banner
28 დეკემბერი 2015 | 00:28 გარემოს დაცვა

თბილისი ეკოლოგიური კატასტროფების ნაღმებზე

თბილისი ეკოლოგიური კატასტროფების ნაღმებზე

2000 წლის საინფორმაციო ბიულეტენში დედაქალაქში 60 მეწყრულ-გრავიტაციული უბანი ფიქსირდებოდა. დღეს კი, თუნდაც მხოლოდ მდინარე გლდანულას აუზში, UNDP-ის მხარდაჭერით ჩატარებული კვლევების შედეგად სპეციალისტებმა 82 მეწყრული უბანი აღმოაჩინეს, რასაც ამავე აუზში მდებარე 5-6 ღვარცოფული ხევიც ემატება.

რისკების ზონირების რუკა, ადრეული შეტყობინების სისტემა, გეოლოგიური მონიტორინგი, კვლევები, ინფრასტრუქტურა, ბიოინჟინერია, ჰიდროლოგიური ლაბორატორიები, მეტეოროლოგიური რადარები და მათი გამოყენებისთვის საჭირო ლიცენზია.... ეკოლოგიური კატასტროფების პრევენციაზე საუბრისას ეს ტერმინები საკმაოდ ხშირად გვესმის. დარგის ექსპეტები ამბობენ, რომ სახელმწიფოსთვის დღეს ყველაზე დიდი პრობლემა ამ მიმართულებით თანმიმდევრული პოლიტიკის არარსებობაა.

თბილისის ეკოლოგიური კატასტროფებისგან დასაცავად, ადრეული შეტყობინების სისტემის დანერგვისა და პრევენციული ღონისძიებების გატარების საკითხმა სიმწვავე მდინარე ვერეს ხეობაში, 2015 წლის 13-14 ივნისს მომხდარი სტიქიის შემდეგ შეიძინა. ამ ტრაგედიამ საზოგადოებას კარგად დაანახა, რომ ეკოლოგიური საფრთხეების წინაშე თბილისი დაუცველია.

გარემოს ეროვნული სააგენტოს ცნობით, გეოლოგიური საფრთხეების მხრივ, თბილისი ერთ-ერთი რთული რეგიონია. ეს ეხება არა მხოლოდ ქალაქის ცენტრალურ ნაწილს, არამედ, ე.წ. დიდი თბილისის ტერიტორიას (მათ შორისაა დედაქალაქისთვის შემოერთებული სოფლები). მეწყრულ-ღვარცოფული კუთხით სიტუაცია წარმოუდგენლად გართულდა 2002 წლის მიწისძვრის შემდეგ, როდესაც პრაქტიკულად, მთლიანად შეიცვალა ქალაქისა და მიმდებარე ტერიტორიების გეოდინამიკური სიტუაცია.

გარემოს ეროვნული სააგენტოს გეოლოგიის დეპარტამენტის ხელმძღვანელი, მერაბ გაფრინდაშვილი აღნიშნავს, რომ 2000 წლის საინფორმაციო ბიულეტენში დედაქალაქში 60 მეწყრულ-გრავიტაციული უბანი ფიქსირდებოდა. დღეს კი, თუნდაც მხოლოდ მდინარე გლდანულას აუზში, UNDP-ის მხარდაჭერით ჩატარებული კვლევების შედეგად სპეციალისტებმა 82 მეწყრული უბანი აღმოაჩინეს, რასაც ამავე აუზში მდებარე 5-6 ღვარცოფული ხევიც ემატება. ვითარება შეცვლილია მდინარე ვერეს ხეობაშიც, სადაც 13-14 ივნისის მოვლენების შემდეგ, წინასწარი მონაცემებით, 70-მდე ახალი მეწყრულ-გრავიტაციული უბანი ჩაისახა.

„ამ ყველაფრიდან გამომდინარე, რომ გითხრათ, თბილისის ფარგლებში სხვადასხვა მასშტაბის რამდენიმე ასეული მეწყრულ-გრავიტაციული და ღვარცოფული წყალსადინარია, არ მოგატყუებთ, თუმცა ზუსტ რაოდენობას ნამდვილად ვერ გეტყვით. ამ კუთხით ძალიან რთული ვითარება გვაქვს“, - ამბობს მერაბ გაფრინდაშვილი.

უწყებაში განმარტავენ, რომ 1996 წლამდე დედაქალაქში თბილისის სპეციალიზირებული გეოლოგიური სამსახური - „მზიური“ ფუნქციონირებდა. სამსახურის საქმიანობა სტიქიურ-გეოლოგიური პროცესების მონიტორინგს, შეფასებას, პროგნოზსა და კონკრეტული ღონისძიებების გასატარებლად რეკომენდაციების გაცემას ითვალისწინებდა. 1996 წელს „მზიური“ გაუქმდა და აღნიშნული სამუშაოების ჩატარება საკუთარ თავზე დედაქალაქის მერიამ აიღო (თუ არ ჩავთვლით ცალკეულ გამოძახებებსა და ფორსმაჟორულ სიტუაციებს).

ამ საკითხთან დაკავშირებით, კავკასიის გარემოსდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაციების ქსელის (CENN) გარემოსდაცვითი პროექტების კოორდინატორი, რევაზ გეთიაშვილი აცხადებს, რომ ვერეს ხეობის მოვლენებმა დედაქალაქში კატასტროფების მართვის კუთხით არსებული პრობლემები გამოკვეთა. მათ შორის ერთ-ერთი მთავარი პრობლემა გეოლოგიური შეფასების, გეოლოგიური მონიტორინგის არარსებობა იყო.

„ამ საქმიანობას ქვეყნის მასშტაბით გარემოს ეროვნული სააგენტო ახორციელებს, თუმცა თბილისი მათ კომპეტენციაში არ შედიოდა; თავის მხრივ, თბილისის მერიაში არ იყო შესაბამისი სტრუქტურა, რომელიც ამ სამუშაოებს დამოუკიდებლად შეასრულებდა. რისკის შემცველ პროცესებთან დაკავშირებით, რომლებიც საკმაოდ მრავლადაა, ახლა უკვე პროგრამული მონიტორინგის აუცილებლობაზე საუბრობენ. ამასაც კვლევა სჭირდება“, - ამბობს რევაზ გეთიაშვილი.

უსაფრთხოების თვალსაზრისით ვითარება რთულია თბილისსა და მის შემოგარენში. მერაბ გაფრინდაშვილის თქმით, ოქტომბრიდან, UNDP-ის მხარდაჭერითა და გარემოს ეროვნული სააგენტოს ხელმძღვანელობის ძალისხმევით დაწყებულია გეოლოგიური და ჰიდრომეტეოროლოგიური კვლევები, რომლის შედეგადაც იკვეთება, რომ მამკოდას სააგარაკე დასახლებაში, სადაც მოსახლეობა პრაქტიკულად უკვე მუდმივად ცხოვრობს, თითქმის ყველა სახლი მაღალი საშიშროების მეწყრულ ზონაში მდებარეობს.

