდი წელია ქართულ სუფრაზე არ ვყოფილვარ, სანამ გუშინ ძირითადად ახალგაზრდებისგან შემდგარ ჯგუფთან ერთად არწივის ხეობაში და ხორნაბუჯზე ლაშქრობის შემდეგ ერთ რესტორანში მათთან ერთად არ აღმოვჩნდი. მოკლედ, ამ ადამიანების ასაკმა და განათლებამ მაფიქრებინა, რომ ეს ხალხი არ დალევდა იმ სადღეგრძელოებს, რის გამოც ქართულ სუფრებს გავურბივარ. მოლოდინი არ გამართლდა. ამ სუფრაზეც შეისვა „საქართველოს გაუმარჯოს”, ჩვენი სიყვარულის (იგულისხმება სუფრაზე მსხდომნი), მეგობრობის და ხვალინდელი დღის სადღეგრძელოები. ამ სადღეგრძელოებს გვთავაზობდა ერთ-ერთი ჩვენი თანამოლაშქრე ბიჭი, რომელმაც თქვა მე თამადა არ ვარო, თუმცა ტრადიციული თამადისგან მხოლოდ იმით განსხვავდებოდა, რომ დალევას არ გვაძალებდა.

პანკისი - სტერეოტიპების მსხვერპლი ულამაზესი კუთხე

გამარჯობა, მინდა ეს ბლოგი დავწერო ქართული მატყლის პრობლემაზე და თხრობა დავიწყო ახლო წარულიდან, ასევე გაგაცნოთ მატყლის პრობლემის მოგვარების უელსური მოდელი.

უიმედო და არაინფორმირებული გურულები 6 ივლისს ლანჩხუთის მინუციპალიტეტის სოფელ ჯურუყვეთში ვნახე. არაინფორმირებული ევროინტეგრაციის პროცესებზე, უიმედო თავიანთი სოციალური მდგომარეობით.

აბორტის უფლება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პოსტულატია ადამიანის უფლების კონვენციაში. გაეროს CEDAW-ს კომიტეტის დეკლარაციაში წერია: „გაეროს წევრმა ქვეყნებმა ხელი უნდა შეუწყოს ჯანდაცვის სფეროში ქალის მიმართ ყველანარი დისკრიმინაციის აღმოფხვრას, ქალის და კაცის უფლება თანაბრად უნდა იყოს დაცული და ქალებს უნდა ქონდეთ წვდომა ჯანდაცვის სერვისებზე, ოჯახის დაგეგმარების ჩათვლით“.

Brexit -ის მოწინააღმდეგები მოსახლეობას აფრთხილებდნენ უპირატესად ეკონომიკური შედეგების თაობაზე: ბრიტანეთის ფინანსთა სამინისტროს პროგნოზით, Brexit-ის შემდგომ ყოველი ბრიტანული ოჯახი 4300 ფუნტს დაკარგავს წელიწადში 2020 წლისათვის იქნება სავარაუდოდ, 100 მილიარდი ფუნტის ეკონომიკური ზარალი. 950 000 სამუშო ადგილს შეექმნება საფრთხე. პროფესიული გაერთიანებების ვარაუდი უფრო დრამატულია: 4 მილიონი სამუშაო ადგილი საფრთხის ქვეშაა, განსაკუთრებით კი, ექსპორტთან დაკავშირებულ სფეროებში, საავტომობილო და ქიმიურ ინდუსტრიაში. ბევრი ფირმა კონტინენტურ ევროპაში გადავა. შემცირდება პირდაპირი ინვესტიციები.

ბატონი სერგო ქალაქ თელავიდან თან რეალური პიროვნებაა და თან კრებითი სახელია იმ ადამიანებისა, რომლებიც ევროინტეგრაციის მიმართულებით ინფორმაციულ შიმშილს განიცდიან.

