banner
12 იანვარი 2018 | 15:44 სოფლის მეურნეობა

ENPARD-ის მიერ მხარდაჭერილი კოოპერატივების შემოსავლები საშუალოდ 27%-ით, ხოლო მოგება - 30%-ით გაიზარდა

ENPARD-ის მიერ მხარდაჭერილი კოოპერატივების შემოსავლები საშუალოდ 27%-ით, ხოლო მოგება - 30%-ით გაიზარდა

 

ISET-ის სოფლის მეურნეობის პოლიტიკის კვლევითი ინსტიტუტი აჯამებს ევროკავშირის ფინანსური და ტექნიკური მხარდაჭერით კოოპერატივების დაფინანსების 2014-2017 წლების შედეგებს და აცხადებს, რომ მცირე ფერმერებს უმცირდებათ წარმოების ხარჯები, იზრდება მათი ეფექტიანობა და მასშტაბის ეკონომია.

"დღეს საქართველოს სოფლის მეურნეობა კომპლექსური პრობლემების წინაშე დგას. აქედან გამოსავლის ერთ-ერთი გზა არის კოოპერატივები, თუმცა არა ერთადერთი (კოოპერაცია პანაცეა არ არის). სწორი კოოპერაცია სასარგებლოა ძირითადად მცირე და ზოგ შემთხვევებში საშუალო ზომის ფერმერებისათვის, რომელთა რიცხვი სამწუხაროდ საქართველოში ძალიან დიდია. ეს იყო ძირითადი მიზეზი, რის გამოც დაიწყო კოოპერატივების გაძლიერებისპროგრამა. მას თავიდანვე საპილოტეეწოდებოდა, რამდენადაც ევროკავშირმა (რომელსაც კოოპერაციის დიდი გამოცდილება აქვს)იცოდა, რომ ამ მოდელს სჭირდებოდა ქართულ რეალობაში გამოცდა. სასოფლო-სამეურნეო კოოპერატივების განვითარება ოთხი წლის წინ დაიწყო, რაც ახალი ხილია ქართველი ფერმერებისათვის და მისი უპირატესობების თუ ნაკლოვანებების შეცნობას დრო და გამოცდილება სჭირდება", - საუბრობს ISET-ის სოფლის მეურნეობის კვლევითი ცენტრის უფროსის მოადგილე და ENPARD-ის პროექტის კოორდინატორი ირაკლი კოჭლამაზაშვილი.

საქართველოში დაახლოებით 1500 კოოპერატივია დარეგისტრირებული, რომლეთაგან 281 კოოპერატივმა ევროკავშირის მხარდაჭერა მიიღო. კოოპერატივების განვითარების ხელშეწყობისთვის 2014-2017 წლებში ევროკავშირის მხრიდან 13 მილიონი ლარი დაიხარჯა, რასაც 4,4 მილიონი თანადაფინასება ემატება. ENPARD-ის პროგრამის ფარგლებში დახმარება გარდა კოოპერატივის წევრების ტრენინგებისა (საგადასახადო, მარკეტინგულ და სხვადასხვა საკითხებში), ასევე ტექნიკურ მხარდაჭერას, ნედლეულის შესყიდვასა და პროდუქციის გაყიდვაში კავშირების მოძიებაში მხარდაჭერასაც მოიცავს. ENPARD-ის პროგრამის გარდა კოოპერატივების განვითარებისთვის ევროკავშირის დაფინანსებით სახელმწიფო დახმარების პროგრამის ფარგლებში დაახლოებით ათას კოოპერატივმა გრანტის სახით 6 მილიონი ლარი მიიღო.

აღნიშნული დახმარებები სრულ შედეგს გრძელვადიან პერსპექტივაში გამოიღებენ, თუმცა პირველი ოთხი წლის შედეგებს ISET-ის კვლევითი ინსტიტუტი უკვე აფასებს. ევროკავშირის მიერ მხარდაჭერილი კოოპერატივების შემოსავლები საანგარიშო პერიოდში საშუალოდ 27%-ით გაიზარდა, ხოლო მოგება - 30%-ით. რაც შეეხება ამ კოოპერატივების მიერ წარმოებული პროდუქციის ღირებულებას 37%-ით გაიზარდა, მათი აქტივები კი 2014 წლის შემდეგ გაოთხმაგდა. (კოოპერატივების კვლევა განახორციელა ISET-მა ENPARD-ის განმახორციელებელ ორგანიზაციების დახმარებით: CARE, Mercy Corps, Oxfam, People in Need  და UNDP.)

საშუალო მაჩვენებლების გარდა კოჭლამაზაშვილი დამატებით აფასებს პროგრამის შუალედურ შედეგებს: "რა თქმა უნდა, კოოპერატივების უმეტესობას დადებითი ფინანსური მაჩვენებლები აქვთ, მაგრამ არიან კოოპერატივები, რომლებიც გარკვეული მიზეზების გამო ზოგ წელს ზარალზე გადიან. 2017 წელს თხილის კოოპერატივებს აზიური ფაროსანას ეპიდემიისა და სხვადასხვა დაავადებების გავრცელების გამო საკმაოდ ცუდი მაჩვენებლები ქონდათ, რამაც ფაქტიურად დიდი გავლენა იქონია გამოკითხული კოოპერატივების საერთო მაჩვენებლებზე. სხვა სექტორებშიც არის რიგი ჩავარდნები, რაც ზოგ შემთხვევაში ე.წ. „აგრარული წლიდან“ არის გამომდინარე და რიგ შემთხვევებში გამოუცდელობიდან, განსაკუთრებით ეს პრობლემა ახალი კულტურების მწარმოებელი კოოპერატივების შემთხვევაში ვლინდება. ზოგადად, განვლილ წლებს თუ შევხედავთ, ტენდენცია გაუმჯობესებისკენ არის შეცვლილი, თუმცა ხაზი უნდა გაესვას, რომ ENPARD-ის პროექტის მხარდაჭერა 2017 წლის ბოლოს დასრულდა და ამის შემდგომ კოოპერატივებს მოუწევთ უკვე საკუთარი ძალისხმევით გააგრძელონ მუშაობა, რაც რეალურად დაგვანახებს მომავალში მათ მდგრადობას".