„2016 წლის პირველ კვარტალში დაიდება გლდანულას აუზის გეოლოგიური საფრთხეების ზონირებული რუკა. ანალოგიური კვლევები მთელი ქალაქის მასშტაბით უნდა ჩატარდეს, ამისთვის ორი წელი მაინც იქნება საჭირო. დედაქალაქის საფრთხეებიდან გამომდინარე ბაზისური საფუძველი - ზონირების რუკა უნდა მომზადდეს. ამას 3 წელი მაინც დასჭირდება. პარალელურად, აუცილებელია მონიტორინგი. ისე არ უნდა გამოვიდეს, რომ ზონირების რუკაზე ვიმუშავოთ და არსებულ საფრთხეებს ყურადღება არ მივაქციოთ“, - განმარტავს გაფრინდაშვილი.

კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი იმ კოლექტორებისა და გვირაბების გამართული ფუნქციონირებაა, რომელთა მეშვეობითაც თბილისში შემომავალი მდინარეები მტკვარს უკავშირდება.

გარემოს ეროვნული სააგენტოს გეოლოგიის დეპარტამენტის ცნობით, პოტენციურად ღვარცოფსაშიში წყალსადინარების აბსოლუტური უმრავლესობა ქალაქში კოლექტორების მეშვეობით შემოდის და მტკვარს უკავშირდება. შესაბამისად, აუცილებელია ამ კოლექტორებისა და გვირაბების ყოველწლიური რევიზია, მითუმეტეს, თუკი იქ ღვარცოფულმა ნაკადებმა გაიარა. უნდა შემოწმდეს, ხომ არ არის დაკარგული გამტარუნარიანობა, ხომ არ არის ნგრევა, ხომ არ ჩაიხერგა გვირაბი ან კოლექტორი.

მეტეოროლოგიური თვალსაზრისით თბილისის სრულად გასაშუქების აუცილებლობასა და პრობლემებზე საუბრობს გარემოს ეროვნული სააგენტოს ჰიდრომეტეოროლოგიის დეპარტამენტის უფროსი, რამაზ ჭითანავა.

მისი თქმით, მეტეოროლოგიური მონაცემების თვალსაზრისით, 13-14 ივნისის მოვლენებამდე, სააგენტო თბილისს მხოლოდ ერთი - ვაშლიჯვარში მდებარე მეტეოროლოგიური სადგურით აშუქებდა; ხოლო იმისთვის, რომ თბილისის ტერიტორია ნალექების კუთხით სწორად გააშუქო, ამ მიმართულებით დაკვირვების 5-6 პუნქტი მაინც უნდა არსებობდეს.

ჰიდრომეტეოროლოგიის დეპარტამენტში განმარტავენ, რომ 13-14 ივნისის მოვლენების შემდეგ, მდ.ვერეს აუზში ავტომატური ჰიდრომეტეოროლოგიური დაკვირვებების ორგანიზება საკმაოდ სწრაფად მოხერხდა. პირველ ეტაპზე ავტომატური ნალექმზომები სოფ.ორბეთში და სოფ. დრეში, მდინარეში წყლის დონის მზომი კი სოფ. ვანათში დამონტაჟდა. მეორე ეტაპზე, ანალოგიური ნალექმზომი და წყლის დონის მზომი მდ.ვერეს ქვემო წელში - თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის კუთვნილ ტერიტორიაზე დამონტაჟდა, სადაც ადრე უნივერსიტეტის ჰიდროლოგიური ლაბორატორია იყო განთავსებული. ეს ლაბორატორია სტიქიის დროს განადგურდა. ავტომატური გამზომი საშუალებები შეიძინეს თბილისის მერიაშიც და სარგებლობისთვის გარემოს ეროვნულ სააგენტოს გადასცეს.

ზემოთხსენებული ავტომატური გამზომი საშუალებები აღნიშნულ პუნქტებზე მოსული ნალექების რაოდენობისა და მდინარეში წყლის დონის შესახებ ინფორმაციას დღე-ღამურ რეჟიმში (ყოველ 1 საათში) იძლევა.

რამაზ ჭითანავას თქმით, გარემოს ეროვნულ სააგენტოში ამჟამად არსებული ტექნოლოგიები მოსალოდნელი ძლიერი ნალექების და მასთან დაკავშირებული წყალმოვარდნების 1-2 დღით ადრე პროგნოზირების საშუალებას იძლევა, მაგრამ ამ პროგნოზების სივრცული გარჩევადობა დაბალია და ისინი, შეიძლება ითქვას, ფონურ ხასიათს ატარებენ. კონკრეტული ადგილების მითითების შეუძლებლობა პრობლემებს უქმნის გადაწყვეტილების მიმღებ პირებს - პრაქტიკულად შეუძლებელს ხდის წინასწარი, პრევენციული ღონისძიებების გატარებას.

ამ პრობლემის გარკვეულწილად გადაწყვეტის საშუალებად ჰიდრომეტეოროლოგიის დეპარტამენტში რადარული მეტეოროლოგიური დაკვირვებების წარმოებას მიიჩნევენ. ეს ღრუბლების ფიზიკური მახასიათებლების - გადაადგილების სიჩქარე/მიმართულების და წყლიანობის დადგენის საშუალებას იძლევა; შესაბამისად, 2-3 საათის წინსწრებით, საკმაოდ მაღალი სივრცული და დროითი გარჩევადობით - ძლიერი ნალექების მოსვლის მაღალი ალბათობით პროგნოზირების საშუალება ჩნდება.

გარემოს ეროვნულ სააგენტოში გვიხსნიან, რომ სპეციალისტების შეფასებით, საქართველოს მინიმუმ ორი ასეთი რადარი ესაჭიროება. თანამედროვე რადარს ხედვის არე საკმაოდ მაღალი აქვს - 200-250 კილომეტრი. თუმცა, ვისაც ამ ტიპის რადარი პრაქტიკაში გამოუცდია, აღნიშნავს, რომ მონაცემები 150 კილომეტრის რადიუსში უფრო სანდოა. ამასთანავე, ამ რადარს ნაკლოვანებაც აქვს - ხედვა საკმაოდ მაღალია, მაგრამ თუკი მას რაიმე ეფარება, მთა იქნება ეს, თუ შენობა, რადარისთვის ეს სექტორი მთლიანად იხურება.

„როგორც სპეციალისტები გვეუბნებიან, საქართველოს ტიპის მთაგორიანი ქვეყნისათვის ორი დიდი და რამდენიმე პატარა რადარი იქნება საჭირო (პატარა რადარების ხედვის რადიუსი 60 კილომეტრია და რაოდენობა ათეულობით შეიძლება იყოს). ამჟამად გარემოს ეროვნული სააგენტო არცერთ მეტეოროლოგიურ რადარს არ ფლობს. ისინი საკმაოდ ძვირი ღირს და ჩვენი დიდი ხნის ოცნებაა“, - ამბობს რამაზ ჭითანავა.