გერმანიაში მმართველი კოალიციის პარტიების: CDU -სა და CSU- ს ცალკეული პოლიტიკოსები სკეპტიკურად არიან განწყობილნი, რამდენად გონივრულია საქართველოსთვის ვიზალიბერალიზაციის მინიჭების თაობაზე ევროკომისიის გეგმა. მათ არგუმენტად მოჰყავთ ქართული კრიმინალური დაჯგუფებების მზარდი მასშტაბი და გავლენები ევროპაში, ამასთან, საქართველოს მოქალაქეების მიერ ლტოლვილის სტატუსის ბოროტად გამოყენების ტენდენციად ქცეული ფაქტები. ეს არგუმენტები რეალობაში საფუძველს მოკლებული როდია, მაგრამ სწორედ ამ თემის წამოწევა საქართველოს სახელმწიფოსათვის ეგზისტენციალურად მნიშვნელოვანი საკითხის გადამწყვეტ ფაზაში აღაშფოთებს ქართულ საზოგადოებას:

„სურსათის უვნებლობა ევროკავშირმა რომ არ მოგვთხოვოს, ისე არ უნდა გვქონდეს“? - ეს რეპლიკა მესტიაში ჯერ კიდევ “გაუხურებელი” ტრენინგის მიმდინარეობის დროს ადგილობრივმა ზაზა დევდარიანმა “გვესროლა”.

პილოტმა დაშვება გამოაცხადა. ქვევით თვალი მომჭრა აღმოსავლეთსა და უდაბნოს კლიმატისთვის უჩვეულო სიმწვანემ, რომელიც თელ-ავივის აეროპორტის ზოლამდე მთელი 20 წუთის განმავლობაში არ დასრულებულა. გაოცებამ დროებით გადამავიწყა „აირზენას“ ღარიბული, უგემური მენიუ და ლამაზი, მაგრამ უჟმური და მოძველბიჭო სტიუარდესა. - ყვავის ყველაფერი, - მითხრა სიამაყით გვერდით მჯდომმა შუახნის მამაკაცმა, რომელიც საქართველოდან ისტორიულ სამშობლოში ღრმა ბავშვობაში გადასახლდა.

ცოტა ხნის წინ გავრცელდა ინფორმაცია "ჩერნომორენერგოს" დირექტორის, ასლან ბასარიას განცხადების შესახებ, რომელსაც ენგურჰესის დირექტორის ლევან მებონიაც ადასტურებს და რომლის მიხედვით ენგურჰესის მიერ გამომუშავებული არცერთი კილოვატი ამ ეტაპზე საქართველოს არ მიეწოდება და მთლიანად აფხაზეთს მიაქვს, ხოლო ზამთრისა და გაზაფხულის პერიოდში წაღებული ელექტროენერგიის რაოდენობა გამომუშავებულის 80%-ს შეადგენს.

არავის უკვირს ის ფაქტი, რომ რადიკალური ისლამის წარმომადგენელები მკაცრად აკრიტიკებენ დემოკრატიას, რადგან ის შარიათის სულთან შეუთავსებელ პოლიტიკურ პრაქტიკად, ზნეობრივი გარყვნილებისა და ქაოსის წყაროდ მიაჩნიათ. საკვირველი ისაა, რომ დემოკრატიას რელიგიის სახელით ქრისტიანებიც არ წყალობენ.

გასული წლის ბოლოს საქართველოს გაზმომარაგების გაზრდის საკითხმა არათუ აქტუალურობა შეიძინა, არამედ გადააჭარბა ყველანაირ მოლოდინს და უკვე ერთგვარ მძაფრსიუჟეტიან სერიალად იქცა “გაზპრომის” მთავარ როლში მონაწილეობით.

ქართველ მორწმუნეთა და სასულიერო პირთა გარკვეულ წრეში სიტყვა „ლიბერალიზმი“ ძალიან უარყოფითი რენომეთი სარგებლობს. ჩემი აზრით, ამას სამი უმთავრესი მიზეზი აქვს. პირველი, ესაა რუსული რელიგიური ლიტერატურა, რომლებიც „რომის მესამე იმპერიის“ სულისკვეთების მქონე ავტორების მიერაა დაწერილი, რომლებსაც ყველანაირი ლიბერალური აზრი, რომელიც ეჭვის ქვეშ აყენებს რუსული იმპერიის მართლმადიდებლურ მისიას, თავად მართლმადიდებლობის საწინააღმდეგო ძალად მიაჩნიათ; მეორე, ზოგიერთი ლიბერალის აგრესიული, ანტიეკლესიური პოზიცია, რომელიც სულაც არ გამომდინარეობს კლასიკური პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებიდან და აქედან გამომდინარე, თავად ამ ლიბერალის ბრალია და არა ლიბერალიზმის; მესამე, ზოგადად ლიბერალიზმის მოწინააღმდეგენი კარგად არ იცნობენ კლასიკური, პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებას.