"მნიშვნელოვანია გავიგოთ თუ რას მოხმარდა დახარჯული თანხა, რომელიც ძირითადად გრძელვადიანი აქტივების შესაძენად იყო გამოყოფილი. ეს კი ნიშნავს, რომ დაფინანსებული კოოპერატივების ნაწილმა ხვალაც რომ შეწყვიტოს მუშაობა, ამ აქტივების გამოყენება შეუძლია ინდივიდუალურ ფერმერს ან სხვა ფორმით მოქმედ აგრო ბიზნესს. ამასთანავე, ამ კოოპერატივებში გარკვეულწილად სტანდარტების გაუმჯობესებისკენ გადაიდგა ნაბიჯები, რაც ყველა შემთხვევაში გასაკეთებელი აქვს ბიზნესზე ორიენტირებულ ფერმერებს თუ კოოპერატივებს, რათა მომავალში გააგრძელონ საქმიანობა. ამდენად, ჩემი აზრით, ენპარდის კოოპერატივებში ინვესტირებული თანხა გარკვეულწილად დაეხმარება ქართულ სოფლის მეურნეობას და მაშასადამე ეკონომიკას", - განაცხადა კოჭლამაზაშვილმა.

eugeorgia.info გაესაუბრა სხვადასხვა რეგიონში განსხვავებული საქმიანობით დაკავებული ENPARD-ის გრანტის მიმღებ რამდენიმე კოოპერატივის ხელმძღვანელს.

ღვინის მწარმოებელი კოოპერატივის "თერჯოლის ღვინო"-ს დირექტორი გიორგი მაკარიძე აფასებს მიღებული გრანტის გავლენას მის ბიზნესზე: "პროგრამის ფარგლებში ტექნიკა-მოწყობილობები გადმოგვეცა, რის საშუალებითაც ბიზნესი 200%-ით გაიზარდა, მნიშვნელოვნად დაგვეხმარა ტრენინგები წარმოებული პროდუქციის რეალიზაციაში, ასევე კოოპერატივის სამართლებრივი ფორმის მოწყობაში, კანონმდებლობაში გარკვევა, ბაზარზე შესვლის პრინციპები. წარმოება რომ დაგვეწყო, მოწყობილობები სრულად არ გვქონდა, გვჭირდებოდა ნიადაგის და ვენახის მოვლის საშუალებები, ღვინის ჩამოსასხმელი დანადგარი და სატვირთო მანქანა, რაც სრულად დაგვიფინანსდა ENPARD-ის პროგრამის ფარგლებში. გრანტის საშუალებით მიღებული ტექნიკით 2-3-ჯერ მეტ ღვინოს ვაწარმოებთ, რამაც წარმოებისთვის საჭირო დროც შეგვიმცირა."

კოოპერატივისთვის მიღებული გრანტის სასიცოცხლო მნიშვნელობაზე ამახვილებენ ყურადღებას სხვადასხვა კოოპერატივის ხელმძღვანელები. საჩხერის სოფელ ჩიხაში კოოპერატივმა "ბარაქა" 500 კვ.მ. სათბური მოაწყო გრანტის საშუალებით და ადგილობრივ ბაზარს კიტრით, პომიდვრით და მწვანილებით ამარაგებს. "ბარაქას" დირექტორი გიორგი იაკობაშვილი აღნიშნავს, რომ კოოპერატივი მხოლოდ საკუთარი სახსრებით სათბურს ვერ გამართავდა და ვერც შემოსავალს მიიღებდა. "ჩვენი პროდუქცია წარმატებით იყიდება ადგილობრივ ბაზრებზე, რადგან მოსახლეობას ჩვენი ნდობა აქვს იმპორტირებულ პროდუქციასთან შედარებით."

ყვარლის რაიონის სოფელ გავაზიდან ხილის და თხილის მწარმოებელი კოოპერატივის "საბას" ხემძღვანელის ისაბალ სოლოღაშვილის თქმით კოოპერატივს ტრაქტორი გადაეცა. ისაბალი აცხადებს: "მექანიზაციის შედეგად პროდუქციის თვითღირებულება შემცირდა, ტექნიკის დაქირავება ყოველთვის არ ხერხდებოდა დროულად, რაც მოსავლის გაფუჭებას იწვევდა."

კოოპერატივების გაძლიერება მაღალმთიან რეგიონებში დამატებით ფუნქციებს იძენს. ხულოს რაიონის სოფელ დიდაჭარის მკვიდრი და კოოპერატივ "ზედა ვაკის" დირექტორი თამაზ შავაძე საუბრობს დაფინანსების საჭიროებებზე: ამ ეტაპზე ENPARD-ის დაფინანსებით შევიძინე რძის გასაციებელი და ყველის ამოსაყვანი დანადგარები, ახალი წლიდან კიდევ ახალ დანადგარებს შევიძენ. ამ ეტაპზე მცირე საოჯახო საწარმოში ვაკეთებ ყველს, ჩემს სამეზობლოში დაახლოებით 50 ფურია, რომლებიც ვიცი რომ შემოწმებული არიან და დაავადებები არ აქვთ. მათგან ვიბარებ რძეს და იმერულ ყველს ვაკეთებ, რომელსაც ბათუმში ვყიდი. დიდაჭარის შემოგარენში 6 სოფელია, რომელთა ძირითადი საქმიანობა მესაქონლეობაა. ამ სოფლების მოსახლეობა მპირდება, რომ საწარმოს სრულად გამართვის შემდეგ რძეს ჩამაბარებენ. დღეს 1 ტონიანი ავზი მაქვს, რომელიც ჩემი გათვლებით დღეში სამჯერ მაინც დაიტვირთება ანუ დღეში შემიძლია 3 ტონა რძე გადავამუშაო. ამ პროცესში დავასაქმებ 6-7 ადამიანს. თუმცა სრული დატვირთვით ჯერ ვერ ვმუშაობ, ფინანსების ნაკლებობის გამო ნელ-ნელა ვიძენ საჭირო აპარატურას."