„ეს რადარი სამხედრო-საწარმოო გაერთიანება „დელტას“ აქვს და მათი მონაცემები ძალიან სასარგებლო იქნებოდა სინოპტიკოსებისთვისაც. ახლო პერსპექტივაში ყველაზე რეალური „დელტას“ რადარის მონაცემებზე წვდომის მოპოვებაა. სამწუხაროდ, ამას მწარმოებელი კომპანიისგან (გერმანია) ლიცენზიის შეძენა სჭირდება, რაც დაახლოებით 60 ათასი ევრო ჯდება. თანხა უკვე გამოინახა და ახლო მომავალში შესაბამისი ლიცენზია გვექნება. რადარი შეიძინა და ლილოს ტერიტორიაზე დაამონტაჟა სამოქალაქო ავიაციამაც. მისი მონაცემების მისაღებადაც ლიცენზიაა საჭირო, ჩვენ ამ საკითხზეც ვმუშაობთ. ამასთანავე, 2016 წლის პირველ ნახევარში ჩვენთვის რადარის ყიდვას აპირებენ ამერიკელები. მის დამონტაჟებას ქუთაისში ვგეგმავთ და პრაქტიკულად მთელ დასავლეთ საქართველოს გავაშუქებთ, იმ ადგილების გარდა, რომლებიც რელიეფის გამო დახურული აღმოჩნდება“, - აღნიშნავს რამაზ ჭითანავა.

ჰიდრომეტეოროლოგიის დეპარტამენტის ცნობით, რადარებზე წვდომა მთელი ქვეყნის მასშტაბით არსებითად გააუმჯობესებს მოსალოდნელი ძლიერი ნალექების და მასთან დაკავშირებული წყალმოვარდნების პროგნოზების ხარისხს და შექმნის შესაბამისი გაფრთხილებების დროულად გავრცელების საშუალებას. ეს კი, თავის მხრივ, ხელს შეუწყობს ამ მოვლენებით გამოწვეული შესაძლო უარყოფითი შედეგების (ადამიანთა მსხვერპლი, ეკონომიკური ზარალი) თავიდან აცილების/შერბილების საშუალებას.

ბუნებრივი კატასტროფების ერთ-ერთ მთავარ მაპროვოცირებელ ფაქტორზე - სეისმურ საფრთხესა და მასთან დაკავშირებულ საკითხებზე საუბრობს დედამიწის შემსწავლელ მეცნიერებათა ინსტიტუტის დირექტორი, თეა გოდოლაძე. მისი თქმით, სეისმური საფრთხე მრავალპარამეტრული ამოცანაა და არა მხოლოდ მიწისძვრასთან, არამედ ძლიერი ბიძგების მიერ ტრიგერირებულ ბუნებრივ მოვლენათა ნახვევთან, მათ შორის, მეწყერთან და ლანდშაფტურ ცვლილებებთან არის დაკავშირებული.

თეა გოდოლაძე განმარტავს, რომ სხვადასხვა ბუნებრივი კატასტროფების მხრივ საქართველო და თბილისი მოწყვლადი რეგიონია. სოციალური კუთხით ეს პროცესები დაკავშირებულია ინფრასტრუქტურასთან, რაც აისახება მოქალაქეებზე, ზოგადად ქვეყანაზე, მის ეკონომიკასა და მდგრად განვითარებაზე. ეს არის ერთგვარი ჯაჭვი, რომლიდანაც თითოეული რგოლის მოშლა პროცესებს უმართავ სიტუაციამდე მიიყვანს.

„თბილისი სეისმურად აქტიური ქალაქია, სადაც მიწისძვრა ხდებოდა, ხდება და მოხდება კიდეც. დედაქალაქის ინფრასტრუქტურა მოძველებულია და თანამედროვე, საინჟინრო-სამშენებლო სტანდარტებთან არის მისაახლოებელი. ნებისმიერი განვითარებული ქვეყნის პოლიტიკა, რომელიც სეისმურად აქტიურ რეგიონში მდებარეობს, სეისმომედეგი მშენებლობისკენ არის მიმართული. სამწუხაროდ, საქართველოში მწვავედ დგას კომპეტენციის პრობლემაც. გამოყენებითი საინჟინრო მიმართულებებით, რასაც გამოყენებითი სეისმოლოგია, გამოყენებითი ფიზიკა, გამოყენებითი გეოლოგია, გამოყენებითი ბიოლოგია, ბიოინჟინერია ჰქვია, თანამედროვე სტანდარტებს ბევრად ჩამოვრჩებით“, - ამბობს თეა გოდოლაძე.

ბიოინჟინერიასთან, როგორც კატასტროფების პრევენციულ ერთ-ერთ ღონისძიებასთან დაკავშირებით, რევაზ გეთიაშვილი აღნიშნავს, რომ ეს ერთ-ერთი ყველაზე თანამედროვე და ეფექტური მიდგომაა, რაც მწვანე საფარის აღდგენითა და ხეების დარგვით კატასტროფების რისკის შემცირებას ნიშნავს. მიუხედავად ამისა, ქალაქისა და დედაქალაქის კონტექსტში ბიოინჟინერია ხშირად არ გამოიყენება, თუმცა თბილისში რთული არ არის იმ ტიპის ტერიტორიების მოძიება, სადაც ამ მიმართულებით მუშაობა საჭირო და შესაძლებელია.

უწყებაში ასევე განმარტავენ, რომ დედაქალაქის გამწვანებისა და ხეების დარგვის პროგრამა ემსახურება თბილისის ეკოლოგიური მდგომარეობის გაუმჯობესებას, რომლის ფარგლებშიც 2-დან 10 ლარამდე ღირებულების, 2-დან 5-წლამდე ასაკის ნერგები ქალაქის სხვადასხვა რაიონში, ტყე-პარკებსა თუ გამხმარი ნარგავებისგან გამოთავისუფლებულ ტერიტორიაზე დაირგო.

რევაზ გეთიაშვილის თქმით, არსებულ პირობებში თბილისის მერიის „მილიონი ხის“ პროექტისთვის ბიოინჟინერიის მიმართულების მიცემა შეუძლებელი იყო. ამისთვის დედაქალაქის მთავრობას დასჭირდებოდა კონსულტაციები გარემოს ეროვნულ სააგენტოსთან, სხვადასხვა სპეციალსიტებთან და ექსპერტებთან, რათა ბუნებრივი კატასტროფების რისკის შემცველი ზონები გამოევლინა. თუმცა ამ პროექტის მიზანი თბილისის ეკოლოგიური გარემოს გაჯანსაღება იყო და არა ბუნებრივი კატასტროფების პრევენცია.

ეკოლოგიური კატასტროფების რისკების შემცირებისათვის ადრეული შეტყობინების სისტემების დანერგვაზე არაერთი სპეციალისტი საუბრობს.