ახალციხის რაიონში მცხოვრებ ერთ-ერთ მეფუტკრეს, რომელიც ევროპაში ქართული თაფლის ექსპორტისთვის საჭირო მოთხოვნებზე ინფორმაციას ეძებდა, სურსათის ეროვნულ სააგენტოში "ურჩიეს", რომ ევროკავშირში თაფლის შეტანაზე ფუჭ ოცნებას თავი დაანებოს და ცოტა უფრო პრაგმატულ-მიწიერი საქმით დაკავდეს.

ახლო აღმოსავლეთსა და სირიაში შექმნილი ვითარება შედეგია ცივილიზაციურ - რელიგიური კონფლიქტების გაღვივების, რომლებიც ემყარება საუკუნეების მანძილზე ჩამოყალიბებულ ეთნო-რელიგიურ რწმენებს და რომელთა გაღვივება ხდება გლობალური და რეგიონული პროცესების ფონზე.

კოლონიალიზმის ეპოქაში ევროპელები ცდილობდნენ ანდებში ოქროს ქალაქისთვის მიეგნოთ, მაგრამ ელდორადოც და ინკების პაიტიტიც მხოლოდ ლეგენდად დარჩა, ისევე როგორც საყდრისის 5-ათასწლოვანი მაღარო, რომლის შესახებაც უკვე ვეღარაფერს შევიტყობთ.

ხანგრძლივი დავა ე.წ. მოსმენების კანონთან დაკავშირებით დასრულებულია, ვეტოც დაძლეულია და დიდი ძმაც მზადყოფნაშია, რომ მუდამ გვიყუროს, გვისმინოს და განაჩენი გამოიტანოს.

მრავალი ქვეყნის გამოცდილების მიხედვით, სწორედ სადაზღვევო სფეროა ის სეგმენტი, რომელსაც შეუძლია რომ თავისი შემოსავლებიდან საგზაო უსაფრთხოებისთვის დაფინანსება გამოყოს და ეს თანხა ტრანსპარენტულად დახარჯოს გზების კეთილმოწყობასა და საგზაო უსაფრთხოებაზე მიმართულ სხვა კონკრეტულ პროექტებზე.

პირველად გადავწყვიტე ნახევრად პირადული და შეიძლება ცოტა არ იყოს თვითმაამებლური ჩანაწერის გასაჯაროება

უჩა სეთური, ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) ექსპერტი

"მორიგი ბლეფი" - ასე აფასებდნენ დღეს პროგრამას "აწარმოე საქართველოში"

სტრატეგიულად მნიშნელოვანი გეოგრაფიული მდებარეობის გამო საქართველოს მთელს კავკასიაში და მის ფარგლებს გარეთაც საკვანძო სატრანზიტო ფუნქცია აკისრია. ამის გამო, სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურის და სატრანსპორტო საშუალებების გაუმჯობესება აუცილებელი წინაპირობაა ქვეყნის ეკონომიკური და სოციალური განვითარებისთვის.

ევროპასთან ასოცირების შესახებ შეთანხმებაში განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა სატრანსპორტო საშუალებების უსაფრთხოების პირობების დაცვას: ავტომობილის გამართულობას, მძღოლების კვალიფიკაციას და მათ მიერ სამუშაო და დასვენების საათების მკაცრ დაცვას.

ერთხელ ერთმა ჩემმა ნაცნობმა ჟურნალისტმა, რომელიც შარშან კოლუმბიის უნივერსიტეტის ტრენინგზე გავიცანი, სოციალურ ქსელ Twitter-ზე დაწერა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების მადლობელია, რადგან მან, ნეპალელი ემიგრანტების შვილმა, მისი წილი ამერიკული ოცნება უკვე აიხდინა.