კოოპერატივ "ზესხოს" ხელმძღვანელი ლენტეხიდან ზურაბ ლობჟანიძე გრანტის საშუალებით მიღებული ეკონომიკური სარგებლის გარდა ხაზს უსვამს მოსახლეობის დაინტერესების ტენდენციას სასოფლო საქმიანობით: "გრანტის ფარგლებში გადმოგვეცა ტექნიკა, რომელმაც გაზარდა შრომის ნაყოფიერება და თვითღირებულება შეგვიმცირა. გრანტი 2017 წელს მივიღეთ და ტექნიკის ბაღებში შეყვანა დაგვიგვიანდა, ამინდებმაც არ შეგვიწყო ხელი, შესაბამისად წელს დიდი მოგება არ გვქონია, თუმცა მომავლისთვის მაქსიმალურად მომზადებულები ვართ. წელს 3 ჰა. მიწაზე ჰოლანდიური თესლი შემოვიტანეთ, რომელმაც არ გაამართლა. მომავალ წელს 6 ჰა.-ზე ვგეგმავთ ახალი თესლის დათესვას. პრობლემების მიუხედავად, წელს თვითღირებულება 5-6%-ით შეგვიმცირდა, მომავალი წლისთვის უკეთესს შედეგს ველოდებით. სოფელში სადაც კოოპერატივის მიწებია 25 ოჯახიდან მხოლოდ 2 ოჯახია მუდმივად მაცხოვრებელი. წელს სხვა ოჯახებმაც გამოთქვეს კოოპერატივში გაწევრიანების სურვილი. რაც მთავარია, ხალხს მივეცით ენთუზიაზმი, რომ სოფლად შეიძლება შემოსავლების მიღება და იმედი გვაქვს, რომ სოფლის დაცლა შეჩერდება", - განაცხადა ლობჟანიძემ.

მნიშვნელოვანია, რომ კოოპერატივების განვითარების დასახელებული ტენდენცია შენარჩუნდეს და პროგრამის დასრულების შემდეგ მათ დამოუკიდებლად შეძლონ ფუნქციონირება. კოჭლამაზაშვილი ასახელებს იმ ფაქტორებს, რომლებიც მნიშვნელოვანია ბენეფიციარი კოოპერატივების მდგრადობისთვის: "დღეს სწორედ ეს არის მთავარი კითხვა, რასაც ყველანი ერთად ვსვამთ. პასუხის გასაგებად კი ოთხი ძირითადი ფაქტორია მნიშვნელოვანი, რაც კოოპერატივების მდგრადობაზე მოქმედებს (მსოფლიო პრაქტიკიდან გამომდინარე), ესენია:

1) კოოპერატივის მართვა და ლიდერობა

კოოპერატივის მმართველ ადამიანთა ჯგუფზე/ბირთვზე ბევრი რამ არის დამოკიდებული, ამიტომ მათი უნარების გაუმჯობესება და ზოგადად ასეთი ადამიანების გამოვლენა და მათ განვითარებაზე ზრუნვა ძალიან მნიშვნელოვანია ამ პროცესების წარმატებით გაგრძელებისათვის.

2) წევრების თანამონაწილეობა კოოპერატივის საქმიანობაში

დახმარების პროგრამების გაგრძელება, ოღონდ კიდევ უფრო მეტად მიზნობრივი მიდგომით, სადაც აქცენტი გაკეთდებოდა რეგიონში მცხოვრებ ახალგაზრდებსა და ქალების უფრო მეტ ჩართულობაზე და ზოგადად ისეთი ჯგუფებისათვის დახმარების გაწევაზე, რომლებსაც შეუძლია რომ თანამედროვე სოფლის მეურნეობის გამოწვევებს გაუმკლავდნენ და კონკურენტულ გარემოში მიაღწიონ წარმატებას.

3) ფინანსებზე ხელმისაწვდომობა

4) კონკურენტული გარემო.

დასახვეწიაკანონმდებლობაცკოოპერაციისმიმართულებით, რასაც სფეროს ექსპერტები ერთხმად აღიარებენ. ამიტომ ამ მიმართულებითაც საჭიროა მუშაობა. 

დღეს თითოეული ამ კომპონენტის კუთხით არსებობს გამოწვევები, რომლებიც დაძლევადია ნაწილი კოოპერატივებისთვის, ნაწილს კი გაუჭირდება. თუ მდგრადობის ამ ძირითად კომპონენტებში წარმატებული იქნება კოოპერატივი, მაშინ ის სიცოცხლისუნარიანობას შეინარჩუნებს გრძელვადიან პერიოდში, რასაც დრო გვიჩვენებს."

 

წაკითხულია
13639
ელ. ფოსტის გაგზავნა

ამავე თემაზე სტატიები არ მოიძებნა


ბლოგი

„კაპიტალი განსაზღვრავს წარმოებით ურთიერთობებს,“ – კარლ მარქსის ამ ზეცნობილი ფრაზით გილოცავთ კაპიტალიზმის კრიტიკოსებს თქვენი კერპის 200 წლის იუბილეს, და მსურს განვავრცო, რომ იდეოლოგიური განსხვავების მიუხედავად, არა თუ ვეთანხმები, მეტიც, მიმაჩნია, რომ სწორედ კაპიტალი უდევს საფუძვლად არა მხოლოდ წარმოებით, არამედ ნებისმიერი სახის ურთიერთობას სოციუმში, რომელიც პროგრესსა და განვითარებაზეა ორიენტირებული.