გარემოს ეროვნული სააგენტოს გეოლოგიის დეპარტამენტის ხელმძღვანელი, მერაბ გაფრინდაშვილი აღნიშნავს, რომ ადრეული შეტყობინების სისტემების დანერგვის კუთხით, რაც საკმაოდ ძვირი სიამოვნებაა, გამოცდილება სამწუხაროდ არ გვაქვს და როგორც კი ფინანსური საშუალება გამოჩნდება, თბილისში, რამდენიმე უბანში, ამ სისტემების დამონტაჟება იგეგმება (წინასწარი მონახაზით მათ შორისაა: მუხათგვერდის სასაფლაოს ასასვლელი გზა, გიორგიწმინდას უბანი გლდანში, შესაძლოა თბილისის შემოვლითი გზაც).

ამ კუთხით რამდენიმე პრობლემურ ასპექტს გამოყოფს დედამიწის შემსწავლელ მეცნიერებათა ინსტიტუტის დირექტორი და განმარტავს, რომ მწვავედ დგას საკადრო პოლიტიკის საკითხი - ნებისმიერი აპარატურა დაძველებადი ხელსაწყოა, რომელიც ადამიანმა უნდა მართოს. იმ შემთხვევაში კი, თუ არ გყავს კვალაფიციური კადრი, არ არსებობს მკაფიოდ ჩამოყალიბებული მიზანი, რას და რატომ ვაკეთებთ, მხოლოდ აპარატურა პრობლემას ვერ გადაწყვეტს.

„გარკვეულწილად პრობლემურია აპარატურის შესაძენად თანხების გამოყოფისა და ბიუროკრატიულად გართულებული მექანიზმების გადალახვის პროცესიც. თუმცა, ყველაზე მნიშვნელოვანი ისაა, რომ პასუხისმგებელი პირების ცვლილებასთან ერთად, გარემოსდაცვითი, ბუნებრივი საფრთხეების მიმართულებით არსებული პოლიტიკა არ უნდა იცვლებოდეს“, - ამბობს თეა გოდოლაძე.

CENN-ის გარემოსდაცვითი პროექტების კოორდინატორის, რევაზ გეთიაშვილის განცხადებით, 2015 წელს მომზადდა და დამტკიცდა თბილისის მერიის გარემოსდაცვითი სტრატეგია, სადაც გარკვეულწილად გაიწერა ყველა ის პრობლემა, რაც თბილისს ამ სფეროში აქვს; თუმცა, აქ მხოლოდ ძირითადი მიმართულებებია გაწერილი და მეტ კონკრეტიკას საჭიროებს - აუცილებელია გაიწეროს ამ სტრატეგიის აღსრულება/განხორციელების ინსტრუმენტები და სამოქმედო გეგმები, რაც კონკრეტულ ვადებსა და ბიუჯეტზე იქნება მიბმული. პარალელურად, ამ სტრატეგიის მიხედვით, არაერთი პოლიტიკური, სტრატეგიული დოკუმენტია მოსამზადებელი, რათა თითოეული ღონისძიება ამ ერთიანი გეგმის ნაწილი იყოს. ასევე, ბუნებრივი კატასტროფების რისკების შემცირების კომპონენტს მოიცავს თბილისის გენ-გეგმაც, რომელიც 2016 წელს უნდა მომზადდეს.

„სერიოზული პრობლემაა ფინანსებიც. თბილისის 2016 წლის ბიუჯეტში გარემოსდაცვითი კუთხით სულ 9 მილიონი ლარია გამოყოფილი და ამ თანხით რისკების პრევენციისა თუ ქალაქის გამწვანების მხრივ ეფექტური ნაბიჯების გადადგმა შეუძლებელია. შეგვიძლია ეს განვაზოგადოთ კიდეც, რადგან გარემოს დაცვის პრიორიტეტად ქცევის პრობლემა ყოველთვის არსებობდა და დღემდე არსებობს. გარემოსდაცვითი პროექტები ძირითადად საერთაშორისო დონორების მხრიდან ფინანსდება და ამას, ცუდია, მაგრამ მიეჩვია ხელისუფლება. გარემოსდაცვითი ღონისძიებების განხორციელებისთვის სახელმწიფოს ხარჯების გაღება ენანება, მიუხედავად იმისა, რომ პრევენციაში დახარჯული თანხა ბევრად ამცირებს პოტენციურ ზიანს, რომელსაც მიიღებ, თუკი აუცილებელ ნაბიჯებს არ გადადგამ“, - აღნიშნავს რევაზ გეთიაშვილი.

გიორგი ჭეიშვილი

წაკითხულია
12923
ელ. ფოსტის გაგზავნა

ამავე თემაზე სტატიები არ მოიძებნა


ბლოგი

„კაპიტალი განსაზღვრავს წარმოებით ურთიერთობებს,“ – კარლ მარქსის ამ ზეცნობილი ფრაზით გილოცავთ კაპიტალიზმის კრიტიკოსებს თქვენი კერპის 200 წლის იუბილეს, და მსურს განვავრცო, რომ იდეოლოგიური განსხვავების მიუხედავად, არა თუ ვეთანხმები, მეტიც, მიმაჩნია, რომ სწორედ კაპიტალი უდევს საფუძვლად არა მხოლოდ წარმოებით, არამედ ნებისმიერი სახის ურთიერთობას სოციუმში, რომელიც პროგრესსა და განვითარებაზეა ორიენტირებული.

2019 წლამდე გადადოს საპენსიო რეფორმის დაწყება და მოამზადოს წინაპირობები კონსერვატიული (და არა სოციალურ-ლიბერალური) მოდელის შემოღებისთვის, იმ დათქმით, რომ დაგროვებითი და საბაზისო პენსიების სქემები ყოველთვის ერთმანეთის პარალელურად იარსებებს

40-წუთიანი დამქანცველი ჯანჯღარის შემდეგ, მწვერვალზე სრულიად ახალი, თვალუწვდენელი სივრცე გადაიშალა ჩვენს თვალწინ, როდესაც სოფელ გოგაშენში ამოვაღწიეთ

ახალქალაქს მორიგი დაგეგმილი ტრენინგის ფარგლებში ვესტუმრეთ. ამ ნაყოფიერ მიწაზე მშრომელი ფერმერები ცხოვრობენ. სწორედ აქ მოდის ქართულ ბაზარზე არსებული კარტოფილის, ბოსტნეულისა და მარცვლეულის დიდი ნაწილი. ბოლო პერიოდში ჩვენ მიერ ჩატარებული ტრენინგებიდან ეს შეხვედრა ყველაზე ინტერაქციული აღმოჩნდა. გამაკვირვა მათმა ცხოველმა ინტერესმა სიახლისადმი. ისინი მაქსიმალურად ცდილობდნენ მათთვის საინტერესო საკითხზე მიეღოთ რაც შეიძლება მეტი ინფორმაცია.