ადვოკატირება

შეხვედრა საღამოს 6 საათზე , www.eugeorgia.info-ს ოფისში დავნიშნეთ. ჩვენი ჯგუფი პირველად უნდა შეხვედროდა ახალციხის რაიონში, სოფელ ანდრიაწმინდაში მცხოვრებ მეყველეს - გალინა ინასარიძეს და მის შვილს - რუსლანს. თავდაპირველად, შეხვედრის მიზანი ერთმანეთის გაცნობ

"კვლევითი ჟურნალისტიკის და ადვოკატირების ცენტრი" ახორციელებს პროექტს, რომლის ფარგლებშიც ვეხმარებით მცირე და საშუალო ბიზნესს

რჩეული სტატიები

ამერიკული ლურჯი მოცვი, რომელიც გურიისა და აჭარის მაღალმთიანეთის კლიმატურ პირობებს კარგად შეეგუა, უნიკალური თვისებების გამო მსოფლიო ბაზარზე დიდი მოთხოვნით სარგებლობს. საქართველოში მოყვანილი 12 ტონა ლურჯი მოცვი დიდი ბრიტანეთის ბაზარზე წელს პირველად შევიდ

ევროკავშირის წარმომადგენლებმა საქართველოში თაფლის წარმოების ინდუსტრია შეამოწმეს და მიიჩნიეს, რომ სწორედ თაფლია ის ერთ-ერთი სტრატეგიული პროდუქტი, რომელსაც თხილისა და ღვინის კვალდაკვალ ევროკავშირის ბაზარზე შესვლის რეალური პერსპექტივა აქვს.

ევროკავშირში 1 კგ ბიო ჟოლოს საცალო ფასი 100 ევროს აჭარბებს, თუმცა, როცა კენკრის ბაღის გაშენება გადაწყვიტა, გიორგი კორელი, ძირითადად, მაინც ადგილობრივი ბაზრით მოიხიბლა. როგორც ახალგაზრდა ფერმერი ამბობს, ჟოლო საქართველოში საკმაოდ მოთხოვნადი პროდუქტია და ყოვ

მეწარმე წლიურ მოგებაზე მე-4 წლიდან გადის, ხოლო მე-6 წლიდან მიღებული მოგება პლანტაციის გაშენების და მოვლის მთლიან ხარჯებს აჭარბებს

1 კგ - 30 ლარი- ამ ფასად შეგიძლიათ იყიდოთ სატაცური წელს ქართულ საცალო ქსელებში. ცხოვრების დონის გათვალისწინებით, ბოსტნეულს თამამად შეუძლია დელიკატესებს შორის თავისი ადგილი დაიკავოს. თუმცა, როგორც ექსპერტები აცხადებენ, ფასს არც მისი თვისებები ჩამორჩება.

ევროკავშირი სოფლად მცხოვრები მოსახლეობისთვის ახალ საგრანტო პროგრამას იწყებს. ევროპის სამეზობლო პროგრამა სოფლის მეურნეობისა და სოფლის განვითარებისთვის - ENPARD-ის ფარგლებში დაფინანსებას მიიღებს ის, ვისაც სოფლად აგროწარმოების ალტერნატიული ეკონომიკური საქმი

პაატა მოგელაშვილს ხეხილის ბაღი 20 ჰა-ზე გორის რაიონის სოფელ ვარიანში აქვს გაშენებული. მეურნეობას უკვე რამდენიმე წელია ძმებთან ერთად უძღვება. ბაღი გააახლეს - "სინაფის" და "ჩემპიონის" ვაშლის ნერგები თანამედროვე ჯიშებით - "გრანი სმიტით", "ჯონათი" და "გოლდენ

რუსეთის სამხედრო თეორეტიკოსების მიერ შექმნილ “მომავლის ომის” მოდელს განსაკუთრებული აქტუალობა შესძინა უკრაინის კრიზისმა, რადგან კრემლმა სწორედ აღნიშნული მოდელის გამოყენებით მოახდინა უკრაინის ტერიტორიის ნაწილის ანექსია და შექმნა დესტაბილიზაციის კერები.

„ღვინის პირველი პარტია დანიაში 2006 წელს გავიტანეთ. შემდეგ დანიას ინგლისი, საფრანგეთი, იტალია და შვედეთი დაემატა.

ქალი მეწარმეების ხელშეწყობის მიზნით, ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი საქართველოში ახალ პროგრამას იწყებს. EUGeorgia.info დაინტერესდა, რამდენად ხელსაყრელია პირობები და რას ფიქრობენ პროგრამასთან დაკავშირებით თავად ქალი მეწარმეები.

banner
banner
banner