2019 წლამდე გადადოს საპენსიო რეფორმის დაწყება და მოამზადოს წინაპირობები კონსერვატიული (და არა სოციალურ-ლიბერალური) მოდელის შემოღებისთვის, იმ დათქმით, რომ დაგროვებითი და საბაზისო პენსიების სქემები ყოველთვის ერთმანეთის პარალელურად იარსებებს

40-წუთიანი დამქანცველი ჯანჯღარის შემდეგ, მწვერვალზე სრულიად ახალი, თვალუწვდენელი სივრცე გადაიშალა ჩვენს თვალწინ, როდესაც სოფელ გოგაშენში ამოვაღწიეთ

ახალქალაქს მორიგი დაგეგმილი ტრენინგის ფარგლებში ვესტუმრეთ. ამ ნაყოფიერ მიწაზე მშრომელი ფერმერები ცხოვრობენ. სწორედ აქ მოდის ქართულ ბაზარზე არსებული კარტოფილის, ბოსტნეულისა და მარცვლეულის დიდი ნაწილი. ბოლო პერიოდში ჩვენ მიერ ჩატარებული ტრენინგებიდან ეს შეხვედრა ყველაზე ინტერაქციული აღმოჩნდა. გამაკვირვა მათმა ცხოველმა ინტერესმა სიახლისადმი. ისინი მაქსიმალურად ცდილობდნენ მათთვის საინტერესო საკითხზე მიეღოთ რაც შეიძლება მეტი ინფორმაცია.

გასულ კვირას მაკედონიაში ნაციონალისტურად განწყობილ ადამიანთა ჯგუფი პარლამენტშიშეიჭრა. 200-კაციანი ბრბო, რომელთა შორისნიღბიანი მამაკაცები იყვნენ, სასტიკად გაუსწორდაწამყვანი მაკედონიური ოპოზიციურიპარტიის და ეთნიკური ალბანელების პარტიის ლიდერებს, მათ შორის ქალბატონს. ეს ორი პარტია აპირებდა ახალი უმრავლესობის შექმნას მაკედონიის პარლამენტში, რომლის სპიკერად ეთნიკურად ალბანელი პოლიტიკოსი აირჩიეს. პარლამენტში შეჭრილები, რომლებიც ქვეყნის ყოფილი პრემიერ-მინისტრისმომხრეები იყვნენ, ამ ფაქტის ასეთი სისხლიანი გზით ჩაშლას ცდილობდნენ.

მარტვილის რაიონის გამგებლის მოადგილე ყველაზე ძლიერ ოპონირებას გვიწევდა. მისი პირველივე ქმედება „ჰაკა“-ს ჰგავდა, რომელსაც გააფთრებული ახალზელანდიელი მორაგბეები მოწინააღმდეგე გუნდის მორალურად გასატეხად იყენებენ.

კონფლიქტის დაწყებიდან მეექვსე წელს ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა ჩაურევლობის პოლიტიკა დაარღვია და ასადის რეჟიმის წინააღმდეგ იერიში პირველად 7 აპრილს, გამთენიისას მიიტანა.

ესტონური წარმატებული პოტიკის მაგალითების მოძიება შესაძლებელია თითქმის ნებისმიერ სფეროში, დაწყებული სახელმწიფო მმართველობიდან, დამთავრებული განათლების პოლიტიკით.

უცხო ქვეყნების კანონებისა თუ რეფორმების კოპირება განვითარების ერთი-ერთი პოპულარული და საქართველოშიც ხშირად გამოყენებადი რეცეპტია. ლოგიკა მარტივია - „საჭირო არ არის ველოსიპედის ახლიდან გამოგონება“. თუმცა, ეს მიდგომა ხშირად არ ამართლებს.

ევროკავშირთან სავაჭრო სივრცის გაფართოების შედეგად ყველა მოსალოდნელი დადებით ეფექტი მიიღწევა გრძელვადიან პერიოდში (5-10 წელიწადი), ხოლო ხარჯების გაღება გვიწევს დღეს, რათა შესაბამისობაში მოვიდეთ ევროკავშირის კანონმდებლობასთანდა საბაზრო მოთხოვნებთან. ისედაც დაძაბულ სოციალურ და პოლიტიკურ ფონზე ამან შესაძლოა საფრთხე შეუქმნას რეფორმების წარმატებით განხორციელებას. შესაბამისად, დაახლოების პროცესი უნდა იყოს თანმიმდევრული და პრიორიტეტები გათვლილი ისე, რომ ბიზნესს ჰქონდეს ზრდის სტიმული; ასევე, მნიშვნელოვანია ექსპორტზე ორიენტირებული დარგების კონკურენტუნარიანობის ამაღლება წახალისდეს. მეორე მხრივ, საქართველოში ევროკავშირის სტანდარტების დანერგვა მეწარმეობასა და ზოგადად ქვეყნის საინვესტიციო სივრცეში პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოზიდვას და ევროპულ ბაზარზე წვდომას ხელს შეუწყობს. DCFTA-ს სარგებლის სრულად ასათვისებლად, ასევე, აუცილებელია სამუშაო ძალის ბაზრის ცვლილება, რომელიც ამჟამად თავმოყრილია ძირითადად დაბალმწარმოებლურ დარგებში.

მე ძალიან კარგად არ ვიცნობ მაგამედ სარიევს. მაქსიმუმ ორჯერ შევხვედრივარ, პირველად მარნეულში და მეორედ ერთი კვირის წინ გარდაბნის მუნიციპალიტეტში ამჯერადაც ევროკავშირთან სავაჭრო ხელშეკრულების (DCFTA) შესაძლებლობების შესახებ ტრეინინგზე. მაგამედი არც ოლიმპიური ჩემპიონია და მისი ფოტოები არც საჯარო თავშეყრის ადგილებშია გამოფენილი, თუმცა ის რომ საუკეთესო მოქალაქეა, ამ ფაქტს წყალი არ გაუვა!