გასულ კვირას მაკედონიაში ნაციონალისტურად განწყობილ ადამიანთა ჯგუფი პარლამენტშიშეიჭრა. 200-კაციანი ბრბო, რომელთა შორისნიღბიანი მამაკაცები იყვნენ, სასტიკად გაუსწორდაწამყვანი მაკედონიური ოპოზიციურიპარტიის და ეთნიკური ალბანელების პარტიის ლიდერებს, მათ შორის ქალბატონს. ეს ორი პარტია აპირებდა ახალი უმრავლესობის შექმნას მაკედონიის პარლამენტში, რომლის სპიკერად ეთნიკურად ალბანელი პოლიტიკოსი აირჩიეს. პარლამენტში შეჭრილები, რომლებიც ქვეყნის ყოფილი პრემიერ-მინისტრისმომხრეები იყვნენ, ამ ფაქტის ასეთი სისხლიანი გზით ჩაშლას ცდილობდნენ.

მარტვილის რაიონის გამგებლის მოადგილე ყველაზე ძლიერ ოპონირებას გვიწევდა. მისი პირველივე ქმედება „ჰაკა“-ს ჰგავდა, რომელსაც გააფთრებული ახალზელანდიელი მორაგბეები მოწინააღმდეგე გუნდის მორალურად გასატეხად იყენებენ.

კონფლიქტის დაწყებიდან მეექვსე წელს ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა ჩაურევლობის პოლიტიკა დაარღვია და ასადის რეჟიმის წინააღმდეგ იერიში პირველად 7 აპრილს, გამთენიისას მიიტანა.

ესტონური წარმატებული პოტიკის მაგალითების მოძიება შესაძლებელია თითქმის ნებისმიერ სფეროში, დაწყებული სახელმწიფო მმართველობიდან, დამთავრებული განათლების პოლიტიკით.

უცხო ქვეყნების კანონებისა თუ რეფორმების კოპირება განვითარების ერთი-ერთი პოპულარული და საქართველოშიც ხშირად გამოყენებადი რეცეპტია. ლოგიკა მარტივია - „საჭირო არ არის ველოსიპედის ახლიდან გამოგონება“. თუმცა, ეს მიდგომა ხშირად არ ამართლებს.

ევროკავშირთან სავაჭრო სივრცის გაფართოების შედეგად ყველა მოსალოდნელი დადებით ეფექტი მიიღწევა გრძელვადიან პერიოდში (5-10 წელიწადი), ხოლო ხარჯების გაღება გვიწევს დღეს, რათა შესაბამისობაში მოვიდეთ ევროკავშირის კანონმდებლობასთანდა საბაზრო მოთხოვნებთან. ისედაც დაძაბულ სოციალურ და პოლიტიკურ ფონზე ამან შესაძლოა საფრთხე შეუქმნას რეფორმების წარმატებით განხორციელებას. შესაბამისად, დაახლოების პროცესი უნდა იყოს თანმიმდევრული და პრიორიტეტები გათვლილი ისე, რომ ბიზნესს ჰქონდეს ზრდის სტიმული; ასევე, მნიშვნელოვანია ექსპორტზე ორიენტირებული დარგების კონკურენტუნარიანობის ამაღლება წახალისდეს. მეორე მხრივ, საქართველოში ევროკავშირის სტანდარტების დანერგვა მეწარმეობასა და ზოგადად ქვეყნის საინვესტიციო სივრცეში პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოზიდვას და ევროპულ ბაზარზე წვდომას ხელს შეუწყობს. DCFTA-ს სარგებლის სრულად ასათვისებლად, ასევე, აუცილებელია სამუშაო ძალის ბაზრის ცვლილება, რომელიც ამჟამად თავმოყრილია ძირითადად დაბალმწარმოებლურ დარგებში.

მე ძალიან კარგად არ ვიცნობ მაგამედ სარიევს. მაქსიმუმ ორჯერ შევხვედრივარ, პირველად მარნეულში და მეორედ ერთი კვირის წინ გარდაბნის მუნიციპალიტეტში ამჯერადაც ევროკავშირთან სავაჭრო ხელშეკრულების (DCFTA) შესაძლებლობების შესახებ ტრეინინგზე. მაგამედი არც ოლიმპიური ჩემპიონია და მისი ფოტოები არც საჯარო თავშეყრის ადგილებშია გამოფენილი, თუმცა ის რომ საუკეთესო მოქალაქეა, ამ ფაქტს წყალი არ გაუვა!

კეთილდღეობის ეკონომიკის ერთ-ერთი პრინციპია, რომ ზოგიერთ გადასახადს შესაძლოა უკუგავლენა ჰქონდეს ინდივიდების მოტივაციაზე- შექმნან დოვლათი. თუმცა, თუ გადასახადებიდან მიღებული თანხა საკმარისი არ არის ხარისხიანი ინფრასტრუქტურისა და საჯარო სერვისების დასაფინანსებლად, ამანაც შეიძლება დააზარალოს ეკონომიკა.

ინსტიტუტების განვითარებას არა მარტო პროფესიონალების, პოლიტიკური და ეკონომიკური ელიტების სწორად მიმართული შრომა და გადაწყვეტილებები, არამედ მოსახლეობის დამოკიდებულებებისა და ფასეულობების შეცვლაც სჭირდება.

ფერმერებთან ჩვენი შეხვედრის დროს სულიად მოულოდნელად აღმოვაჩინეთ მსმენელებს შორის ორი “თინეიჯერი” ბიჭი; მომავალი ფერმერები მამასთან ერთად გამალებით იწერდნენ პრეზენტაციის დროს მიწოდებულ ყველა ინფორმაციას თაფლის წარმოების არსებული შესაძლებლობების, პრობლემებისა და გამოწვევების შესახებ.

მას შემდეგ, რაც საქართველომ დამოუკიდებლობა მოიპოვა, მთავრობები, პოლიტიკური პარტიები, ექსპერტები, თუ იდეოლოგები გვპირდებიან საქართველოს ეკონომიკურ გაბრწყინებას, რეცეპტად კი ბორჯომის გაყიდვიდან დაწყებული დაბალი გადასახადებით დამთავრებული არაერთ იდეას თუ თეორიას ასახელებენ. ასე გრძელდება 25 წელია და, მართალია, 90-იანი წლების სიდუჭირიდან მოსახლეობის დიდი ნაწილი გამოვიდა, გაბრწყინებამდე ჯერ კიდევ ბევრი გვიკლია.

გუგენჰაიმში აგნეს მარტინმა, MoMA-ს თანამედროვე ხელოვნების ფილიალმა (PS1) ნიუ-იორკში, ჩიკაგოს ხელოვნების ინსტიტუტმა და ჩიკაგოს თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმმა კიდევ ერთხელ დამარწმუნა, რომ არ არსებობს გამოხატვის უღირსი საგნები, აღქმები, მოვლენები თუ ამ მოვლენების ინტერპრეტაციები.