კეთილდღეობის ეკონომიკის ერთ-ერთი პრინციპია, რომ ზოგიერთ გადასახადს შესაძლოა უკუგავლენა ჰქონდეს ინდივიდების მოტივაციაზე- შექმნან დოვლათი. თუმცა, თუ გადასახადებიდან მიღებული თანხა საკმარისი არ არის ხარისხიანი ინფრასტრუქტურისა და საჯარო სერვისების დასაფინანსებლად, ამანაც შეიძლება დააზარალოს ეკონომიკა.

ინსტიტუტების განვითარებას არა მარტო პროფესიონალების, პოლიტიკური და ეკონომიკური ელიტების სწორად მიმართული შრომა და გადაწყვეტილებები, არამედ მოსახლეობის დამოკიდებულებებისა და ფასეულობების შეცვლაც სჭირდება.

ფერმერებთან ჩვენი შეხვედრის დროს სულიად მოულოდნელად აღმოვაჩინეთ მსმენელებს შორის ორი “თინეიჯერი” ბიჭი; მომავალი ფერმერები მამასთან ერთად გამალებით იწერდნენ პრეზენტაციის დროს მიწოდებულ ყველა ინფორმაციას თაფლის წარმოების არსებული შესაძლებლობების, პრობლემებისა და გამოწვევების შესახებ.

მას შემდეგ, რაც საქართველომ დამოუკიდებლობა მოიპოვა, მთავრობები, პოლიტიკური პარტიები, ექსპერტები, თუ იდეოლოგები გვპირდებიან საქართველოს ეკონომიკურ გაბრწყინებას, რეცეპტად კი ბორჯომის გაყიდვიდან დაწყებული დაბალი გადასახადებით დამთავრებული არაერთ იდეას თუ თეორიას ასახელებენ. ასე გრძელდება 25 წელია და, მართალია, 90-იანი წლების სიდუჭირიდან მოსახლეობის დიდი ნაწილი გამოვიდა, გაბრწყინებამდე ჯერ კიდევ ბევრი გვიკლია.

გუგენჰაიმში აგნეს მარტინმა, MoMA-ს თანამედროვე ხელოვნების ფილიალმა (PS1) ნიუ-იორკში, ჩიკაგოს ხელოვნების ინსტიტუტმა და ჩიკაგოს თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმმა კიდევ ერთხელ დამარწმუნა, რომ არ არსებობს გამოხატვის უღირსი საგნები, აღქმები, მოვლენები თუ ამ მოვლენების ინტერპრეტაციები.

სამი წლის წინ ამერიკელმა ჟურნალისტმა ენ ბერნარდმა National Geographic-ისთვის მომზადებულ რეპორტაჟში შემდეგი სიტყვები დაწერა: „თუ დაეცემა დამასკო, დაეცემა სირიაც.“ ომის დაწყებიდან, თითქმის, ექვსი წლის თავზე პრეზიდენტ ბაშარ ალ-ასადის ციტადელად ქცეული სირიის დედაქალაქი გადარჩა, ხოლო ალეპომ, სიდიდით მეორე უძველესმა ქალაქმა და ომამდელი სირიის ბიზნესცენტრმა, დაცემა 2012 წლიდან (სამოქალაქო ომის დაწყებიდან ერთ წელიწადში) დაიწყო, თუმცა, მაინც ბევრს გაუძლო გარდა რუსეთის ავიაიერიშისა.

ციდან ალბათ ყველაზე კარგად ჩანს გერმანული რაციონალიზმი, მიწის და განახლებადი ენერგიიის ათვისება (გუშინ მხოლოდ მიუნხენიდან ფრანკფურტამდე მგზავრობისას 500-ზე მეტი ქარის წისქვილი დავთვალე), ტყის ფართობების და სასოფლო-სამეურნეო სავარგულების ეს რაღაც განსხვავებული სიმეტრიით მონაცვლეობა და, მთლიანობაში, ეს განსხვავებულად დავარცხნილი რელიეფი.

გაძვირებული საიმპორტო ავტომობილების ფასი (გამოწვეული აქციზის ზრდით), სავარაუდოდ, გაახანგრძლივებს საქართველოში არსებული ავტომობილების „ექსპლუატაციის“ ვადას. შესაბამისად, ტექნიკური შემოწმების შემოღების ვადებისა და პირობების გაურკვევლობის პირობებში, შესაძლოა, ტექნიკურად არც ისე სახარბიელო მგომარეობაში მყოფმა ქართულმა ავტოპარკმა გაიხანგრძლივოს მავნე აირებისა და უსიამოვნო ინდუსტრიული ხმების „გამობოლქვის“ პერიოდი.

В шестидесятые годы прошлого века Ферруччо получил от продажи тракторов бόльший доход, чем планировалось, и исполнил свою мечту: поставил в свой гараж новенькую «феррари». Вторая часть этой истории намного интереснее. «Феррари» не оправдала ожиданий Ферруччо. Ферруччо, не раздумывая, явился прямо к Энцо Феррари, чтобы обсудить недостатки машины, он высказал свое мнение и предложил помощь в решении проблем...

გასული საუკუნის სამოციან წლებში ფერუჩომ ტრაქტორების გაყიდვით დაგეგმილზე მეტი შემოსავალი მიიღო და ოცნებაც აისრულა: საკუთარ ფარეხში ახალთახალი «ფერარი» დააყენა. ამ ისტორიის მეორე ნაწილი გაცილებით საინტერესოა.