სამი წლის წინ ამერიკელმა ჟურნალისტმა ენ ბერნარდმა National Geographic-ისთვის მომზადებულ რეპორტაჟში შემდეგი სიტყვები დაწერა: „თუ დაეცემა დამასკო, დაეცემა სირიაც.“ ომის დაწყებიდან, თითქმის, ექვსი წლის თავზე პრეზიდენტ ბაშარ ალ-ასადის ციტადელად ქცეული სირიის დედაქალაქი გადარჩა, ხოლო ალეპომ, სიდიდით მეორე უძველესმა ქალაქმა და ომამდელი სირიის ბიზნესცენტრმა, დაცემა 2012 წლიდან (სამოქალაქო ომის დაწყებიდან ერთ წელიწადში) დაიწყო, თუმცა, მაინც ბევრს გაუძლო გარდა რუსეთის ავიაიერიშისა.

ციდან ალბათ ყველაზე კარგად ჩანს გერმანული რაციონალიზმი, მიწის და განახლებადი ენერგიიის ათვისება (გუშინ მხოლოდ მიუნხენიდან ფრანკფურტამდე მგზავრობისას 500-ზე მეტი ქარის წისქვილი დავთვალე), ტყის ფართობების და სასოფლო-სამეურნეო სავარგულების ეს რაღაც განსხვავებული სიმეტრიით მონაცვლეობა და, მთლიანობაში, ეს განსხვავებულად დავარცხნილი რელიეფი.

გაძვირებული საიმპორტო ავტომობილების ფასი (გამოწვეული აქციზის ზრდით), სავარაუდოდ, გაახანგრძლივებს საქართველოში არსებული ავტომობილების „ექსპლუატაციის“ ვადას. შესაბამისად, ტექნიკური შემოწმების შემოღების ვადებისა და პირობების გაურკვევლობის პირობებში, შესაძლოა, ტექნიკურად არც ისე სახარბიელო მგომარეობაში მყოფმა ქართულმა ავტოპარკმა გაიხანგრძლივოს მავნე აირებისა და უსიამოვნო ინდუსტრიული ხმების „გამობოლქვის“ პერიოდი.

В шестидесятые годы прошлого века Ферруччо получил от продажи тракторов бόльший доход, чем планировалось, и исполнил свою мечту: поставил в свой гараж новенькую «феррари». Вторая часть этой истории намного интереснее. «Феррари» не оправдала ожиданий Ферруччо. Ферруччо, не раздумывая, явился прямо к Энцо Феррари, чтобы обсудить недостатки машины, он высказал свое мнение и предложил помощь в решении проблем...

გასული საუკუნის სამოციან წლებში ფერუჩომ ტრაქტორების გაყიდვით დაგეგმილზე მეტი შემოსავალი მიიღო და ოცნებაც აისრულა: საკუთარ ფარეხში ახალთახალი «ფერარი» დააყენა. ამ ისტორიის მეორე ნაწილი გაცილებით საინტერესოა.

სადღეგრძელოებზე ჩემმა ბლოგმა იმაზე გაცილებით მეტი ვნებები და კონტრასტული რეაქციები გამოიწვია, ვიდრე ველოდი: მკვეთრად უარყოფითი ძირითადად უფროსი თაობის მხრიდან და მკვეთრად დადებითი ახალგაზრდა და საშუალო ასაკის ხალხის მხრიდან. მკვეთრად უარყოფითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა დაიწყეს პირადად ჩემი და ჩემი ქართველობის ლანძღვა კომენტარებში თუ პირად მიმოწერაში, ხოლო მკვეთრად დადებითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა -- ჩემი ქება მაღალი მოქალაქეობრივი თვითშეგნების გამო, რამაც გადამაწყვეტინა მეთქვა (ამჯერად უკვე საბოლოოდ), რატომ არ ვეთანხმები არცერთ მხარეს. როცა ვნებები დუღს, როგორც ამბობენ, ჭეშმარიტება ორთქლდება (არა, იმის თქმა არ მინდა, რომ მე ვიცი ჭეშმარიტება).

ბოლო შვიდი წელია ქართულ სუფრაზე არ ვყოფილვარ, სანამ გუშინ ძირითადად ახალგაზრდებისგან შემდგარ ჯგუფთან ერთად არწივის ხეობაში და ხორნაბუჯზე ლაშქრობის შემდეგ ერთ რესტორანში მათთან ერთად არ აღმოვჩნდი. მოკლედ, ამ ადამიანების ასაკმა და განათლებამ მაფიქრებინა, რომ ეს ხალხი არ დალევდა იმ სადღეგრძელოებს, რის გამოც ქართულ სუფრებს გავურბივარ. მოლოდინი არ გამართლდა. ამ სუფრაზეც შეისვა „საქართველოს გაუმარჯოს”, ჩვენი სიყვარულის (იგულისხმება სუფრაზე მსხდომნი), მეგობრობის და ხვალინდელი დღის სადღეგრძელოები. ამ სადღეგრძელოებს გვთავაზობდა ერთ-ერთი ჩვენი თანამოლაშქრე ბიჭი, რომელმაც თქვა მე თამადა არ ვარო, თუმცა ტრადიციული თამადისგან მხოლოდ იმით განსხვავდებოდა, რომ დალევას არ გვაძალებდა.

პანკისი - სტერეოტიპების მსხვერპლი ულამაზესი კუთხე

გამარჯობა, მინდა ეს ბლოგი დავწერო ქართული მატყლის პრობლემაზე და თხრობა დავიწყო ახლო წარულიდან, ასევე გაგაცნოთ მატყლის პრობლემის მოგვარების უელსური მოდელი.

უიმედო და არაინფორმირებული გურულები 6 ივლისს ლანჩხუთის მინუციპალიტეტის სოფელ ჯურუყვეთში ვნახე. არაინფორმირებული ევროინტეგრაციის პროცესებზე, უიმედო თავიანთი სოციალური მდგომარეობით.

აბორტის უფლება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პოსტულატია ადამიანის უფლების კონვენციაში. გაეროს CEDAW-ს კომიტეტის დეკლარაციაში წერია: „გაეროს წევრმა ქვეყნებმა ხელი უნდა შეუწყოს ჯანდაცვის სფეროში ქალის მიმართ ყველანარი დისკრიმინაციის აღმოფხვრას, ქალის და კაცის უფლება თანაბრად უნდა იყოს დაცული და ქალებს უნდა ქონდეთ წვდომა ჯანდაცვის სერვისებზე, ოჯახის დაგეგმარების ჩათვლით“.

Brexit -ის მოწინააღმდეგები მოსახლეობას აფრთხილებდნენ უპირატესად ეკონომიკური შედეგების თაობაზე: ბრიტანეთის ფინანსთა სამინისტროს პროგნოზით, Brexit-ის შემდგომ ყოველი ბრიტანული ოჯახი 4300 ფუნტს დაკარგავს წელიწადში 2020 წლისათვის იქნება სავარაუდოდ, 100 მილიარდი ფუნტის ეკონომიკური ზარალი. 950 000 სამუშო ადგილს შეექმნება საფრთხე. პროფესიული გაერთიანებების ვარაუდი უფრო დრამატულია: 4 მილიონი სამუშაო ადგილი საფრთხის ქვეშაა, განსაკუთრებით კი, ექსპორტთან დაკავშირებულ სფეროებში, საავტომობილო და ქიმიურ ინდუსტრიაში. ბევრი ფირმა კონტინენტურ ევროპაში გადავა. შემცირდება პირდაპირი ინვესტიციები.