სადღეგრძელოებზე ჩემმა ბლოგმა იმაზე გაცილებით მეტი ვნებები და კონტრასტული რეაქციები გამოიწვია, ვიდრე ველოდი: მკვეთრად უარყოფითი ძირითადად უფროსი თაობის მხრიდან და მკვეთრად დადებითი ახალგაზრდა და საშუალო ასაკის ხალხის მხრიდან. მკვეთრად უარყოფითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა დაიწყეს პირადად ჩემი და ჩემი ქართველობის ლანძღვა კომენტარებში თუ პირად მიმოწერაში, ხოლო მკვეთრად დადებითი დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა -- ჩემი ქება მაღალი მოქალაქეობრივი თვითშეგნების გამო, რამაც გადამაწყვეტინა მეთქვა (ამჯერად უკვე საბოლოოდ), რატომ არ ვეთანხმები არცერთ მხარეს. როცა ვნებები დუღს, როგორც ამბობენ, ჭეშმარიტება ორთქლდება (არა, იმის თქმა არ მინდა, რომ მე ვიცი ჭეშმარიტება).

ბოლო შვიდი წელია ქართულ სუფრაზე არ ვყოფილვარ, სანამ გუშინ ძირითადად ახალგაზრდებისგან შემდგარ ჯგუფთან ერთად არწივის ხეობაში და ხორნაბუჯზე ლაშქრობის შემდეგ ერთ რესტორანში მათთან ერთად არ აღმოვჩნდი. მოკლედ, ამ ადამიანების ასაკმა და განათლებამ მაფიქრებინა, რომ ეს ხალხი არ დალევდა იმ სადღეგრძელოებს, რის გამოც ქართულ სუფრებს გავურბივარ. მოლოდინი არ გამართლდა. ამ სუფრაზეც შეისვა „საქართველოს გაუმარჯოს”, ჩვენი სიყვარულის (იგულისხმება სუფრაზე მსხდომნი), მეგობრობის და ხვალინდელი დღის სადღეგრძელოები. ამ სადღეგრძელოებს გვთავაზობდა ერთ-ერთი ჩვენი თანამოლაშქრე ბიჭი, რომელმაც თქვა მე თამადა არ ვარო, თუმცა ტრადიციული თამადისგან მხოლოდ იმით განსხვავდებოდა, რომ დალევას არ გვაძალებდა.

პანკისი - სტერეოტიპების მსხვერპლი ულამაზესი კუთხე

გამარჯობა, მინდა ეს ბლოგი დავწერო ქართული მატყლის პრობლემაზე და თხრობა დავიწყო ახლო წარულიდან, ასევე გაგაცნოთ მატყლის პრობლემის მოგვარების უელსური მოდელი.

უიმედო და არაინფორმირებული გურულები 6 ივლისს ლანჩხუთის მინუციპალიტეტის სოფელ ჯურუყვეთში ვნახე. არაინფორმირებული ევროინტეგრაციის პროცესებზე, უიმედო თავიანთი სოციალური მდგომარეობით.

აბორტის უფლება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პოსტულატია ადამიანის უფლების კონვენციაში. გაეროს CEDAW-ს კომიტეტის დეკლარაციაში წერია: „გაეროს წევრმა ქვეყნებმა ხელი უნდა შეუწყოს ჯანდაცვის სფეროში ქალის მიმართ ყველანარი დისკრიმინაციის აღმოფხვრას, ქალის და კაცის უფლება თანაბრად უნდა იყოს დაცული და ქალებს უნდა ქონდეთ წვდომა ჯანდაცვის სერვისებზე, ოჯახის დაგეგმარების ჩათვლით“.

Brexit -ის მოწინააღმდეგები მოსახლეობას აფრთხილებდნენ უპირატესად ეკონომიკური შედეგების თაობაზე: ბრიტანეთის ფინანსთა სამინისტროს პროგნოზით, Brexit-ის შემდგომ ყოველი ბრიტანული ოჯახი 4300 ფუნტს დაკარგავს წელიწადში 2020 წლისათვის იქნება სავარაუდოდ, 100 მილიარდი ფუნტის ეკონომიკური ზარალი. 950 000 სამუშო ადგილს შეექმნება საფრთხე. პროფესიული გაერთიანებების ვარაუდი უფრო დრამატულია: 4 მილიონი სამუშაო ადგილი საფრთხის ქვეშაა, განსაკუთრებით კი, ექსპორტთან დაკავშირებულ სფეროებში, საავტომობილო და ქიმიურ ინდუსტრიაში. ბევრი ფირმა კონტინენტურ ევროპაში გადავა. შემცირდება პირდაპირი ინვესტიციები.

ბატონი სერგო ქალაქ თელავიდან თან რეალური პიროვნებაა და თან კრებითი სახელია იმ ადამიანებისა, რომლებიც ევროინტეგრაციის მიმართულებით ინფორმაციულ შიმშილს განიცდიან.

გერმანიაში მმართველი კოალიციის პარტიების: CDU -სა და CSU- ს ცალკეული პოლიტიკოსები სკეპტიკურად არიან განწყობილნი, რამდენად გონივრულია საქართველოსთვის ვიზალიბერალიზაციის მინიჭების თაობაზე ევროკომისიის გეგმა. მათ არგუმენტად მოჰყავთ ქართული კრიმინალური დაჯგუფებების მზარდი მასშტაბი და გავლენები ევროპაში, ამასთან, საქართველოს მოქალაქეების მიერ ლტოლვილის სტატუსის ბოროტად გამოყენების ტენდენციად ქცეული ფაქტები. ეს არგუმენტები რეალობაში საფუძველს მოკლებული როდია, მაგრამ სწორედ ამ თემის წამოწევა საქართველოს სახელმწიფოსათვის ეგზისტენციალურად მნიშვნელოვანი საკითხის გადამწყვეტ ფაზაში აღაშფოთებს ქართულ საზოგადოებას:

„სურსათის უვნებლობა ევროკავშირმა რომ არ მოგვთხოვოს, ისე არ უნდა გვქონდეს“? - ეს რეპლიკა მესტიაში ჯერ კიდევ “გაუხურებელი” ტრენინგის მიმდინარეობის დროს ადგილობრივმა ზაზა დევდარიანმა “გვესროლა”.

პილოტმა დაშვება გამოაცხადა. ქვევით თვალი მომჭრა აღმოსავლეთსა და უდაბნოს კლიმატისთვის უჩვეულო სიმწვანემ, რომელიც თელ-ავივის აეროპორტის ზოლამდე მთელი 20 წუთის განმავლობაში არ დასრულებულა. გაოცებამ დროებით გადამავიწყა „აირზენას“ ღარიბული, უგემური მენიუ და ლამაზი, მაგრამ უჟმური და მოძველბიჭო სტიუარდესა. - ყვავის ყველაფერი, - მითხრა სიამაყით გვერდით მჯდომმა შუახნის მამაკაცმა, რომელიც საქართველოდან ისტორიულ სამშობლოში ღრმა ბავშვობაში გადასახლდა.

ცოტა ხნის წინ გავრცელდა ინფორმაცია "ჩერნომორენერგოს" დირექტორის, ასლან ბასარიას განცხადების შესახებ, რომელსაც ენგურჰესის დირექტორის ლევან მებონიაც ადასტურებს და რომლის მიხედვით ენგურჰესის მიერ გამომუშავებული არცერთი კილოვატი ამ ეტაპზე საქართველოს არ მიეწოდება და მთლიანად აფხაზეთს მიაქვს, ხოლო ზამთრისა და გაზაფხულის პერიოდში წაღებული ელექტროენერგიის რაოდენობა გამომუშავებულის 80%-ს შეადგენს.

არავის უკვირს ის ფაქტი, რომ რადიკალური ისლამის წარმომადგენელები მკაცრად აკრიტიკებენ დემოკრატიას, რადგან ის შარიათის სულთან შეუთავსებელ პოლიტიკურ პრაქტიკად, ზნეობრივი გარყვნილებისა და ქაოსის წყაროდ მიაჩნიათ. საკვირველი ისაა, რომ დემოკრატიას რელიგიის სახელით ქრისტიანებიც არ წყალობენ.

გასული წლის ბოლოს საქართველოს გაზმომარაგების გაზრდის საკითხმა არათუ აქტუალურობა შეიძინა, არამედ გადააჭარბა ყველანაირ მოლოდინს და უკვე ერთგვარ მძაფრსიუჟეტიან სერიალად იქცა “გაზპრომის” მთავარ როლში მონაწილეობით.

ქართველ მორწმუნეთა და სასულიერო პირთა გარკვეულ წრეში სიტყვა „ლიბერალიზმი“ ძალიან უარყოფითი რენომეთი სარგებლობს. ჩემი აზრით, ამას სამი უმთავრესი მიზეზი აქვს. პირველი, ესაა რუსული რელიგიური ლიტერატურა, რომლებიც „რომის მესამე იმპერიის“ სულისკვეთების მქონე ავტორების მიერაა დაწერილი, რომლებსაც ყველანაირი ლიბერალური აზრი, რომელიც ეჭვის ქვეშ აყენებს რუსული იმპერიის მართლმადიდებლურ მისიას, თავად მართლმადიდებლობის საწინააღმდეგო ძალად მიაჩნიათ; მეორე, ზოგიერთი ლიბერალის აგრესიული, ანტიეკლესიური პოზიცია, რომელიც სულაც არ გამომდინარეობს კლასიკური პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებიდან და აქედან გამომდინარე, თავად ამ ლიბერალის ბრალია და არა ლიბერალიზმის; მესამე, ზოგადად ლიბერალიზმის მოწინააღმდეგენი კარგად არ იცნობენ კლასიკური, პოლიტიკური ლიბერალიზმის ბუნებას.

ახალციხის რაიონში მცხოვრებ ერთ-ერთ მეფუტკრეს, რომელიც ევროპაში ქართული თაფლის ექსპორტისთვის საჭირო მოთხოვნებზე ინფორმაციას ეძებდა, სურსათის ეროვნულ სააგენტოში "ურჩიეს", რომ ევროკავშირში თაფლის შეტანაზე ფუჭ ოცნებას თავი დაანებოს და ცოტა უფრო პრაგმატულ-მიწიერი საქმით დაკავდეს.

ახლო აღმოსავლეთსა და სირიაში შექმნილი ვითარება შედეგია ცივილიზაციურ - რელიგიური კონფლიქტების გაღვივების, რომლებიც ემყარება საუკუნეების მანძილზე ჩამოყალიბებულ ეთნო-რელიგიურ რწმენებს და რომელთა გაღვივება ხდება გლობალური და რეგიონული პროცესების ფონზე.

კოლონიალიზმის ეპოქაში ევროპელები ცდილობდნენ ანდებში ოქროს ქალაქისთვის მიეგნოთ, მაგრამ ელდორადოც და ინკების პაიტიტიც მხოლოდ ლეგენდად დარჩა, ისევე როგორც საყდრისის 5-ათასწლოვანი მაღარო, რომლის შესახებაც უკვე ვეღარაფერს შევიტყობთ.

ხანგრძლივი დავა ე.წ. მოსმენების კანონთან დაკავშირებით დასრულებულია, ვეტოც დაძლეულია და დიდი ძმაც მზადყოფნაშია, რომ მუდამ გვიყუროს, გვისმინოს და განაჩენი გამოიტანოს.

მრავალი ქვეყნის გამოცდილების მიხედვით, სწორედ სადაზღვევო სფეროა ის სეგმენტი, რომელსაც შეუძლია რომ თავისი შემოსავლებიდან საგზაო უსაფრთხოებისთვის დაფინანსება გამოყოს და ეს თანხა ტრანსპარენტულად დახარჯოს გზების კეთილმოწყობასა და საგზაო უსაფრთხოებაზე მიმართულ სხვა კონკრეტულ პროექტებზე.