ბატონი სერგო ქალაქ თელავიდან თან რეალური პიროვნებაა და თან კრებითი სახელია იმ ადამიანებისა, რომლებიც ევროინტეგრაციის მიმართულებით ინფორმაციულ შიმშილს განიცდიან.

გერმანიაში მმართველი კოალიციის პარტიების: CDU -სა და CSU- ს ცალკეული პოლიტიკოსები სკეპტიკურად არიან განწყობილნი, რამდენად გონივრულია საქართველოსთვის ვიზალიბერალიზაციის მინიჭების თაობაზე ევროკომისიის გეგმა. მათ არგუმენტად მოჰყავთ ქართული კრიმინალური დაჯგუფებების მზარდი მასშტაბი და გავლენები ევროპაში, ამასთან, საქართველოს მოქალაქეების მიერ ლტოლვილის სტატუსის ბოროტად გამოყენების ტენდენციად ქცეული ფაქტები. ეს არგუმენტები რეალობაში საფუძველს მოკლებული როდია, მაგრამ სწორედ ამ თემის წამოწევა საქართველოს სახელმწიფოსათვის ეგზისტენციალურად მნიშვნელოვანი საკითხის გადამწყვეტ ფაზაში აღაშფოთებს ქართულ საზოგადოებას:

„სურსათის უვნებლობა ევროკავშირმა რომ არ მოგვთხოვოს, ისე არ უნდა გვქონდეს“? - ეს რეპლიკა მესტიაში ჯერ კიდევ “გაუხურებელი” ტრენინგის მიმდინარეობის დროს ადგილობრივმა ზაზა დევდარიანმა “გვესროლა”.

პილოტმა დაშვება გამოაცხადა. ქვევით თვალი მომჭრა აღმოსავლეთსა და უდაბნოს კლიმატისთვის უჩვეულო სიმწვანემ, რომელიც თელ-ავივის აეროპორტის ზოლამდე მთელი 20 წუთის განმავლობაში არ დასრულებულა. გაოცებამ დროებით გადამავიწყა „აირზენას“ ღარიბული, უგემური მენიუ და ლამაზი, მაგრამ უჟმური და მოძველბიჭო სტიუარდესა. - ყვავის ყველაფერი, - მითხრა სიამაყით გვერდით მჯდომმა შუახნის მამაკაცმა, რომელიც საქართველოდან ისტორიულ სამშობლოში ღრმა ბავშვობაში გადასახლდა.

ცოტა ხნის წინ გავრცელდა ინფორმაცია "ჩერნომორენერგოს" დირექტორის, ასლან ბასარიას განცხადების შესახებ, რომელსაც ენგურჰესის დირექტორის ლევან მებონიაც ადასტურებს და რომლის მიხედვით ენგურჰესის მიერ გამომუშავებული არცერთი კილოვატი ამ ეტაპზე საქართველოს არ მიეწოდება და მთლიანად აფხაზეთს მიაქვს, ხოლო ზამთრისა და გაზაფხულის პერიოდში წაღებული ელექტროენერგიის რაოდენობა გამომუშავებულის 80%-ს შეადგენს.

არავის უკვირს ის ფაქტი, რომ რადიკალური ისლამის წარმომადგენელები მკაცრად აკრიტიკებენ დემოკრატიას, რადგან ის შარიათის სულთან შეუთავსებელ პოლიტიკურ პრაქტიკად, ზნეობრივი გარყვნილებისა და ქაოსის წყაროდ მიაჩნიათ. საკვირველი ისაა, რომ დემოკრატიას რელიგიის სახელით ქრისტიანებიც არ წყალობენ.

გასული წლის ბოლოს საქართველოს გაზმომარაგების გაზრდის საკითხმა არათუ აქტუალურობა შეიძინა, არამედ გადააჭარბა ყველანაირ მოლოდინს და უკვე ერთგვარ მძაფრსიუჟეტიან სერიალად იქცა “გაზპრომის” მთავარ როლში მონაწილეობით.

ქართველ მორწმუნეთა და სასულიერო პირთა გარკვეულ წრეში სიტყვა „ლიბერალიზმი“ ძალიან უარყოფითი რენომეთი სარგებლობს. ჩემი აზრით, ამას სამი უმთავრესი მიზეზი აქვს. პირველი, ესაა რუსული რელიგიური ლიტერატურა, რომლებიც „რომის მესამე იმპერიის“ სულისკვეთების მქონე ავტორების მიერაა დაწერილი, რომლებსაც ყველანაირი ლიბერალური აზრი, რომელიც ეჭვის ქვეშ აყენებს რუსული იმპერიის მართლმადიდებლურ მისიას, თავად მართლმადიდებლობის საწინააღმდეგო ძალად მიაჩნიათ; მეორე, ზოგიერთი ლიბერალის აგრესიული, ანტიეკლესიური პოზიცია, რომელიც სულაც არ გამომდინარეობს კლასიკური პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებიდან და აქედან გამომდინარე, თავად ამ ლიბერალის ბრალია და არა ლიბერალიზმის; მესამე, ზოგადად ლიბერალიზმის მოწინააღმდეგენი კარგად არ იცნობენ კლასიკური, პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებას.

ახალციხის რაიონში მცხოვრებ ერთ-ერთ მეფუტკრეს, რომელიც ევროპაში ქართული თაფლის ექსპორტისთვის საჭირო მოთხოვნებზე ინფორმაციას ეძებდა, სურსათის ეროვნულ სააგენტოში "ურჩიეს", რომ ევროკავშირში თაფლის შეტანაზე ფუჭ ოცნებას თავი დაანებოს და ცოტა უფრო პრაგმატულ-მიწიერი საქმით დაკავდეს.

ახლო აღმოსავლეთსა და სირიაში შექმნილი ვითარება შედეგია ცივილიზაციურ - რელიგიური კონფლიქტების გაღვივების, რომლებიც ემყარება საუკუნეების მანძილზე ჩამოყალიბებულ ეთნო-რელიგიურ რწმენებს და რომელთა გაღვივება ხდება გლობალური და რეგიონული პროცესების ფონზე.

კოლონიალიზმის ეპოქაში ევროპელები ცდილობდნენ ანდებში ოქროს ქალაქისთვის მიეგნოთ, მაგრამ ელდორადოც და ინკების პაიტიტიც მხოლოდ ლეგენდად დარჩა, ისევე როგორც საყდრისის 5-ათასწლოვანი მაღარო, რომლის შესახებაც უკვე ვეღარაფერს შევიტყობთ.

ხანგრძლივი დავა ე.წ. მოსმენების კანონთან დაკავშირებით დასრულებულია, ვეტოც დაძლეულია და დიდი ძმაც მზადყოფნაშია, რომ მუდამ გვიყუროს, გვისმინოს და განაჩენი გამოიტანოს.

მრავალი ქვეყნის გამოცდილების მიხედვით, სწორედ სადაზღვევო სფეროა ის სეგმენტი, რომელსაც შეუძლია რომ თავისი შემოსავლებიდან საგზაო უსაფრთხოებისთვის დაფინანსება გამოყოს და ეს თანხა ტრანსპარენტულად დახარჯოს გზების კეთილმოწყობასა და საგზაო უსაფრთხოებაზე მიმართულ სხვა კონკრეტულ პროექტებზე.

პირველად გადავწყვიტე ნახევრად პირადული და შეიძლება ცოტა არ იყოს თვითმაამებლური ჩანაწერის გასაჯაროება

უჩა სეთური, ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) ექსპერტი

"მორიგი ბლეფი" - ასე აფასებდნენ დღეს პროგრამას "აწარმოე საქართველოში"

სტრატეგიულად მნიშნელოვანი გეოგრაფიული მდებარეობის გამო საქართველოს მთელს კავკასიაში და მის ფარგლებს გარეთაც საკვანძო სატრანზიტო ფუნქცია აკისრია. ამის გამო, სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურის და სატრანსპორტო საშუალებების გაუმჯობესება აუცილებელი წინაპირობაა ქვეყნის ეკონომიკური და სოციალური განვითარებისთვის.

ევროპასთან ასოცირების შესახებ შეთანხმებაში განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა სატრანსპორტო საშუალებების უსაფრთხოების პირობების დაცვას: ავტომობილის გამართულობას, მძღოლების კვალიფიკაციას და მათ მიერ სამუშაო და დასვენების საათების მკაცრ დაცვას.

ერთხელ ერთმა ჩემმა ნაცნობმა ჟურნალისტმა, რომელიც შარშან კოლუმბიის უნივერსიტეტის ტრენინგზე გავიცანი, სოციალურ ქსელ Twitter-ზე დაწერა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების მადლობელია, რადგან მან, ნეპალელი ემიგრანტების შვილმა, მისი წილი ამერიკული ოცნება უკვე აიხდინა.

ადვოკატირება

შეხვედრა საღამოს 6 საათზე , www.eugeorgia.info-ს ოფისში დავნიშნეთ. ჩვენი ჯგუფი პირველად უნდა შეხვედროდა ახალციხის რაიონში, სოფელ ანდრიაწმინდაში მცხოვრებ მეყველეს - გალინა ინასარიძეს და მის შვილს - რუსლანს. თავდაპირველად, შეხვედრის მიზანი ერთმანეთის გაცნობ

"კვლევითი ჟურნალისტიკის და ადვოკატირების ცენტრი" ახორციელებს პროექტს, რომლის ფარგლებშიც ვეხმარებით მცირე და საშუალო ბიზნესს

რჩეული სტატიები

ამერიკული ლურჯი მოცვი, რომელიც გურიისა და აჭარის მაღალმთიანეთის კლიმატურ პირობებს კარგად შეეგუა, უნიკალური თვისებების გამო მსოფლიო ბაზარზე დიდი მოთხოვნით სარგებლობს. საქართველოში მოყვანილი 12 ტონა ლურჯი მოცვი დიდი ბრიტანეთის ბაზარზე წელს პირველად შევიდ

ევროკავშირის წარმომადგენლებმა საქართველოში თაფლის წარმოების ინდუსტრია შეამოწმეს და მიიჩნიეს, რომ სწორედ თაფლია ის ერთ-ერთი სტრატეგიული პროდუქტი, რომელსაც თხილისა და ღვინის კვალდაკვალ ევროკავშირის ბაზარზე შესვლის რეალური პერსპექტივა აქვს.

ევროკავშირში 1 კგ ბიო ჟოლოს საცალო ფასი 100 ევროს აჭარბებს, თუმცა, როცა კენკრის ბაღის გაშენება გადაწყვიტა, გიორგი კორელი, ძირითადად, მაინც ადგილობრივი ბაზრით მოიხიბლა. როგორც ახალგაზრდა ფერმერი ამბობს, ჟოლო საქართველოში საკმაოდ მოთხოვნადი პროდუქტია და ყოვ

მეწარმე წლიურ მოგებაზე მე-4 წლიდან გადის, ხოლო მე-6 წლიდან მიღებული მოგება პლანტაციის გაშენების და მოვლის მთლიან ხარჯებს აჭარბებს

1 კგ - 30 ლარი- ამ ფასად შეგიძლიათ იყიდოთ სატაცური წელს ქართულ საცალო ქსელებში. ცხოვრების დონის გათვალისწინებით, ბოსტნეულს თამამად შეუძლია დელიკატესებს შორის თავისი ადგილი დაიკავოს. თუმცა, როგორც ექსპერტები აცხადებენ, ფასს არც მისი თვისებები ჩამორჩება.

ევროკავშირი სოფლად მცხოვრები მოსახლეობისთვის ახალ საგრანტო პროგრამას იწყებს. ევროპის სამეზობლო პროგრამა სოფლის მეურნეობისა და სოფლის განვითარებისთვის - ENPARD-ის ფარგლებში დაფინანსებას მიიღებს ის, ვისაც სოფლად აგროწარმოების ალტერნატიული ეკონომიკური საქმი

პაატა მოგელაშვილს ხეხილის ბაღი 20 ჰა-ზე გორის რაიონის სოფელ ვარიანში აქვს გაშენებული. მეურნეობას უკვე რამდენიმე წელია ძმებთან ერთად უძღვება. ბაღი გააახლეს - "სინაფის" და "ჩემპიონის" ვაშლის ნერგები თანამედროვე ჯიშებით - "გრანი სმიტით", "ჯონათი" და "გოლდენ

რუსეთის სამხედრო თეორეტიკოსების მიერ შექმნილ “მომავლის ომის” მოდელს განსაკუთრებული აქტუალობა შესძინა უკრაინის კრიზისმა, რადგან კრემლმა სწორედ აღნიშნული მოდელის გამოყენებით მოახდინა უკრაინის ტერიტორიის ნაწილის ანექსია და შექმნა დესტაბილიზაციის კერები.

„ღვინის პირველი პარტია დანიაში 2006 წელს გავიტანეთ. შემდეგ დანიას ინგლისი, საფრანგეთი, იტალია და შვედეთი დაემატა.

ქალი მეწარმეების ხელშეწყობის მიზნით, ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი საქართველოში ახალ პროგრამას იწყებს. EUGeorgia.info დაინტერესდა, რამდენად ხელსაყრელია პირობები და რას ფიქრობენ პროგრამასთან დაკავშირებით თავად ქალი მეწარმეები.

banner
banner
banner