პირველად გადავწყვიტე ნახევრად პირადული და შეიძლება ცოტა არ იყოს თვითმაამებლური ჩანაწერის გასაჯაროება

უჩა სეთური, ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) ექსპერტი

"მორიგი ბლეფი" - ასე აფასებდნენ დღეს პროგრამას "აწარმოე საქართველოში"

სტრატეგიულად მნიშნელოვანი გეოგრაფიული მდებარეობის გამო საქართველოს მთელს კავკასიაში და მის ფარგლებს გარეთაც საკვანძო სატრანზიტო ფუნქცია აკისრია. ამის გამო, სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურის და სატრანსპორტო საშუალებების გაუმჯობესება აუცილებელი წინაპირობაა ქვეყნის ეკონომიკური და სოციალური განვითარებისთვის.

ევროპასთან ასოცირების შესახებ შეთანხმებაში განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა სატრანსპორტო საშუალებების უსაფრთხოების პირობების დაცვას: ავტომობილის გამართულობას, მძღოლების კვალიფიკაციას და მათ მიერ სამუშაო და დასვენების საათების მკაცრ დაცვას.

ერთხელ ერთმა ჩემმა ნაცნობმა ჟურნალისტმა, რომელიც შარშან კოლუმბიის უნივერსიტეტის ტრენინგზე გავიცანი, სოციალურ ქსელ Twitter-ზე დაწერა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების მადლობელია, რადგან მან, ნეპალელი ემიგრანტების შვილმა, მისი წილი ამერიკული ოცნება უკვე აიხდინა.

ადვოკატირება

შეხვედრა საღამოს 6 საათზე , www.eugeorgia.info-ს ოფისში დავნიშნეთ. ჩვენი ჯგუფი პირველად უნდა შეხვედროდა ახალციხის რაიონში, სოფელ ანდრიაწმინდაში მცხოვრებ მეყველეს - გალინა ინასარიძეს და მის შვილს - რუსლანს. თავდაპირველად, შეხვედრის მიზანი ერთმანეთის გაცნობ

"კვლევითი ჟურნალისტიკის და ადვოკატირების ცენტრი" ახორციელებს პროექტს, რომლის ფარგლებშიც ვეხმარებით მცირე და საშუალო ბიზნესს

რჩეული სტატიები

ამერიკული ლურჯი მოცვი, რომელიც გურიისა და აჭარის მაღალმთიანეთის კლიმატურ პირობებს კარგად შეეგუა, უნიკალური თვისებების გამო მსოფლიო ბაზარზე დიდი მოთხოვნით სარგებლობს. საქართველოში მოყვანილი 12 ტონა ლურჯი მოცვი დიდი ბრიტანეთის ბაზარზე წელს პირველად შევიდ

ევროკავშირის წარმომადგენლებმა საქართველოში თაფლის წარმოების ინდუსტრია შეამოწმეს და მიიჩნიეს, რომ სწორედ თაფლია ის ერთ-ერთი სტრატეგიული პროდუქტი, რომელსაც თხილისა და ღვინის კვალდაკვალ ევროკავშირის ბაზარზე შესვლის რეალური პერსპექტივა აქვს.

ევროკავშირში 1 კგ ბიო ჟოლოს საცალო ფასი 100 ევროს აჭარბებს, თუმცა, როცა კენკრის ბაღის გაშენება გადაწყვიტა, გიორგი კორელი, ძირითადად, მაინც ადგილობრივი ბაზრით მოიხიბლა. როგორც ახალგაზრდა ფერმერი ამბობს, ჟოლო საქართველოში საკმაოდ მოთხოვნადი პროდუქტია და ყოვ

მეწარმე წლიურ მოგებაზე მე-4 წლიდან გადის, ხოლო მე-6 წლიდან მიღებული მოგება პლანტაციის გაშენების და მოვლის მთლიან ხარჯებს აჭარბებს

1 კგ - 30 ლარი- ამ ფასად შეგიძლიათ იყიდოთ სატაცური წელს ქართულ საცალო ქსელებში. ცხოვრების დონის გათვალისწინებით, ბოსტნეულს თამამად შეუძლია დელიკატესებს შორის თავისი ადგილი დაიკავოს. თუმცა, როგორც ექსპერტები აცხადებენ, ფასს არც მისი თვისებები ჩამორჩება.

ევროკავშირი სოფლად მცხოვრები მოსახლეობისთვის ახალ საგრანტო პროგრამას იწყებს. ევროპის სამეზობლო პროგრამა სოფლის მეურნეობისა და სოფლის განვითარებისთვის - ENPARD-ის ფარგლებში დაფინანსებას მიიღებს ის, ვისაც სოფლად აგროწარმოების ალტერნატიული ეკონომიკური საქმი

პაატა მოგელაშვილს ხეხილის ბაღი 20 ჰა-ზე გორის რაიონის სოფელ ვარიანში აქვს გაშენებული. მეურნეობას უკვე რამდენიმე წელია ძმებთან ერთად უძღვება. ბაღი გააახლეს - "სინაფის" და "ჩემპიონის" ვაშლის ნერგები თანამედროვე ჯიშებით - "გრანი სმიტით", "ჯონათი" და "გოლდენ

რუსეთის სამხედრო თეორეტიკოსების მიერ შექმნილ “მომავლის ომის” მოდელს განსაკუთრებული აქტუალობა შესძინა უკრაინის კრიზისმა, რადგან კრემლმა სწორედ აღნიშნული მოდელის გამოყენებით მოახდინა უკრაინის ტერიტორიის ნაწილის ანექსია და შექმნა დესტაბილიზაციის კერები.

„ღვინის პირველი პარტია დანიაში 2006 წელს გავიტანეთ. შემდეგ დანიას ინგლისი, საფრანგეთი, იტალია და შვედეთი დაემატა.

ქალი მეწარმეების ხელშეწყობის მიზნით, ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი საქართველოში ახალ პროგრამას იწყებს. EUGeorgia.info დაინტერესდა, რამდენად ხელსაყრელია პირობები და რას ფიქრობენ პროგრამასთან დაკავშირებით თავად ქალი მეწარმეები.

banner
banner
banner